Kirkjuritið - 01.09.1976, Síða 62

vill að samræma þær svo vel sé. Þær
fjalla greinilega ekki um neins konar
óljósa eða dularfulla reynslu, heldur
einkennast af því, að Kristur er þekktur
aftur. Og það er ekki hægt að kannast
við þann aftur, sem menn hafa aldrei
þekkt eða séð. Þetta, að muna eftir og
þekkja aftur kunnuga persónu, er því
einkenni þeirrar trúar, sem varð til
þess, að guðspjöllin voru skrifuð.
Minni „sjónarvotta og þjóna orðsins"
var vitanlega alveg ferskt sökum þess
hve skammt var um liðið. En nú var
varpað á minningu þeirra Ijósi þeirrar
uppgötvunar, sem gerði þá furðu
lostna í fyrstu: leiðtoginn, sem þeir
höfðu talið horfinn fyrir fullt og allt,
hafði nú borið sigurorð af sjálfum
dauðanum með þeim hætti, sem varð
að sama skapi óútskýranlegur sem
hann var óvefengjanlegur. Þeir trúðu
því, hvort sem aðrir gerðu svo eða
ekki. Nýju Ijósi hafði verið varpað á
atburðina. Guðspjöllin greina þannig
frá staðreyndum, sem menn höfðu
fest sér í minni. En þau segja frá þeim
í Ijósi þess, sem síðar gerðist: uppris-
unnar. Barnaskapur er að ætla, að
þetta falsi frásögnina eða færi hana
úr lagi, nema auðvitað að ráð sé fyrir
því gert í upphafi, að þessi trú hljóti
að vera staðleysa. Allt um það er ekki
úr vegi að minnast þess, að „eftir á“
verður mönnum oft Ijós merking at-
burða, sem þeir botnuðu ekkert í, þeg-
ar þeir gerðust. Viða í guðspjöllunum
er oss sagt, að ekki einasta mann-
fjöldinn, heldur og nánustu fylgismenn
Jesú, hafi ekki skilið ýmislegt af því,
sem hann sagði og gerði. Af því sýnist
mega draga þá ályktun, að nú hafi þeir
skilið það. Og skyldi það vera fjarri
sanni?
En sé þessu svona farið, þá þarf
hér nokkru við að bæta. Sé upprisan
lykillinn að því, sem gerðist, og ekki
aðeins „góður endir“ á harmleik, þá
er nokkuð af þessu með þeim hætti,
að vér erum stödd á ystu nöf mann-
legs veruleika, þar sem hverdagslegri
reynslu sleppir og leyndardómurinn
tekur við. Hér er frásögn af hlutum,
sem gerðust í raun og veru, en fá
aukna vídd í Ijósi málalykta. Slíka sögu
er ekki hægt að segja eins og hverja
aðra hverdagslega frásögn. Það verð-
ur að grípa til táknmáls og líkinga. I
þessu skyni gátu sögumenn fært sér í
nyt tákn og hugmyndir, sem að miklu
leyti voru tekin í arf úr spásögnum
og Ijóðmælum Gyðinga. Þetta setur
glögg merki á stíl frásagnanna, ekki
aðeins málfarslega, heldur og að Þvl
er varðar hugarheim og hugblæ, jafn-
vel tilfinningu. Lesandinn skyldi minn-
ast þessa.
Áður en höfundur Jóhannesarguð-
spjalls tekur að rekja starfsferil Jesú,
segir hann lesendum sínum, við hverju
þeir megi búast: „Þér munuð hjá him-
ininn opinn og engla Guðs stíga upP
og stíga niður yfir mannssoninn." )
Jóhannes ætlar ekki að fara að lýsa
því, er vængjaðar verur fljúga upp °9
fljúga niður: það er ekki sagt frá nein-
um slíkum viðburði í guðspjöllunum-
Honum liggur annað og meira á hjarta,
því að í gjörvöllu ritinu mun glöggur
lesandi greina samskipti tveggJ3
heima. Hann mun lesa um það, hversu
Guð og maður, himinn og jörð, msett'
ust í einstæðum æviferli Jesú Krists,
220