Andvari - 01.01.1954, Blaðsíða 45

ANDVARI
Tímatal í jarðsögunni
41
er hún allörðug viðfangs, ekki sízt vegna þess, að svo ótrúlega
lítið er af hinu geislavirka kolefni. Enn er ekki hægt að heita
henni við sýnishorn, sem eru meira en 25.000 ára gömul, því
að magnið af óklofnu Carbon14 er orðið svo lítið í þeirn, og þar
eð mæliskekkjan er venjulega a. m. k. 250 ár til eða frá, er sýnt,
að ekki er mikið gagn að aðferðinni, ef um er að ræða liluti 1.000
ára eða yngri. En hún spennir þó yfir meira en þann tírna, sem
liðinn er- frá ísaldarlokum. Fyrirfram varð og að reikna með því,
að ýmislegt gæti torveldað þessa aðferð. Það varð t. d. að gera
ráð fyrir því, sem ósannað var, en þykir nú sannað, að Carbon14
magn loftsins hefði verið nokkurn veginn óbreytt síðustu 25
þúsund árin. Gæta verður sérstakrar varúðar við töku sýnishoma,
t. d. af mó, þurrka þau þegar, er þau hafa verið tekin, og koma
þeim í loftþétt ílát, því að ella geta komizt í þau lifandi bakteríur
og sveppir, sem um leið breyta Carbon14 magni þeirra. Oft er
mjög erfitt að segja um, hvort sýnishom hafi haldizt óbr^ytt eða
eigi þann tíma, er þau hafa legið í jörðu. Einna öruggastar em
ákvarðanir á hreinu koli, t. d. úr brunarústum. Libby og félagar
hans þreifuðu sig fyrst áfram um öryggi aðferðar sinnar með
því að ákvarða aldur á hluturn, sem hægt var að ákvarða aldur á
á annan liátt, svo sem egypzkum smyrslingum (múmíum) og
sýnishornum mýrajarðvegs úr Skandínavíu, sem aldursákvörðuð
höfðu verið með 1 rjógreiningu eða á annan hátt.
Blöð úr spádómsbók Esajasar í Gamlatestamentishandriti, sem
fannst í Palestínu og talið var af fræðimönnum frá fyrstu eða
annarri öld f. Kr., reyndust samkvæmt Carbon14 ákvörðun vera
1-917 ± 200 ára. Tréflís úr smyrslingskistu frá tímabili Ptolemaia
töldu fornleifafræðingar 2.280 ára. Samkvæmt Carbon14 ákvörðun
er hún 2.190 ± 450 ára. Viður úr þilfari skips í gröf Sesostris þriðja
var talinn 8.750 ára af sérfræðingum; samkvæmt Carbon14 ákvörð-
un 8.621 ± 180 ára. Kol úr Lascauxhelli í Dordogne í Frakk-
landi töldu fornleifafræðingar um 15.000 ára. Carbon14 aðferðin
sýndi aldurinn 15.516 ± 900 ár.
Þegar, er sýnt þótti, að treysta mætti þessari aðferð, var sett