Náttúrufræðingurinn - 1987, Qupperneq 14

7. mynd. Ljósmynd af efsta hluta jarðvegs-
laganna undir Eldgjárhrauni. — The upper
parí of the soil profile below the Eldgjá
lava. (Mynd/photo Jón Jónsson).
því vera frá sama gosi, og sýna aðeins
mismunandi goshrinur og/eða breyt-
ingar á vindátt meðan á gosinu stóð.
Ljóst er að áköf kvikustrókavirkni hef-
ur verið í gígnum næst sunnan við
skarðið, sem hraunið rann út um.
Hraungusurnar hafa gengið svo þétt
yfir fjallsöxlina að þær hafa náð að
renna saman í samfelldan straum nið-
ur hlíðina að austan. Af þessum
sökum fær sá hluti hraunsins nokkuð
annað útlit en það, sem streymt hefur
út úr gígnum og ætla ég að sumir
ferðamenn hafi tekið eftir þessu.
SPURNINGAR
Ekki fæ ég betur séð en að ennþá sé
a. m. k. nokkrum spurningum ósvar-
að varðandi myndun Eldgjár og jafn-
framt þeirrar miklu sprungureinar,
sem nær sem næst jökla milli. í því
sambandi má spyrja: Myndaðist gjáin í
síðasta gosinu? Hvar hófst gosvirkni á
þessu mikla sprungubelti? Var eld-
virkni samtímis í Eldgjá sjálfri og
sunnar á sprungubeltinu? í áður-
nefndri grein lætur Sigurður Þórarins-
son að því liggja að svo sé ekki. I
yfirliti á ensku segir: „These lava flows
are thus of different age, but are cer-
tainly prehistoric, although the young-
er one is probably not older than 700
AD.“ Hér er átt við þau hraun, sem
austur úr Eldgjá runnu og fjallað hefur
verið um hér að framan. Ein spurning
er svo hvað mikið hraun hafi sannan-
lega frá þessum eldstöðvum runnið.
LANDBROTSHRAUNIÐ
Eins og Þorvaldur Thoroddsen var
fyrstur til að lýsa Eldgjá þá var hann
8