Menntamál - 01.04.1961, Side 77

MENNTAMÁL
67
hug sínum, að maður trúir því gjarnan, að veröldin sé
skiljanleg, og maður fær áhuga á mörgum, ef ekki öllum
þáttum hennar. Augljóst er, að sá maður er sérlega frjáls
í hug, sem einlægan áhuga hefur á sem flestum fyrirbær-
um lífs og heims.
Það er auðkenni góðs manns, að hann hefur áhuga á
mörgum hlutum. Þú kemur hvergi að tómum kofunum hjá
honum. Hann hefur áhuga á hverjum hlut. Þú bryddir
ekki upp á því umræðuefni við hann, að hann hafi ekki
hugleitt það áður. Það er ekki víst, að hann hafi hugsað
mikið um það, en hann gleðst af því að eiga kost á að
kynnast því betur með þinni hjálp.
Góður maður trúir því einnig, að veröldin geti orðið
honum skiljanleg í hvívetna, ef hann hefur tóm til þess
að kanna hana betur. Hann hefur ekki tamið sér að gera
ráð fyrir því, að flest vitræn svið séu honum ofviða, en
sérfræðingar einir ráði við þau.
Það er von mín og trú, að nemandinn læri að beita hug
sínum í æðri menntastofnunum. Hugur hans leysist úr
þeim frumstæðu viðjum, sem hann hefur hvílt í, og ger-
ist frjáls. Hann verður fordómalaus maður.
Fátt gerum við drengilegra en að skipta um skoðun,
þegar við vitum betur. Við lærum að gera slíkt með því að
hlusta á aðra og með því að læra, hvernig á að hlusta á
aðra. Það er mikil list að hlusta. Að lesa er líka að hlusta
með nokkrum hætti. Aldrei verðum við fær um að hugsa
eða skipta um skoðun eða beita hug okkar, nema við séum
fær um að hlusta og lesa.
Stundum get ég ekki varizt þeirri hugsun, að þess sé
vænzt, að námsmenn hljóti menntun sína vegna þjóð-
félagsins, rétt eins og við værum ekki hluti af því, heldur
væri þjóðfélagið einhvers staðar víðs fjarri t. d. í Chicago,
New York, London eða Moskva. En sérhver einstaklingur
er mikilvægasti hluti þjóðfélagsins. Fyrir sjálfum mér