Dýravinurinn - 01.01.1895, Blaðsíða 3

F o r m á 1 i.
J^Njtæstliðin 10 ár, síðan »Dýravinurinn« byrjaði að koma út, hefur þeim
í'jölgað smátt og smátt, sem kannast við, að það er synd, vanbrúkun á eignar-
rjettinum og efnatjón, að fara illa með skepnur sínar. OJánssamar og aumkvunar-
verðar eru þær skepnur, sem verða eign þess manns, er beitir harðýðgi við þærog
sveltir þær á hverjum vetri. En þvi fer betur, að þeim mönnum fækkar, er fara
illa með skepnur.
Þvi hefur áður verið hreift í »Dýravininum«, að nauðsynlegt væri að stofna
dýraverndunarfjelag hjer á landi. Þetta hefur þegar borið þann ávöxt, að nú er
eitt slíkt fjelag stofnað á Austurlandi og annað verður stofnað í ár á Suðurlandi.
Auk þess liafa myndazt nokkur smáfjelög til sveita. Takist fjelögum þessum að
sannfæra alþýðu urn það, að skepnurnar hafi greind eða vit og siðferðislegan rjett
gagnvart manninum, og að það sje vegur til gróöa og gæfu, að fara vel með bú-
pening sinn, þá er stórt stig stigið til framfara búnaðinum og velmegunar í landinu;
þvi veruleg festa og framför í Jandbúnaðinum kemst ekki á fyr en vöknuð er svo inni-
lcg tilfinning fyrir veliíðan skepnanna, að menn þoli eigi að sjá, að þeim líði illa.
Það hefur um margar aldir verið mesta mein landbúnaðarins, að menn hafa sett
ráðlauslega á hey sín á haustin; er þó iangt siðan að menn hafa oröið að kannast
við, að fáar skepnur með góðri meðferð gjöra meira gagn en mildu íleiri skepnur,
sem eru kvaldar og horaðar.
Meðan þrælasaian tíðkaöist, sem var allt fram á þessa öld, var svcrtingjum
smalað saman eins og fje víðsvegar um Afriku; þeir voru handsamaðir, linepptir í
járn, hraktir burt frá átthögum sinum og seldir viðsvegar í æfilangan þrældóm:
börn frá mæörum, menn frá konum sínum, vinir frá vinum, og síðan barðir áfram til
vinnu meö svipum. Nú hafa svertingjar fengið jafnrjetti við hvita menn, en áður
sáu menn eigi, að meðferðin á svertingjum var hrópleg synd, af því að þeir voru
þá álitnir rjettlausir og skepnum iíkir. En livernig er ástatt hjá oss? Erum vjer
eigi á liltu i'eki gagnvart skepnunum, sem þrælaoigendurnir voru forðum gagnyart
svertingjunum ? Beijum vjer eigi með svipum hestana, þogar þeir eru aö Iilaupa
og bera fyrir oss? Vjrðum vjer eigi lítils tryggð liundsins, þegar hanU'hættir líH
sínu fyrir oss og leggnir á sig þrautir til að fylgja oss? Og sveltum vjer eigi sauð-
kindurnar, sem vjer beinlinis lifum af? Svarið verður undantbkningarlítið: Jú!
Og hver er orsökin? Sú, að menn skoða skepnurnar rjettlaus'ár og skyniausar,
eíns og þrælaeígendurnir förðttm álítu þjótiá Sína.
»Dýrávinúrihn« hei'úr að úndánf'örnu fiuit márgáf' sogúí', sem erú ðrækur