Iðunn : nýr flokkur - 01.01.1917, Síða 90

280
Ritsjá.
[IÐUNN
jafnframt hafi trú manna fengið hinn mikilsverðasta stuðn-
ing. Að minsta kosti séu þeir ekki fáir, sálarrannsóknar-
mennirnir, sem líti svo á, að »nú sé hinn ósýnilegi heimur
að opnast mannkyninu miklu betur en nokkuru sinni áður.
Menn séu að öðlast þekking í trúarefnunum — að vísu
þckking, sem nái skamt, en einmitt tryggi oss það, sem
hjarla trúhneigðs og sannleikselskandi manns þráir aö
mega trúa. . . . Úr þessu geti mannkynið farið að lifa ótta-
laust — að minsta kosti sé versta hræðslan liðin lijá. Sál-
arrannsóknirnar hafi sannfært þá um, að gæzka og vís-
dómur liggi að baki tilverunni allri« (bls. 85).
Þar sem nú höf. lítur svo á, sem árangurinn af sálar-
lífsrannsóknunum sé svona afskaplega mikilvægur, þá er
það sizt að undra, að hann telur kirkjuna ekki geta að
skaðlausu, né hneykslislaust, gengið fram lijá slíku, eins
og það væri ekki til. Allra-sízt kennarar, sem falið er að
útskýra rit gamla og nýja testamentisins fyrir prestaefnum.
»í öðrum greinum þekkingarinnar mundi sams konar van-
ræksla talin óverjandi«, segir hann í formálanum. Enda er
sú hugsun undiraldan i allri bókinni.
Kirkjan má ekki, eftir skoðun höfundarins, ganga fram
hjá þessum rannsóknum, mcðal annars fyrir þá sök, að
svo mikið er í nýja testamentinu, sem nútíðarmenn fá alls
ekki skilið, ef þeir taka þær ekki til greina. Pað er þessi
þekking, sem hann telur hina nýju, vísindalegu guðfræöi
hafa vantað tilhnnanlega, þó að hún hafi að öðru leyti
unnið svo þarft verk, meðal annars »sett kenningar Jesú i
öndvegi« (bls. 63), gert ýmsum »Krist nýja testamentisins
skiljanlegri og eðlilegri: fært hann nær oss mönnunum,
svo að oss verði nú auðveldara að tileinka oss hann, og
einmitt fyrir þessa sök sé hann mörgum enn kærari en
áður« (bls. 63—64), og »megnað að varpa nýju ljósi yfir
margt í trúmálunum, komið inn nýjum og réttari skilningi á
mörgu, sérstaklega fyrir hinar sögulegu rannsóknir« (bls. 64).
í öðru lagi telur höf., að kirkjan geti ekki látið sér þess-
ar rannsóknir liggja i léttu rúmi, af því að sú hreyfing,
sem við þær er bundin, sé svo náskyld frumkristninni.
Um það efni kemst hann meðal annars svo aö orði (bls.
80): »Sálarrannsóknirnar eru að taka upp aftur hinar and-