Æskan - 01.11.1979, Síða 47

LÍSA: Og hér er annað A------og hér
eitt.
BÖNDAK.: Og hér er B.
LÍSA: Og hér eru mörg B, það sé ég.
Böndak.: Þetta er nú Ó.
LÍSA: Það er nú gott að þekkja það —
alveg eins og hringur og eitthvað
lítið ofan á.
BÖNDAK.: Og hér er svo K. Sjáðu, hér
stendur þá BÓK.
BÖNDAK.: Þú verður nú fljót aó læra að
lesa!
LÍSA: Við skulum samt ekki láta neinn
vita þetta!
BÖNDAK.: Nei, það skulum við ekki
gera. Þú kemur til mín á morgnana
og þá skal ég kenna þér að lesa.
LÍSA: Hugsaðu þér bara, ef ég gæti svo
lesið jólasálmana fyrir ömmu. En
hvað hún yrði þá glöð!
BÖNDAK.: Ef þú bara verður dugleg,
getur þú það áreiðanlega.
amma (kemur inn): Nei, ert þú hér,
grannkona góð. Sæl og blessuð.
(Heilsast.)
böndak.: Hér hefur orðið Ijóta slysið!
AMMA: Mér þykir það nú sárast vegna
Lísu litlu. Ég kenni í þrjósti um hana,
því að þeim líður ætíð verst, sem
sorginni valda og slysunum.
LÍSA: Ég ætla aldrei að vera handóð
framar, amma mín!
ANNAR ÞÁTTUR
(Amma situr í stóra stólnum sínum.
Lítið jólatré stendur á borðinu; biblían
og sálmabókin liggja þar hjá.)
AMMA: Nú eru jólin hér og nú get ég
ekki lesið alla blessaðajólasálmana.
Það er verst, hvað ég er minnislaus.
Hvernig er hann nú------,,í dag er
glatt í döþrum hjörtum" — já, ég
man nú varla meira — öllu gleymir
maður með ellinni.
LÍSA (kemur inn og sest á litla skemil-
inn).
AMMA: Já — nú eru jólin komin aftur.
Og við sitjum hér. Viltu nú kveikja á
litla jólatrénu!
LÍSA (stendur upp og kveikir á kert-
unum, sest og fer að lesa.
,,í dag er glatt í döprum hjörtum,
því drottins Ijóma jól.
Líffræðileg
furðuverk
Heilinn
er samsettur úr 10 milljörðum fruma,
sem hver um sig getur haft samband
við 200.000 nábúa-frumur sínar.
Hárið
Ljóshært fólk hefur um 150.000 hár á
höfðinu, dökkhært um 100.000, en
rauðhært fólk „aðeins" um 90.000.
Neglurnar
vaxa um 1 millimetra á viku, sem
jafngildir að um 70 ára aldur gætu
þær verið orðnar um 372 metri á
lengd.
Vöðvamir
I mannsííkama eru um 639 vöðvar af
ýmsum gerðum, og eru þeir um
helmingur líkamsþungans.
Lungun
þarfnast 5—6 lítra af lofti á hverri
mínútu. Ef mögulegt væri að þenja
lungnablöðkurnar út hverja við aðra,
yrði ummál þeirra nær 100 fermetrar.
Beinagrindin
er samsett úr 206—210 mismunandi
beinum. Það minnsta þeirra er
„steðjinn" í eyranu, en stærst er lær-
leggurinn.
í niðamyrkum nætursvörtum
upp náðar rennur sól.
Er vetrar geisar stormur stríður,
þá stendur hjá oss friðarengill
blíður.
Og þegar Ijósið dagsins dvín,
oss drottins birta kringum skín."
Æðarnar
Blóðæðar líkamans eru samanlagt
100.000 km að lengd, ná með öörum
orðum 21/z sinnum umhverfis jörðina.
Blóðið
í fullvöxnum mannslíkama eru um
5—6 lítrar af blóði. Hjartað dælir því
einu sinni á hverri mínútu um allan
líkamann, en á sólarhring er það 7000
lítra dæling. í hverjum blóðdropa eru
um 250.000 milljónir rauðra blóð-
korna, sem flytja súrefniö um líkam-
ann.
Hjartað
í heilbrigðri manneskju slær 70—80
sinnum á hverri mínútu eða um
100.000 sinnum á sólarhring. Ef orka
sú sem hjartað notar við þetta væri
umreiknuð til annars, mætti með
henni t.d. lyfta 75 kg þungum manni í
270 metra hæð, eða húslyftu með 6
manns á 15. hæð háhýsis.
AMMA: Blessað barn! Getur þú lesið í
sálmabókinni? En sú jólagjöf!
Kanntu í raun og veru að lesa?
LÍSA: Nú er ég litlu gleraugun hennar
ömmu!
T j a I d i ð .
Laus. þýtt af Jónasi Jónssyni.
45