Eimreiðin - 01.04.1957, Blaðsíða 83

Jndriði G. Þorsteinsson: ÞEIR,
SEM GUÐIRNIR ELSKA.
Stuttar sögur. Iðunn 1957.
Fyrsta bók Indriða G. Þorsteins-
sonar benti til þess, að hann ætti
hl ærna hugkvæmni, allríkt ímynd-
unarafl, ófyrirleitna dirfsku og
ótamda stílgáfu. Önnur bók hans.
S]ötiu og niu af stöðinni, sýndi, að
honum hafði tekizt fyrir tilstyrk
úhrifa frá erlendum meisturum -
°S þá einkum hinum sérkennilega
hstamanni eftirstríðsáranna fyrri,
Frnest Hemingway, að færa þessa
hæfileika sína til slíks samræmis,
a® útkoman varð samþjöppuð og
stílhæfð lífsmynd, sem er næsta
táknræn með tilliti til mótunar og
hfsaðstöðu frumstæðrar, en þó
ta-'knimettaðrar kynslóðar hér á ís-
landi.
Hin nýja bók þessa höfundar
%tur tíu „stuttar sögur“. Eins og
skáldsagan Sjötíu og niu af stöð-
lnni sýnir hún, að Indriði vill
>nna frásagnarstíl og söguform,
sem túlki óbeint, en þó á eftir-
tuinnilegan liátt viðhorf hans kyn-
slóðar, jafnvægisleysi hennar, hug-
sjónaörbirgð, einmanaleik og óró,
" aht þetta, sem liún leitast við
a® heyfa _ Qg dylja fyrir sjálfri
súr og öðrum með óhrjálegu orð-
æri. hreystilegum svip og fálm-
enndu yfirlæti í háttum. En þó
að skáldið nálgist stundum þenn-
an tilgang sinn í sumum þeim
myndum og samtölum, sem við
kynnumst í þessum sögum, tekst
honum yfirleitt ekki að ná honum.
Hið ytra speglar sjaldnast sáran og
minnisstæðan innri veruleika. Því
verður sú raunin að þessu sinni,
að það, sem skáldið hefur lært af
erlendum höfundum á vettvangi
formsins, verður ónotalega áber-
andi. Við lestur þessarar bókar er
hægt að segja með fullum rétti, að
stílblærinn og gerð sagnanna minni
um of á Hemingway — stundum
líka á Faulkner. Þarna eru til
dæmis löng samtöl án allra leið-
beininga um, hver segir hvað, og
loks veit lesandinn ekki sitt rjúk-
andi ráð nema bókstaflega taka sig
til og lesa upp á ný og merkja við
tilsvörin. Slíkur háttur Faulkners
er ekki vandhermdur frekar en
raunar kæruleysislegur óhrjáleiki
Hemingways, en hins vegar er
vandgert að ná hinum dulmögn-
uðu og oft djúptáknrænu áhrifum
Faulkners, þar sem honum tekst
bezt, og láta skína í þá kviku hins
innra veruleika, sem við greinum
hjá Hemingway.
En hvað sem þessu líður, leynir
sér ekki hagleikur Indriða á mál
og stíl og djarfur vilji til orðfárr-
ar og táknþrunginnar túlkunar, og