Náttúrufræðingurinn - 1987, Síða 33

3. mynd. Stóra-toppfluga (Chironomus islandicus). Karlflugur tylla sér gjarnan á grjót
eða plöntur og bíða veðurs til að sverma fyrir kvenflugunum. — Chironomus islandicus
male waiting for swarming conditions. (MyndIphoto Erlendur Jónsson).
dregur hún sig út úr hamnum líkt og
þegar froskkafari dregur af sér
blautbúning. Flugan þenur út vængi
sína með því að auka þrýsting á
líkamsvökvanum, sem við það þrýstist
út í æðanet vængjanna og réttir úr
þeim. Flugan hefur sig síðan til flugs
og flýgur í átt til lands. Fuglar og fiskar
sækja í mýið, púpur og flugur, þegar
þær klekjast í yfirborði vatnsins og því
er mikilvægt að klakið taki sem
skemmstan tíma.
FLUGAN
Lífsskeið rykmýsflugna varir yfir-
leitt einungis nokkra daga og á þeim
tíma nærast flugurnar lítt eða ekki.
Allt þeirra lífshlaup miðar að þroskun
eggja, mökun og varpi (Oliver 1971).
Rykmýsflugur velja sér hvíldarstaði
eftir aðstæðum hverju sinni. Á sólrík-
um dögum tapa flugurnar miklum
vökva ef þær halda sig í sterkri sól.
Mikið vökvatap verður þeim að bana á
skammri stundu og því má yfirleitt sjá
rykmýsflugur sitja í forsælu á sólríkum
dögum, a.m.k. ef vindar hamla mök-
unarflugi þeirra.
í kulda og blæstri halda flugurnar
sig í grassverði eða hávöxnum gróðri
sem veitir skjól. Þegar hlýnar og lægir
safnast þær saman á ákveðnum stöð-
um, þar sem þær bíða færis á að fljúga
mökunarflug. Karlflugurnar tylla sér
gjarna á steina eða plöntur, lyfta fram-
fótum upp yfir höfuð og teygja þá
fram á við (3. mynd). Þannig bíða
flugurnar þess að vind lægi svo mikið
27