Menntamál - 01.12.1942, Blaðsíða 25
MENNTAMÁL
87
taka hluti í sundur og setja þá aftur saman. Þá fara dreng-
irnir að smíða, sigla bátum sínum, róa, hjóla, þreyta kapp-
leiki, og þá held ég, að þeir séu í essinu sínu, þegar þeir
byrja á „vísindalegri tilraunastarfsemi"! En stúlkurnar
hekla, prjóna, flétta, vefa, sníða, sauma, „stofna heimili".
klæða brúðurnar sínar, hátta þær, hjúkra þeim, matbúa
handa þeim o. s. frv.
Heilbrigð börn ganga upp í þessum „störfum“ sinum með
lífi og sál, enda leggjast hneigðir þeirra á sömu sveif, í
átt til hins handræna (manuell).
— Mjög snemma vaknar einnig með flestum börnum
löngun til að taka virkan þátt í störfum hinna fullorðnu,
og finnst þeim þau hafi aukið alin við hæð sína, þegar
þeim fyrst tekst að leysa „alvörustarf“ af hendi átölulaust.
Séu þeim þá fengin hófleg viðfangsefni og sýnt hæfilegt
aðhald, komast þau mjög fljótt upp á að aðstoða hina
fullorðnu í störfum þeirra, en þroskast sjálf hröðum fet-
um af starfi sínu.
Við handræna athöfn, hvort sem er leikur eða vinna,
er viðfangsefnið sýnilegt og áþreifanlegt. Árangurinn er
líka að jafnaði sýnilegur og áþreifanlegur. Það, sem gert
er, ber þannig í sér og utan á sér dóm um þann, sem verkið
vann. Dómur þessi er augljós, ótvíræður og auðskilinn
öllum, sem sjá hann eða þreifa á honum. Barnið skilur
hann líka.
Með þessum hætti lærir barnið að greina svart frá hvítu,
rétt frá röngu og heilt frá brotnu. Þannig lærist því líka
að skilja muninn á gildi vandaðrar vinnu og óvandaðrar,
muninn á alúð í starfi og flumbruhætti, muninn á sam-
vizkusemi og kæruleysi o. s. frv.
Töfrar handrænna starfa og hið mikla þroskagildi þeirra
fyrir börnin, eru fólgnir í því, að hvert handbragð, sem
unnið er, kveður jafnskjótt upp dóm yfir þeim, sem verkið
vinnur, og flytur þann dóm á máli, sem hann skilur.
Drengurinn, sem flaustrar af smíði kassans síns og