Náttúrufræðingurinn

Volume

Náttúrufræðingurinn - 1987, Page 69

Náttúrufræðingurinn - 1987, Page 69
e -------1------1------- Jan Feb Mars -+- Apr Maí Júní Júli Ág Sept Okt Nóv Des 5. mynd. Myndin sýnir hvenær dvergmáfar hafa fyrst sést hér á landi allt til loka árs 1984. Súlurnar sýna fjölda þeirra í hverri viku ársins. - First occurrences of Little Gulls (Larus minutus) in Iceland. Each column represents number recorded per week. Records from 1981-1984 are included. maí 1909 (Bjarni Sæmundsson 1911) og Vest- mannaeyjum 10. febrúar 1913 (Bjarni Sæm- undsson 1934). Til eru hamir af báðum þessum fuglum, en það kom ekki í ljós fyrr en 1963 að hér var um rósamáfa að ræða (munnl. uppl. Arnþórs Garðarssonar). Bjarni Sæmundsson kveður einn dvergmáf hafa sést í nágrenni Vestmannaeyja árið 1921 (Bjami Sæmundsson 1934). Sá fugl er ekki tek- inn með hér að framan vegna þess að allar nánari upplýsingar vantar. Tveir ungfuglar sáust í Reykjavík 2. nóvemb- er 1933 og einn fullorðinn í október 1934 (Bjarni Sæmundsson 1936). Þcssir fuglar eru ekki skráðir hér að ofan á þeirri forsendu, að dverg- máfar voru lítt þekktir hér á landi á þessum árum. Meðal annars höfðu náðst tveir rósamáf- ar, sem greindir voru sem dvergmáfar. Að auki vantar nánari lýsingu á þessum fuglum. Á Akureyri hafa þrisvar sést óaldursgreindir fuglar, taldir vera dvergmáfar: 11. apríl 1950, 2.-8. apríl 1956 og í lok desember 1957. í þessum tilvikum vantar fullgildar sannanir fyrir því að um dvergmáfa hafi verið að ræða. Vorið og sumarið 1942 sást fullorð- inn dvergmáfur á Grímsstöðum í Mý- vatnssveit og tveir þann 11. júní sama sumar. Grunur lék á að þeir hefðu orpið, en ekki tókst að afla fullgildra sannana fyrir því (Finnur Guðmunds- son 1944). Dvergmáfar sjást hér á öllum tímum árs, eins og 5. mynd sýnir. Þó eru þeir einna tíðastir í seinni hluta maí og fyrri hluta júní. Einnig ber nokkuð á dverg- máfum í september. Meginhluti vor- og sumarfuglanna eru ársgamlir, en hins vegar sjást ungfuglar á fyrsta ári afar sjaldan að vetrarlagi. Fullorðnir fuglar sjást hins vegar meira og minna á öllum árstímum og langflestir vetrar- fuglanna eru fullorðnir. Flestir fuglar sem sjást hér á vorin og sumrin halda sig við tjarnir skammt frá sjó. Ef Mývatnsfuglar eru und- anskildir, sjást dvergmáfar ekki inn til lands. Dvergmáfar voru nær óþekktir hér á landi fyrir 1930. Upp úr 1950 fer þeim að fjölga, og mikil aukning hefur orðið í fundum dvergmáfa hér á síðustu árum. Um 45% fuglanna hafa sést eft- ir 1980. Ætla má að hér eigi aukinn fjöldi fuglaskoðara hlut að máli. Einn- ig má vera að þetta stafi af þeim breyt- ingum sem orðið hafa að undanförnu og lýsa sér m.a. í landnámi vestanhafs og auknum fjölda dvergmáfa við Bretlandseyjar. Þess er e.t.v. ekki langt að bíða, að dvergmáfar hefji varp hér á landi, og ættu fuglaskoðarar að hafa það í huga, þegar þeir koma í hettumáfsvörp. Þótt dvergmáfur sé minnstur allra máfa hefur hann nokkra sérstöðu meðal minni máfanna hvað búninga- skipti snertir. Hann fær yfirleitt ekki 63
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104

x

Náttúrufræðingurinn

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.