Tímarit kaupfjelaga og samvinnufjelaga - 01.06.1914, Page 42

116
og verð á nautgripum hefur hækkað um 51%. Þegar
svona horfir við, telja margir eigi annað fyrir hendi, en
haga kvikfjárræktinni eptir skynsamlegri niðurröðun, eins
og í þeim löndum, þar sem slíkt er bezt á veg komið,
svo eigi steðji kjöthungur bráðlega að þjóðinni. Sjer-
staklega telja menn enn góða aðstöðu til þessa í Suður-
ríkjunum, þar sem búið er að höggva skógana, en landið
lítið tekið til ræktunar.
VII. Sementsbardaginn í Danmörku.
Lesendunum mun flestum vera kunnugt um það, af
ýmsu sem áður liefur staðið í Tímaritinu, á víð og dreif,
að samvinnufjelögin í útlöndum, en þó einkum kaupfje-
lögin, hafa optlega tekið til þeirra ráða, þegar kostum
þeirra með kaup á einhverri vörutegund hefur verið
þröngvað stórkostlega af samtökum og einveldi þeirra
sem vöruna seldu, að ganga þá sjálf í bandalag með
framleiðslu og tilbúning þeirrar vöru, bindast kaupskyldu
á þessari vöru, um tiltekinn tíma, og hætta öllum við-
skiptum við fyrri framleiðendur. Þetta hefur vanalega
borið góðan árangur og ekki orðið fjelögunum að skaða,
heldur þvert á móti. Vörutegundin hefur vanalega orðið
ódýrari fyrir kaupendur, en fyrirtækið sjálft borið sig vel,
og veitt nokkurn útskiptanlegan ágóða til viðskiptamann-
anna. Auðvitað hefur ágóðaúthlutunin farið fram eptir
aðalgrundvallarreglu samvinnufjelaga: verið útbýtt eptir
viðskiptahæð fjelagsmanna í þeirri grein, sem um er að
ræða. Þessi hugsjón stóð einnig upphaflega á frumskrá
Rochdalefjelagsins, og ensku kaupfjelögin hafa lengi
fengizt við þess konar framleiðslustarfsemi í stórum
stýl. í öðrum löndum hefur og optlega verið farin sama