Æskan - 01.10.1974, Page 7

ÆSKAN 75 ÁRA
•75
^✓^^iarnablaðið Æskan heldur upp á 75 ára afmæli sitt
um þessar mundir. Það er dálítið skrýtið, því að
fyrsta tölublaðið kom út 5. október 1897, og síðan eru
77 ár. En Æskan telur sig samt ekki nema 75 ára, af þvf
að það er 75. árgangurinn, sem nú er langt kominn. Þannig
stendur á þessu, að fyrstu blöðin til áramótanna voru ekki
talin sérstakur árgangur, og svo kom Æskan einu sinni ekki
^t í heilt ár, af því að hentugur pappír fékkst ekki og litlir
Peningar voru til: Af þessu heldur Æskan upp á 75 ára
afmæli sitt, þegar 77 ár eru liðin síðan hún „fæddist”.
Það er langt síðan Æskan byrjaði að koma út. Hvað
haldið þig að það séu margir menn lifandi á landinu, sem
6ru orðnir svo gamlir, að þeir gætu munað eftir því, þegar
fyrsta blaðið af Æskunni kom út, af því að þeir voru búnir
að læra að þekkja stafinu eða farnir að lesa, við skulum
Segja 7 ára gamlir? Ég spurði Hagstofu (slands að þessu,
°9 þar var mér sagt, að þeir væru 1156. Ef þið þekkið ein-
f'Vern, sem man eftir þegar fyrsta Æsku-blaðið kom út,
®ttuð þig að skrifa Æskunni og segja henni frá því.
Hún var ósköp lítil, Æskan, fyrstu árin. Lesmálið á hverri
blaSsíðu var rúmir 17 sentimetrar á hæð og 14 á breidd
(^innið ykkur málband og athugið stærðina). Og hvert
tölubiað var ekki nema fjórar síður. En hún kom út tvisvar
f mánuði og hún var með myndum. Það voru raunar ekki
litmyndir, en myndir samt.
Nú getið þið borið fyrstu Æskuna saman við Æskuna
6|ns og hún er nú. Það er mikill munur.
En börnunum, sem fengu Æskuna fyrst, þótti ákaflega
mikið varið í hana. Hún var fyrsta barnablaðið, sem út var
9efið á landinu. Og barnabækur voru þá ákaflega fáar og
sialdan með myndum. í blöðunum handa fullorðna fólkinu
v°ru þá aldrei myndir.
^að var Góðtemplarareglan á íslandi, sem byrjaði að
9efa Æskuna út. Hún gefur hana út enn. Hún hefur gert það
Þessi ár. Og hún ætlar að halda því áfram. En það kostar
tttikla peninga.
Ólafur Þ. Kristjánsson.
Það er erfitt að fá að sjá fyrstu árgangana af Æskunni
og enn erfiðara að eignast þá. Hvers vegna er það? Það
er af því að börn og unglingar lásu blöðin þangað til bók-
staflega ekkert var eftir af þeim; þar tók einn aldursflokk-
urinn við af öðrum. Svona fara vinsælar bækur venjulega.
Æskan á ákaflega marga vini alls staðar á lándinu, unga
og gamla. Og þið eigið að geta sagt ykkur sjálf af hverju
það er.
Það hefur margt verið gert á síðastliðnum 75 árum til
þess að börn og unglingar gætu fengið gott, fallegt og
skemmtilegt efni til að lesa. Sumt af því er merkilegt og
þakkarvert. En ég held að ekkert hafi verið gert í þessum
efnum, sem er merkilegra og þakkarverðara en útgáfa
Æskunnar í 75 ár.'
Ég flyt Æskunni þakkir og árna henni heilla á afmælinu.
Það gera allir vinir hennar. En þeir þurfa að gera meira:
Þeir þurfa að hjálpa henni til þess að halda áfram að koma
út, stórri, fallegri, fróðlegri og skemmtilegri. Það gera
þeir með því að halda áfram að vera kaupendur hennar og
fá aðra til þess að gera það líka. Æskan launar þeim það
með útliti sínu og innihaldi.
Síðasta biað 1. árgangs var prentað I bláum lit, sagði
ritstjórinn, að það væri fallegasta blað á landinu. Enn er
Æskan failegasta blað á islandi.
5