Vikan - 12.08.1993, Page 46

SAKAMÁLA-
SAGA EFTIR
AGÖTHU
CHRISTIE
HVARF ELDABUSKUNNAR
Persónur:
Hercule Poirot:
Arthur Hastings:
Frú Todd:
Hr. Todd:
Elísa Dunn:
Anna:
Hr. Simpson:
Davis:
Einkaspæjari
Vinur og aðstoðarmaður Poirots
Vinnuveitandi eldabuskunnar
Eiginmaðurfrú Todd
Eldabuskan sem hvarf
Þjónustustúlkan
Leigjandi hjá Todd-hjónunum
Horfinn bankagjaldkeri
Þegar ég leigði íbúð
með vini mínum,
Hercule Poirot, var ég
vanur að lesa upphátt fyrir
hann fyrirsagnirnar í dagblað-
inu Morgunfréttir.
Blaðamenn Morgunfrétta
notuðu hvert tækifæri til að
gera mikið mál úr hlutunum.
Rán og morð voru ekki sett á
baksíðuna, þar sem enginn
tæki eftir þeim. Þess í stað
var fréttum af þess konar at-
burðum slegið upp á forsíð-
unni þar sem þau gátu ekki
farið fram hjá manni.
Ég las fyrirsagnirnar:
„Bankagjaldkeri leggur á flótta
með skuldabréf að verðmæti
fimmtíu þúsund pund og er
enn ófundinn. - Eiginmaður
stingur höfðinu inn í gasofn.
Óhamingjusamt heimilislíf. -
Vélritunarstúlka hverfur. Fal-
leg stúlka, tuttugu og eins árs.
Hvar er Edna Field?
Jæja, Poirot. Það er úr
mörgu að velja. Gjaldkeri á
flótta, dularfullt sjálfsmorð og
týnd vélritunarstúlka. Hvað
vekur áhuga þinn?“
Vinur minn var í rólegu
skapi. Hann hristi höfuðið
hægt.
„Mér sýnist ekkert þeirra
vera neitt sérlega spennandi,
vinur minn. í dag vil ég helst
slappa af. Það þyrfti mjög á-
hugavert vandamál til þess að
ég nennti að standa upp úr
stólnum mínum. Sjáðu til, ég
þarf að sinna mínum eigin
málum sem eru jafnmikilvæg.“
„Eins og hverjum?“
„Fötunum mínum, Hast-
ings. Ef ég man rétt er fitu-
blettur á nýju, gráu jakkaföt-
unum mínum - aðeins einn
blettur en hann veldur mér
nægilegum vandræðum. Síð-
an þarf ég að líta á vetrar-
frakkann minn. Og ég held -
já, ég held að það sé kominn
tími til að snyrta yfirskeggið
mitt og bera á það feiti.“
„Jæja,“ sagði ég og rölti að
glugganum. „Ég efast um að
þú hafir tíma til þess að sinna
öllum þessum verkum. Það
var verið að hringja bjöllunni.
Það er kominn viðskiptavinur
til þín.“
„Til þess að ég tæki eitt-
hvert mál að mér þyrfti það að
hafa með öryggi þjóðarinnar
að gera.“
Stuttu síðar kom digur
kona, með roða í andliti inn til
okkar, móð og másandi eftir
að hafa gengið upp stigann.
„Ert þú herra Poirot?"
spurði hún í frekjulegum tón
og fékk sér sæti.
„Já frú, ég er Hercule
Poirot.“
„Þú ert allt öðruvísi en ég
hafði ímyndað mér,“ sagði
konan og horfði á hann með
nokkurri vanþóknun. „Borgað-
irðu blaðinu sem sagði frá því
hvað þú værir snjall spæjari
eða skrifuðu þeir það sjálfir?“
„Frú mín góð!“ sagði Poirot
og rétti úr sér.
„Ég biðst forláts en þú veist
hvernig þessi blöð eru nú til
dags. Maður byrjar að lesa á-
hugaverða grein en svo er
hún bara uppfull af ómerkileg-
um hlutum sem er búið að
blása upp. Ég vona samt að
þú hafir ekki móðgast. Ég skal
HERCULE POIROT
Belgíski einkaspæjarinn Hercule Poirot kom fyrst fram á
sjónarsviðið árið 1920 í fyrstu bók Agöthu Christie, „The
Mysterious Affair at Styles“ (fsl. Hús leyndardómanna,
1963). Síðan skrifaði Agatha um hann fjölda bóka og kom
sú síðasta út árið 1975, „Curtain: Poirot’s Last Case“.
Poirot hefur fjölmörg séreinkenni sem hafa gert hann ó-
dauðlegan í augum lesenda um allan heim, til dæmis
furðulega yfirvaraslreggið, egglaga andlitið og gífurlegt
sjálfsálit. En þó verður hans liklega minnst helst fyrir ótrú-
lega hæfileika til að leysa flókin glæpamál með hjálp „gráu
frumnanna”. Hann var hvað það varðar verðugur arftaki
Sherlock Holmes sem Arthur Conan Doyle skapaði undir
lok síðustu aldar.
Líklega er Poirot sú persóna í bókum Agöthu sem hvað
flestir þekkja enda hefur hann verið gerður ódauðlegur i
túlkun nokkurra leikara. Til dæmis muna ’margir eftir „The
Murder on the Orient Express" þar sem Albert Finney lék
hann. Einnig hefur Peter Ustinov farið með hlutverk
Poirots í myndum eins og „Death on the Nile“ og „Evil
Under the Sun“. Þó eru mjög margir aðdáenda spæjarans
sammála um að sá leikari sem nái hvað best að túlka
hann sé David Suchet sem hefur farið með hlutverk hans í
þáttun.um um Poirot og nokkrum sjónvarpsmyndum sem
Stöð 2 hefur sýnt að undanförnu.
Hercule Poirot, maðurinn á bak við spæjarann, er orð-
inn það frægur sem sjálfstæð persóna að bókasafnsfræð-
ingur og rithöfundur á Nýfundnalandi, Anne Hart, hefur
samið ævisögu hans sem kallast „The Life and Times of
Hercule Poirot". Anne Hart hefur einnig samið ævisögu
fröken Jane Marple.
En Poirot var ekki alltaf einn á ferð. i fyrstu sögunum
um hann fylgdi Arthur Hastings höfuðsmaður honum hvert
fótmál. Hastings var mjög áhugasamur um lausn mála og
hjálpaði stundum til. í síðari bókum Agöthu um Poirot kom
Hastings mun sjaldnar fyrir en þá voru stundum í staðinn
komnir aðrir kunningjar Poirots, svo sem rithöfundurinn frú
Ariadne Oliver og Japp lögregluvarðstjóri. í þessari sögu,
Hvarfi eldabuskunnar (The Adventure of the Clapham
Cook), fæst Poirot við mál sem reynist flóknara en það
sýnist í fyrstu. Hastings höfuðsmaður er honum til aðstoð-
ar í þetta sinn og hann segir söguna.
R.J.
46 VIKAN 16. TBL. 1993