Samvinnan - 01.12.1972, Page 50

Albert Camus:
BRÓDKaaP 3 T3PR5R
Á vorin búa guðir í Tipasa og
guðamál í sólskini og ilmi absint-
jurtanna, silfurbrynjuðu hafinu,
skærbláum himni, rústunum
blómum skrýddum og birtunni
sem flæðir I straumköstum á
steinblökkunum. Á vissum tíma
dagsins er landið svart af sól.
Augun leita til einskis að ein-
hverju öðru en Ijósbaði sólarinn-
ar og litunum sem iða í augnhár-
unum. Höfug angan ilmjurtanna
svíður í hálsinum og er kæfandi
í stækjunni. Þar sem sveitin byrj-
ar greini ég naumlega svartar
útlínur Chenoua sem á upptök
sín I hæðunum kringum þorpið
og liðast háttbundið og þunglega
og hvílist loks í hafinu.
Við komum hingað gegnum
þorpið sem einnig er opið fyrir
hafi. Við göngum inn í heim sem
er gulur og blár og hér heilsar
okkur sterkur og ilmþrunginn
andi sumars í Alsír. Um allt má
sjá rósrauðan vafningsvið teygj-
ast upp fyrir veggi húsanna; hib-
iscus-trén eru enn fölrauð. Allir
steinar eru heitir. Þegar við stíg-
um út úr áætlunarbílnum sem er
eins og gullhnappur á litinn, eru
slátrararnir lagðir af stað í morg-
unleiðangur í rauðum bílum sín-
um og lúðraþytur kallar á íbúana.
Til vinstri frá höfninni liggja
þurrar steintröppur I átt til rúst-
anna. Þar sem við stöndum I gol-
unni undir sólinni sem hitar aðra
hlið andlitsins, horfum við á birt-
una stíga niður af himninum,
gáralaust hafið og skjannabros
sem blikar í tönnum þess. Áður
en við göngum inn í ríki rústanna
erum við áhorfendur í seinasta
sinn.
Við göngum til móts við ást
og löngun. Við leitum ekki eftir
lærdómi eða beiskri heimspeki
sem flestir vilja tengja við allt
sem er mikilfenglegt. Allt virð-
ist okkur fánýtt sem ekki er sól-
skin, kossar og ómengaður ilm-
ur. Hvað mig snertir hef ég
ekki sótzt þarna eftir einveru. Ég
hef oft farið þangað með þeim
sem ég elskaði og ég las á and-
liti þeirra bjart brosið sem ást-
in léði þeim. Þegar ég er hér, er
það annarra verk að segja hvað
er rétt og hvað hæfir. Það er
léttúð náttúru og hafs sem á mig
óskiptan. i þessu hjónabandi
rústanna og vorsins verða rúst-
irnar að steinum, og um leið og
þær glata fáguninni sem maður-
inn lagði á þær, hverfa þær aftur
til náttúrunnar. i gleði sinni yfir
týndu dætrunum hefur náttúran
kringsett þær blómum.
Fátækir eru þeir sem þurfa á
goðsögum að halda. Hér eru
guðirnir hvíla okkar og dagleg
viðmiðun. Ég lýsi því sem ég sé
og segi: ,,Sko, þetta er rautt og
þetta blátt og þetta grænt. Þarna
er hafið, fjöllin, blómin.“ Og
hvað þarf ég að tala um Dion-
ysos til að segja að það sé yndi
mitt að þrýsta brumhnappa með
nefinu? Þarf ég að eigna Dem-
eter þennan gamla lofsöng sem
kemur mér ósjálfrátt I hug: ,,Sæll
er sá sem lifir og lifir á þessari
jörð og hefur séð það sem ég
sé.“ .. . hefur séð og séð á þess-
ari jörð, hver gleymir þessum
lærdómi? En jafnvel hér veit ég
að milli mín og heimsins verður
nokkurt bil sem mér er óbrúan-
legt. Ég þarf að afklæðast alveg
og stinga mér síðan I sjóinn
sem er fullur af ilmefnum jarðar-
innar þar sem mætast munn við
munn jörð og haf.
Ég skil hér það sem kallað er
dýrð: það er að mega elska tak-
markalaust. í þessum heimi er
aðeins ein ást. Sá sem þrýstir
að sér konulíkama, teygar einnig
að sér þennan undarlega fögnuð
sem stígur frá himni til jarðar.
Það er eðli mitt að elska þetta
líf og frelsi mitt að tala um það.
Það gerir mig stoltan að vera
maður. En ég veit að oft hefur
verið sagt við mig: Það er ekkert
til að stæra sig af. Víst, það er
nokkuð til að stæra sig af: þetta
sólskin, þetta haf, hjarta mitt
sem berst af æskuþrótti, salt-
storkinn líkami minn og þetta
geysilega svið þar sem ástin og
dýrðin mætast í gulu og bláu. ♦
Þorsteinn Helgason þýddi.
Árni Larsson:
Hommage au Akira Kurosawa
ég er að hugsa um japönsku kvikmyndina
Ikiru: Að lifa
ég er að hugsa um gamia manninn Watanabe
þegar hann söng á hóruhúsinu
og hve rödd hans kom djúpt að innan
Árni Ibsen:
FÓRN HANDA SÍÐUSTU ÁSTINNI
Ég skal gefa þér snjóinn frá í fyrra
og allt sem var þá,
Ijósið á útbrunna kertinu
og allt sem var þá,
visið blóm
og allt sem var þá,
bernskuárin og bleyjurnar
og yfirleitt allt sem var,
ef þú vilt vera hjá mér
unz sprengjan springur.
Unnur S. Bragadóttir:
Móðir mín grætur enn
Öldurnar vögguðu skipinu
og hófu sig til himna.
Hann stóð við hlið mér
og hvíslaði:
„Móðir mín grét, er ég kvaddi.“
Ég strauk hár hans
og hét að gefa honum hjarta mitt.
Öldurnar vögguðu skipinu
og hófu sig til himna.
Hann stóð við hlið mér
og hvíslaði:
„Móðir mín grætur enn.“
Við fjarlægðumst,
himinninn, ég og hann.
Öldurnar hættu að vagga skipinu.
Jónas FriSrik:
Kröfur tímans
(Tilbrigði um gamalt stef)
Afi minn fór oft á Rauð
uppí Kot og niðrí Hreppa.
Sótti þangað sykur og brauð
svartur kall á rauðum jeppa.
Fréttnæmt varð í ferðum þeim,
fóru marga vegaleysu,
enda komu þeir oftast heim
annar vindlaus, hinn með kveisu.
Nú er úti ævintýri
(amma brauðið syrgir klökk),
óku fullir útí mýri,
afi flaut, en Rauður sökk.
42