Æskan - 01.10.1974, Blaðsíða 11

iitla stúlkan kom til dyranna, brosandi
út undir eyru og bauð mér inn. Þegar
ég kom inn, brá mér heldur en ekki
í brún. Stór og gervilegur maður (
strigabuxum og með strigasvuntu lá á
hnjánum á gólfinu með skólpfötu hjá
sér og var að þvo gólfið. Maðurinn leit
upp, þegar ég kom inn, og ég þekkti
andlitið. Það var enginn annar en kaþ-
ólski presturinn. Hann stóð upp bros-
andi, tók þétt í hönd mína og sagði:
..Nú líður betur hérna en í gærkveldi."
Öllu leið vel.
Ég kynntist þessum presti talsvert
®ftir þetta og dáðist að honum fyrir
roargra hluta sakir. I fyrsta lagi var
hann höfðinglegur og tilkomumikill mað-
ur, í öðru lagi var hann svo lesinn og
vel menntaður, að hann gat talað með
skilningi um hvað sem vera vildi, og
1 þriðja lagi var hann fús og fljótur til
hjálpar, hvar sem hann náði til og hjálp-
ar var þörf. Hafi ég nokkru sinni kynnst
sannkristnum manni, þá var það þessi
kaþólski prestur. Ég sá það löngu
seinna, að hann hafði dáið í bifreiðar-
slysi, þar sem hann var á ferð til þess
að hjálpa manni úr einhverjum vand-
ræðum.
IV.
Hundurinn
Einu sinni seint um kvöld var ég kall-
aöur til þess að vitja barns, sem sendi-
maður sagði, að væri dauðveikt. Þetta
Var sextán mílur í burtu. Vegir voru
með öllu ófærir, en það fylgdi boðun-
urn, að ég þyrfti að koma tafarlaust.
Ég vakti mann, sem vann að því að
hta eftir járnbrautinni, og bað hann að
flytja mig þessar sextán mílur og heim
aftur. Hann hafði svolítinn hjólavagn,
sem gekk fyrir gasolíu, jiggers eru þeir
kallaðir, þessir litlu vagnar; þeim var
rennt eftir járnbrautarteinunum. Þeir
voru sérlega léttir, og maðurinn fór afar
hratt:
Þegar við vorum komnir miðja vegu
°9 fórum fram hjá smáþorpi, sem Clark-
leigh heitir, kom hundur hlaupandi og
Qeltandi á móti okkur og hljóp beint
•yrir vagninn. En sökum þess hve léttur
vagninn var og hve hratt var farið, hrökk
hann út af járnbrautinni, um leið og
hjólin fóru yfir hundinn. Vagninn lenti
'angt úti á sléttu með okkur báða, vagn-
stjórann og mig. Við urðum báðir fyrir
Svo miklum hristingi, að við vorum með-
V'tundarlausir um tíma. Vagnstjórinn
raknaði við á undan mér, en ég vaknaði
við það, að hann skvetti framan í mig
gusu af ísköldu vatni.
Við vorum báðir dálítið hruflaðir og
marðir, en hvorugur skaðlega meiddur.
Við stauluðumst heim í þorpið, vöktum
upp fólk, sem við þekktum, og hvíldum
okkur þar, á meðan hitað var á katlin-
um. Að lokinni kaffidrykkju vorum við
talsvert hressari, en þorðum þó ekki
annað en að fá mann tli að fylgja okkur.
Það fannst okkur ganga kraftaverki
næst, að hundurinn skyldi ekki verða
okkur báðum að bana.
V.
Hugboð
Ég sat einu sinni í litlu starfsstofunni
minni og var að lesa bók. Það var dreg-
ið á dyr. „Kom inn!“ sagði ég. Dyrnar
voru opnaðar og inn kom maður, sem
ég þekkti vel. Ég hafði verið heimilis-
læknir hans í mörg ár.
„Ég kem nú í skrítnum erindum I
þetta skipti," sagði hann, eftlr að hann
hafði heilsað mér.
Ég horfði framan í hann, reiðubúinn
að hlusta á hann.
„Það er viðvíkjandi konunni minni,“
sagði hann. „Eins og þú veist, eigum
við von á fjölgun, og konan einhvern
veginn bitið sig fast í það, að eitthvað
hræðilegt verði að barninu. Ég er alveg
í vandræðum með hana. Ég er dauð-
hræddur um, að hún sé að missa vitið.
Ég kom til þess að tala um þetta við
þig og biðja þig að reyna að koma vitinu
fyrir hana."
Við komum okkur saman um, að hún
kæmi til mín næsta dag, og ég lofaði
manninum að gera eins og best ég gæti.
Daginn eftir kom hún á tilsettum
tíma, og allt var við það sama og mað-
urinn hafði sagt. Hún sagðist hafa það
á tilfinningunni, að eitthvað skelfilegt
yrði að barninu, þegar það fæddist. „Ég
hef reynt og reynt að hrinda þessari
hugsun frá mér,“ sagði hún, „en mér
hefur verið það alveg ómögulegt."
Ég reyndi að sýna henni fram á,
hversu mikil fjarstæða þetta væri: Ég
hafði tekið á móti tveimur börnum þeirra
hjóna. Þau voru bæði vel gefin að öllu
leyti andlega og líkamlega. Það var
enginn vanskapningur til í ættum henn-
ar og ekki heldur manns hennar. Allt
þetta reyndi ég að skýra fyrir henni og
ýmislegt fleira.
Hún virtist sannfærast um það, sem
ég sagði henni, og var svo nokkurn veg-
inn laus við þessa ímyndun, það sem
eftir var af meðgöngutímanum.
Svo veiktist hún á réttum tíma; ég
fór með hana á spítala og var þar hjá
henni, þangað til barnið var fætt.
En viti menn! Barnið var svo vanskap-
að, að á því var tæpast nokkur manns-
mynd: Það var tvíkynja, vantaði allan
efri partinn af höfðinu, hafði engan háls
og fleira var að.
Ég vissi ekki, hvað ég átti að gera.
Líklega hefði ég átt að kalla annan
lækni og ráða það af með honum, hvað
gera skyldi. En mér datt það ekki I
hug þá, heldur klippti ég naflastreng-
inn umsvifalaust, án þess að binda fyrir
og lét þessum vesalings vanskapning
blæða út. Og ég mundi óhikað gera það
sama enn, ef sams konar tilfelli þæri
að höndum.
Ég sagði konunni, þegar hún vaknaði,
að barnið hefði fæðst andvana, en sendl
eftir manninum og sýndi honum, hvernig
allt var og sagði honum, hvað ég hefði
gert.
Hvað olli þessum vanskapnaði?
Hvernig stóð á því, að móðirin skyldi
hafa þetta hugboð eða hvað á að kalla
það?
Hvers konar sálræn fyrirbrigði voru
það?
VI.
Óráðin gáta
Það var að kvöldi dags á áliðnu sumri.
Unglingspiltur kom á reiðhjóli tólf mílur
utan af landi inn í þorpið, þar sem ég
átti heima. Hann ílutti skilaboð frá
fjörgamalli konu þess efnis að biðja
mig að koma við, ef ég ætti leið um þar
í grenndinni, áður en langt um liði. Hún
bað hann að segja mér, að hún hefði
kvef og vondan hósta.
Ég var ekki við neitt sérstakt bund-
inn og ákvað því að fara þá þegar og
sjá gömlu konuna. Ég lagði af stað í
gamalli bifreið, sem ég átti, og tólf ára
gömul dóttir mín með mér.
Þegar komið var rúma m(lu út frá
þorpinu, varð eitthvað að bifreiðinni,
svo að við komumst ekki lengra. Við
gengufn því heim aftur, og ég hugsaði
með mér að fara næsta morgun. Klukk-
an fimm um nóttina vöknuðum við bæði,
konan mín og ég, við það, að barið var
á húsið að utan, rétt við gluggann á
herberginu, þar sem við sváfum. Ég fór
út, gekk allt I kringum húsið, en sá
ekki nokkra lifandi mannveru. Ég fór
því aftur inn, upp í rúm og sofnaði.
Klukkan átta um morguninn var búið
að gera við bifreiðina og ég var að búa
mig til ferðar. En skömmu áður en ég
9