Andvari - 01.01.1941, Blaðsíða 61

ANDVARI
Tómstundir
57
Hcr erum vér þá komnir í einkennilega aðstöðu: Vér
sækjumst eftir tómstundum til að losna við vinnuna. En
þegar vér svo eigum að fara að ráðstafa tómstundunum, rek-
um vér oss á, að iðjuleysið er óþarft og verður oss til leið-
inda, og förum að leita að einhverju til að vinna. Vér flýjum
úr ösltunni í eldinn, úr vinnunni í vinnu. Þetta ætti að vera
oss umhugsunarefni. Getum vér ekki notið Hfsins nema
hafa eitthvað fyrir stafni, getur oss ekki liðið vel nema þegar
vér erum eitthvað að starfa? Ef til vill kunna einhverjir þá
list, en ég held þeir séu fáir. Leiðindin virðast elta iðjuleys-
ingjann á röndum. Niðurstaðan verður þá sú, að menn sækj-
ast eftir tómstundum til að vinna það, sem þeim þykir
skemmtilegt. Ef skylduvinna hvers manns væri honum svo
ljúf, að hann þekkti enga skemmtilegri, mundi enginn hugsa
um neinar tómstundir, nema rétt til að sofa, og varla hægt
að aka mönnum frá vinnunni nema með illindum. En þó að
sumir menn séu svo hamingjusamir að kjósa ekkert frekar
en að vera öllum stundum við aðalstarf sitt, þá verður naum-
ast sagt, að það sé almennt, og því kemur spurningin fyrir
flestum, hvernig þeir eigi að verja þeim tómstundum, er þeim
veitast.
Því miður á engin þjóð, svo ég viti, skýrslur um það,
hvernig menn verja tómstundunum. En engar skýrslur
mundu eins vel sýna upplag þjóðarinnar og menningarstig,
því að það, hvernig tómstundunum er varið, fer að miklu
leyti eftir upplagi manna og áhuga. Þær hvatir og langanir,
scm annríkið lieldur niðri, koma þá fram og leita réttar síns.
Það er nógu gaman að minnast þess, að orðið skóli er sama
orðið og hið gríska (tXoA-q (slcole), sem upplhaflega merkti tóm-
stund, næði, en síðan það, sem menn iðka í tómstundum,
einkum vísindastarf, heiinspekilegar umræður, fyrirlestra
o. s. frv., og loks skóla í nútíðarmerkingu. Það er bending
uni það, til hvers Grikkir einkum vörðu tómstunduin sínum.
Venjulega fer það svo, að menn í tómstundunum velja sér
eins konar andvægi gegn hversdagsstarfinu. Sá, sem er i
erfiðisvinnu, kýs sér ekki að jafnaði íþróttir að kvöldi. Hann