Eimreiðin - 01.10.1924, Side 51

EIMREIÐIN
SKÁLDIÐ BYRON LÁVARÐUR
363
1845. Gísli Brynjólfsson varð fyrir mjög ríkum áhrifum frá
Byron. Faraldur er íslenzkur Childe Harold, undiraldan hin
sama í báðum kvæðum; örlög og einkenni söguhetjanna gjör-
l'k, enda játar Gísli, að hann hafi stælt Byron með það fyrir
augum að kynna kveðskap hans og lífsskoðun íslenzkum les-
€ndum. Fjölda annara kvæða hans má einnig rekja til sama
upprunans. Þá er og að mínum dómi enginn efi á því, að
íaunsæisstefna sú, er Ðrandes hóf, er byronskari í anda og
að uppruna en margan hefur grunað. Úr þeirri átt hafa því
bókmentir vorar einnig orðið fyrir áhrifum frá honum. Má
rekja þau í sögum Gests Pálssonar og í ljóðum Þorsteins
Erlingssonar.1) Er því auðsætt, að Byron hefur átt nokkurn
bátt í að móta lífsskoðun íslenzkra skálda á síðasta mannsaldri,
tó slík áhrif verði eigi vegin né mælikvarði á þau lagður.
Þá eru einnig þýðingar af skáldverkum Byrons jafnvíðförlar
sem áhrif hans og hafa eflaust stuðlað mjög að þeim. Engin
er sú menningarþjóð er ekki eigi fleiri eða færri skáldrita
^sns á sinni eigin tungu. íslendingar báru gæfu til að eign-
ast nokkur þeirra í þýðingum, gerðum af meistarahöndum
Steingríms og Matthíasar. Sæma þær vel bæði höfundi og
týðendum; skal lesendum þangað vísað. Er þar að finna sumt
af því bezta, sem Byron reit: „Manfred“ þrunginn af háfleygi
°2 hugsanadýpt, með gnótt stórfeldra náttúrulýsinga, „Band-
1ngjann í Chillorí', hinn dýrsta frelsisóð, úrval úr „Hebrew
Melodies“ (ísraels ljóð) þýð kvæði og fögur, lýsinguna frægu
úr „Don Juarí' á ástafundum hans og Haidi, sem mjög er við
brugðið fyrir fegurð. Þó er þetta að eins lítill hluti af öllum
ritum hans. Svo afkastamikill var hann, að firnum sætir, þá
bess er minst, að hann lézt að eins hálf-fertugur, og það sem
meira er um vert er, að mörg rita hans eru slíkum efnum
9erð og af þeirri snild, að óbrotgjörn reynast í túni Ðraga.
Tímans tönn mun þeim seint mein vinna. Mest var þó máske
sú gæfa Byrons, að ljóð hans, þrungin frelsishug, voru sem
brumandi herlúður, er vakti þjóðirnar af aldalöngum svefni
vanans. Hafa þau því eigi átt lítinn þátt í frelsishreyfingum og
1) Um áhrif Byrons á íslandi hef eg ritað ýtarlega í meistararitgerð
ntinni „Byron and Byronism in Iceland" Cornell t924. Mun eg síðar
Sreina nánar frá því á íslenzku.