Kirkjuritið - 01.09.1976, Page 75

strax til kynna, a5 verið er að fjalla
um afstöðu Guðs til syndarans, um-
hyggju hans og gleði yfir endurfund-
um. Hér má líka sjá skírskotun til
hjálpræðistímans. í dæmisögunni er
tvisvar skírskotað til samþykkis áheyr-
sndans. Með hliðsjón af áðurnefndri
afstöðu Jesú til syndugra og gæfu-
'ausra manna í samtíð hans, þá virð-
'st þessi dæmisaga vera tilraun Jesú
W þess að fá áheyrendur, sem eru
nndrandi eða ósammála afstöðu hans,
t'1 þess að fallast á hana. Hún felur
e'nnig í sér viðvörun. Áheyrendur eru
sennilega svipaðir þeim, sem fyrri
daemisagan var sögð. Samhengið í
t-úkasarguðspjalli styður þetta. Þar
SeQir í inngangi að þessum dæmisög-
Urn: ,,En bæði Farisearnir og fræði-
^annirnir mögluðu og sögðu: Þessi
^naður tekur að sér syndara og sam-
neytir þeim.“ Jesús dregur einnig
fram samanburðaratriði þessarar
d^misögu, er bætir við orðunum: ,,En
e9 segi yður, þannig mun verða meiri
9,eði á himnum yfir einum syndara,
Sem gjörir iðrun, en yfir níutíu og níu
rettlátum, sem ekki þurfa iðrunar við.“
hteimfærsluna í hliðstæðunni í Matte-
Usarguðspjalli upp á aðstæður frum-
safnaðarins höfum við þegar rakið.
i=n víkjum nú að líkingunni um Must-
arðskornið (Mark. 4:30—32). Orðið lík-
ln9 er hér notað um einkennandi dæmi
Ur umhverfinu. Þessi líking er ein af
Svokölluðum guðsríkislíkingum Jesú,
ar sem í upphafi líkingar er sagt ,,Líkt
er himnaríki ..." o. s. frv. Myndin er
af garðjurt. Smæð fræs sinnepsjurtar-
'nnar er viðbrugðið í gyðinglegum
eimildum, en jurtin getur orðið tveir
°9 hálfur til þrír metrar á hæð. Hafa
verður í huga, að til forna var talið,
að frækornið dæi við það að fara í
jörðina, en fyrir undur Guðs yxi ný
jurt (sbr. I Kor. 15:36—49). Áberandi
í myndinni er jurtin, sem ,,fær svo
stórar greinar, að fuglar himinsins
geta hreiðrað sig í forsælunni af því.“
í Gamla testamentinu er þessi mynd
notuð um stórveldi og lýðríki í skjóli
þeirra (Dan. 4:12 og Esekiel 17:23).
Líkingin er jafnframt byggð á andstæð-
um milli minnsta fræsins og stærstu
jurtarinnar, lítilli byrjun og stórum
endalokum. Ef við drögum nú þræðina
saman, þá mun þessi líking eiga að
varpa Ijósi á það, hvernig úr því, sem
er svo lítið og verður að engu, vex á
undursamlegan hátt Guðs ríki, stærsta
ríki veraldar, sem verða mun þjóðun-
um athvarf. Með hliðsjón af starfi Jesú
verður Ijóst, að lítilmótleiki starfs
hans og lærisveinanna hefur verið
vandamál, sem þessi líking er svar við.
Hvort áheyrendurnir voru tortryggnir
áhorfendur eða lærisveinar, vitum við
ekki, en líkingin er fullvissun um, að
Guð muni koma því til leiðar, sem
hann hefur hafið, í guðsríkisboðun
Jesú.
Þá langar mig til að víkja nokkrum
orðum að myndorðinu: ,,Ekki þurfa
heilbrigðir læknis við, heldur þeir, sem
sjúkir eru.“ (Matt. 9:12). Orðið mynd-
orð er hér notað um stutta líkingu,
sem hér hefur nánast form orðatiltæk-
isins. Það er byggt á andstæðu, sjúkir
— heilbrigðir, en áherzlan er á þörf
hinna sjúku fyrir lækni. Það er augljóst
mál, að sjúkir hafa þörf fyrir lækni.
Af myndorðinu sjálfu verður ekki ráð-
ið, í hvaða samhengi það hefur upp-
runalega verið sagt af Jesú, en í al-
233