Eimreiðin - 01.07.1953, Blaðsíða 47
EIMREIÐIN
INDVERSKAR BÓKMENNTIR
199
talin eru guðleg opinberun og varðveittust um aldaraðir á vörum
Þíóðarinnar, bárust frá einni kynslóð til annarrar, án þess lengi
vel að vera skráðar, og skiptast í tvær megingreinar: Mantra-
fræðin og Brahmana-fræðin. Mantra-fræðin eru safn af lof-
söngvum, helgisiðum, bænasöngvum, blessunarorðum og særinga-
þulum, sem flutt var í hinum fornu skólum Hindúa og skiptast
1 fjórar bækur: Rigveda, Jajurveda, Samaveda og Atharvaveda,
en af þeim er Rigveda talin elzt og mikilvægust. Prestar Hindúa,
eða Brahmanarnir, verða að vera vel að sér í öllum þessum fjórum
höfu3grejnum Vedabókmenntanna, til þess að geta haldið uppi
Prestsþjónustu á réttan hátt.
Rigveda er handbók prestanna við fórnarathafnirnar, og á
henni grundvallast hinar þrjár. Efnið í Jajurveda er að mestu
leyti komið frá Rigveda, og í Samaveda eru aðeins 75 erindi, sem
ekki eru komin frá Rigveda. Margir lofsöngvanna í Atharvaveda
eru einnig þaðan komnir. Af hinum mörgu útgáfum Rigveda er að-
eins ein komin til vor eftir handriti, hið svonefnda Sakala Sakha
handrit í tíu bókum, sem nefnast mandalas (kvæðaflokkar), en hver
fiokkur er í mörgum köflum. Hver kafli skiptist í marga söngva.
A11s eru söngvarnir 1028 talsins. Hver söngur skiptist svo aftur
1 erindi, og eru samtals 10600 erindi í Rigveda. Efni þeirra hafa
verið að mótazt á löngum tíma. Rigveda er því safnrit hinna
niargvíslegustu hugmynda frá löngu liðnum menningartímabilum
sögunnar. Þar gætir frumstæðra menningarhátta við hliðina á há-
sPekilegum hugsunum þroskaðri menningarviðhorfa. Margir söngv-
arnir í Rigveda eru til orðnir óháð öllum fórnarsiðum, lýsa djúpri
°S háleitri tilbeiðslu og trúarlegu innsæi, sem ekkert á skylt við
fnumstæðar fórnarathafnir, þó að þeir væru notaðir við þær löngu
effir að þeir urðu til.
Trúarbörgð hinna fornu aría Indlands voru eins konar náttúru-
hýrkun og eiga í því sammerkt við trú annarra fomþjóða af indó-
evrópskum stofni. Guðir þeirra eru persónugervingar himins og
jarðar, elds, vatns, vinda o. s. frv. Guðinn Indra berst við undir-
heimaguð myrkurs og kulda. Annars eru guðimir margir, þeir
æðstu venjulega 33 talsins. Að útliti eru þeir mönnum líkir. Indra
hirtist oftast í hermannslíki, aðrir, svo sem guðinn Agni, eru eins
°g prestar að útliti. Enginn einn guð ræður algerlega lögum og
jofum í goðheimum, til þess er eingyðistrúin ekki nógu máttug
* hugum manna. Fjölgyðistrúin er ríkjandi eins og í ásatrú for-
feðra vorra á Norðurlöndum. Helztu himnaguðirnir eru Dyaus,
Varuna, Mitra, Surya, Savitri og Pusan, og helztu gyðjurnar Usas