Náttúrufræðingurinn - 1997, Blaðsíða 61

2. mynd. Horft úr lofti austur yfir Vatnsdalshóla, Vatnsdalsfjall og fjœrst sjást Langa-
dalsfjöll. - View of Vatnsdalshólar from west. LjósmJphoto: Agúst Guðmundsson.
ýmissa leiða til að greiða berghlaupinu för
svo langa leið, svo sem að vatn hafi verið í
dalbotninum til að „Iétta berghlaupinu
flugið“. Ólafur nefnir að þegar horft sé á
Vatnsdalshóla úr lofti megi sjá að þeir eru
nokkuð aðgreindir í spildur af skorum eða
dölum er horfa í hlaupstefnuna. Mið-
spildan er mest og samfelldust. Þar eru
hólarnir flatir að ofan, með skörpum jöðr-
um og aðgreindir af tiltölulega beinum,
sprungulöguðum skorum. Ólafur telur að
miðbikið geti verið úr nokkuð samfelldri
bergfyllu, sem hafi þó gliðnað nokkuð og
sprungið eftir að hún staðnæmdist. Þótt
ytra borð hólanna sé nú orðið mestmegnis
smágerður mulningur, standa þó víða út úr
þeim berghleifar, og bergkjarnar koma í
ljós ef eitthvað er við þeim rótað. Ólafur
getur þess að Jakob H. Líndal hafi talið sig
íinna á tveimur stöðum jökulnúið berg
innan hólanna svo gera megi ráð fyrir að
þeir séu víða þunnir. Ólafur telur að
hlaupið hafi farið mjög hratt og að ekki
þurfi að leita neinna langsóttra skýringa
varðandi hlaupið, svo sem þeirra að það
hafi hlaupið á jökli yfir dalbotninn eða að
háfjallajökull hafi verið með í för
(Berghlaup, bls. 402).
■ athuganir höfundar
Minnugur orða Jakobs Líndals hef ég oft
komið við í Vatnsdalshólum og notið
þeirra sérstæðu náttúru. Ýmislegt hefur
mér ekki þótt ganga upp í berghiaupa-
kenningum Jakobs og þeirra er síðar hafa
tekið undir þær. Sér í lagi hafa stungið í
augu miklar frostveðraðar urðir uppi í
Vatnsdalsfjalli, því sumar þeirra líkjast
greinilega urðarjöklamyndunum. í djúpum
giljum í hlíðinni ofan við Flóðið má sjá
greinilega hallandi lagskiptingu í skriðuf-
eldi hlíðarinnar, en slíkt ætti ekki að vera
áberandi í berghlaupsseti. Sama er að sjá
utar í hlíðinni upp af Hnausum. Þar er
reyndar skeifulaga garðmyndun úr fínefna-
ríkri urð sem varla verður skýrð á annan
hátt en að jökultunga hafi lafað þar niður
hlíðina, og á eldri stigum gæti hún hafa náð
niður að Hnausatjörn. Hliðstæð en þó
daufari ummerki jökla í suðurhlíðum
Vatnsdalsfjalls má sjá í grennd við
Bjarnastaði.
Hólarnir vestan við Flóðið hafa þó
löngum valdið mér heilabrotum. A loft-
myndum má sjá að meginhluti þeirra lítur
út eins og kúptur ás sem er skorinn sundur
55