Æskan - 01.10.1974, Side 2

75. árg.
10. tbl.
Rltstjóri: GRfMUR ENGILBERTS, rltstjórn: Laugavegl 56, slml 17336, helmasiml 12042. Framkvœmdastjórl: KRISTJÁN
GUÐMUNDSSON, skrifstofa: Laugavegi 56, helmasími 23230. AfgreiðslumaSur: Sigurður Kári Jóhannsson, heimasími
18464. Auglýsingastjóri: Sigtryggur Eyþórsson, heimasími 84703. Skrifstofa: Laugavegi 56, sími 10248. • Afgreiðsla:
Laugavegi 56, sími 17336. Árgangur kr. 1000,00, innanlands. Gjalddagi: 1. apríl. i lausasölu kr. 150,00 eintakið. —
Utanáskrift: ÆSKAN, pósthólf 14, Reykjavík. Póstgíró 14014. Útgefandi: Stórstúka íslands. Prentun: Prentsm. ODDI hf.
Október
1974
SILKIÐ. Svar til Gróu: ÞaS var einhvern tíma á árinu 550, sem tveir munkar fóru frá
Kína. Þeir voru ættaðir frá Evrópu, en höfðu verið I Kína í mörg ár og voru nú að fara
heim aftur. Þeir höfðu ekki annað meðferðis en föt til ferðarinnar og svo prlkin sfn,
sagði landamæravörðurinn, enda var þeim hleypt úr landi, og nú hófst ferðin vestur
Asíu. Loks komust þeir til Konstantínópel og tók keisarinn þar á móti þeim. Þeir fengu
honum gönguprikin sin, og hann skrúfaði strax af þeim hnúðinn og sá, að þeir höfðu
dýrmæta hluti í prikunum. Það voru mörg hundruð silkiormaegg, vafin í mórberjablöð,
og svo frækjarnar mórberjatrésins. Munkarnir höfðu smyglað undirstöðu silkiræktarinnar
til Evrópu. — Síðan uxu mórberjatré af fræjunum, og þangað til blöðin komu á þau,
voru ormarnir fóðraðir á blöðunum frá Kína. Og nú óx silkiiðnaðurinn í Evrópu smátt
og smátt, og síðan hafa árlega milljónir metra af silkiþræði verið framleiddlr í Evrópu.
— Hinir finu silkiþræðir eru lagðir margir saman og tvinnaðir og þrinnaðlr, og voru
sterkari en allur annar þráður sem þekktist til skamms tíma. En nú hafa mennirnir búlð
til keppinaut silkisins. Mörg nælonefni eru eins sterk og silkið, en miklu ódýrari í fram-
leiðslu. En þó þykir ekta silki ennþá fallegra og betra en allt gervisllkl eða nælon.
Kannski stafar það af því, að ekta silkið er dýrara.
LEÐURBLAKAN HEFUR
RATSJÁ
Ýmis dýr geta bæði gefið fró
sér og heyrt hærri tóna en mað-
urinn. Leðurblakan gefur t. d.
frá sér tóna, sem mannseyrað
heyrir alls ekki. Sveifluhraði
þeirra er 30.000—80.000 sveifl-
ur á sekúndu. Leðurblakan gef-
ur frá sér slík hljóð á flugi
sinu, til þess að forðast á-
rekstra, því að hún er á ferð-
inni á næturnar, eins og mönn-
um er kunnugt, en sefur að deg-
inum. Raddbönd hennar eru
byggð með sérstökum hætti, og
hljóðin, sem hún rekur upp.
endurvarpast frá trafölum á leiö-
inni, svo sem girðingum, trjám,
veggjum, skordýrum o. s. frv-
og lenda á hinum stóru eyrum
hennar. Hún kann meira að
segja skil á mismun bergmáls-
ins og veit því, hvort girðingin.
sem er framundan, er gerð ur
tré, steini, moldarhnausum eða
trjálimi. Með þessum hætti gef'
ur hún flogið fullkomlega örugg
og án þess að rekast á, þóff
svarta myrkur sé og augun korni
að engu haldi. Öryggi hennar
er því tryggt á sama hátt og
skipanna, sem búin eru ratsjá.
þótt ekki sé hún jafnfullkomin
og ratsjá leðurblakanna
ÆSKAN 75 ÁRA