Vikan - 07.12.1972, Blaðsíða 31

Danska varðskipiOHekla koin hingaO til strandvarna áriO 1902. Myndin er tekin eftir málverki.
GuOmundur Björnsson, sýslumaOur, og Snæbjörn Kristjánsson, hrepp-
stjöri I Hergiisey. Englendingar hertóku þá og sigldu meö þá til Eng-
lands.
og svaraöi skömmum einum og
illyröum, en skipverjar bjuggust
til varnar meO bareflum. Menn
sýslumanns ætluöu aö ná 1 kaöal,
sem hékk útbyröis af botn-
vörpungnum, en þaö mistókst,
svo aö báturinn seig aftur meö
siöunni, en skipiö var.á hægri
ferö. Þegar komið var aö aftur-
stefni skipsins náðu
bátsverjar i virana, sem
botnvarpan var fest við. Dróst
'báturinn þá meö botn-
vörpungnum. Skipstjóri og menn
hans stukku þá aftur á skipiö,
öskruöu eins og villidýr og börðu
bareflum I boröstokkinn og
hótuöu öllu illu. Sýslumaður fletti
þá frá sér kápunni og sýndi
einkennisbUning sinn og kraföist
þess af skipstjóra, aö hann
hleypti sér upp i skipiö.
Skipstjórinn sinnti ekki skipun
sýslumanns, og gerðist þá margt i
senn. Skipverjar skutu stórri ár
aö bátverjum, en hæföu ekki svo
sem til var skotiö. Hlupu þá ein-
hverjir af áhöfn botnvörpungsins
aö spilinu og slökuðu snögglega á
vfrunum, svo aö þeir féllu með
miklum þunga ofan á bátinn og
færðu hann i kaf á augabragöi.
Stakkst báturinn á stafninn og
sökk, en er honum skaut upp fyrir
aftan botnvörpunginn, náðu Jón
Gunnarsson og Guöjón
Friðriksson táki á honum. en
hinirfélagarþeirra færðust á kaf.
Allir bátverjar voru ósyndir
nema . sýslumaöur. Hann var
sundmaöur góöur og reyndi nU að
bjarga hinum þremur, er viðskila
voru við bátinn. Var það
þrekraun hin mesta, þar eö þeir
færöu hann i kaf ööru hvoru, en
ylgja var nokkur og kalsi í veöri.
Tók sýslumaöur brátt aö mæðast
og horföi illa um björgunina.
En meðan þessu fór fram, létu
skipverjar sem ekkert væri og
fóru aö innbyrða vörpuna.
Frá Haukadal sunnan
fjaröarins haföi verið fylgzt með
ferö bátsins i sjónauka. Þegar
Haukdælingar sáu hverju fram
fór, brugöu þeir skjótt viö,
mönnuöu tvo báta og reru i áttina
aö botnvörpungnum til aö bjarga.
Þegar bátarnir voru komn-
ir miðja vegu Ut aö
botnvörpungnum, geröu skip-
verjar sig fyrst liklega til aö
bjarga hinum drukknandi
mönnum. Byrjuöu þeir aö losa
skipsbátinn, en hættu viö það, létu
sér þess i staö nægjá að renna Ut
björgunarhring i kaöli. En þegar
þeir loks geröu þaö, voru
mennirnir, sem losnuöu frá
bátnum, sokknir. Haföi Hannes
Hafstein ekki megnaö aö bjarga
þeim þrátt fyrir hetjulega baráttu
viö dauöann. Hann náði þó i
kaöalinn og brá honum um sig, en
var þá svo örmagna, aö hann
missti meövitund i þeim svifum
og vissi ekki af, þegaHhann var
dreginn upp Ur sjónum. Rankaöi
hann viö, þar sem hann lá á
þilfarinu viö hlið hinna tveggja
bátverja, sem bjargazt höföu
ásamt honum. Einn hinná
erlendu manna haföi þá veitzt aö
honum, klippt tygilhnif Ur
sliörum, sem hafði hangiö viö
belti. og geröi sig nU llklegan til
aö vinna á sýslumanni meö vopni
þessu.Aðrir skipverjar komu þó i
veg fyrir þetta tilræði, og I sömu
svifum komu Haukdælir aö
botnvörpungnum.
Sýslumaður og fylgdarmenn
hans voru nU fluttir yfir I
Haukadal, bornir þar á land og
hjUkrað, svo sem bezt mátti
verða. En botnvörpungurinn
renndi til hafs og var brátt Ur
augsýn.
Atburöur þessi vakti hryggö og
reiöi um land allt. Bloðin sögöu
ýtarlega frá atferli þessu, minntu
á, aö vernd Dana væri heldur
lltils viröi, ,,þar eö lögbrjótar og
þorparar gætu aö ósekju traökaö
hér á öllum lögum og rétti og
framiö þar aö auki manndráp”.
Var þaö einróma krafa blaöanna
og jafnframt allrar þjóöarinnar,
aö komið yröi ábyrgö á hendur
illvirkjunum og landhelgisgæzlan
aukin og bætt
1 prlvatbréfi, sem Hannes
Hafstein skrifaöi ritstjóra
Þjóöólfs tiu dögum
eftir atburö þennan,
segir hann, aö bátar
Haukdæla hafi þvi nær veriö
komnir aö skipinu, þegar
björgunarhringnum var varpaö
Ut. ,,Ég sem langa hriö haföi stritt
I ströngu viö þá, sem voru að
drukkna, og ekki náöu i bátinn,
var að minnsta kosti nær dauða
en lífi”, segir hann.
Framháld á næstu síðu.
JOLABLAÐ VIKAN 31