Eimreiðin - 01.05.1968, Page 11

R.F.fíA FORSETA ÍSLANDS
83
verið forseti íslands. Hann hefur staðið undir þeirri ábyrgð með
sæmd og við hlið hans stóð hin ágæta kona hans, frú Dóra Þór-
hallsdóttir, sem nú er látin. Hennar minnist þjóðin með virðingu,
enda vita það allir, hve frábærlega hún skipaði sinn sess. Herra
Ásgeiri Ásgeirssyni eru nú þökkuð hin miklu störf hans og þó
einkum störf hans sem forseti landsins. Ég veit að undir þessi
orð mín mun þjóðin taka, og persónulega vil ég færa herra Ás-
geiri Ásgeirssyni þakkir fyrir vinsemd í minn garð, bæði fyrr og
nú, og óska honum allrar blessunar á ókomnum tímum.
Ég vil einnig minnast hinna fyrstu íslenzku forsetahjóna, herra
Sveins Björnssonar og frú Georgíu konu hans. Ég hafði þann heið-
ur að kynnast herra Sveini Björnssyni fyrst sem sendiherra í
Kaupmannahöfn og síðan sem ríkisstjóra og forseta. Þau kynni
eru mér öll hugstæð. Hann varð fyrsti forseti hins nýstofnaða ís-
lenzka lýðveldis og nafn hans er skráð til allrar framtíðar á spjöld
íslenzkrar sögu. Það varð hlutskipti hans að móta embætti for-
setans, svo að lengi verður að búið. Ég votta minningu hans og
konu hans einlæga virðingu mína í fullri vissu þess, að ég mæli
fyrir munn þjóðarinnar allrar.
Þegar ég nú tek við embætti forseta íslands, sem þessir tveir
ágætu menn hafa gegnt á undan mér, verður mér það fyrst að
hugsa til ættjarðarinnar og sögu hennar, sem er örlög þjóðarinnar
í blíðu og stríðu. Oft hef ég sett mér fyrir hugskotssjónir þetta ey-
land í Atlantzhafi, ósnortið og óbyggt mönnum öldum og árþús-
undum saman eftir að þau lönd öll voru byggð, sem næst því eru.
Það er eins og landið vakni skyndilega af svefni fyrir aðeins ellefu
öldum, þegar forfeður vorir fundu það og námu og byggðu í skjótri
svipan hvern byggilegan blett og stofnuðu til þess mannlífs, sem
síðan hefur þróazt órofið og er nú í höndum þeirrar kynslóðar, sem
nú lifir í landinu. Fáar þjóðir munu geta sagt svipaða sögu um
upphaf sitt og vér íslendingar. Hitt er þó meira um vert, að á
þeim grundvelli þjóðmenningar, sem landnámsmennirnir og niðjar
þeirra lögðu, stöndum vér enn. Illt og gott hefur skipzt á í ald-
anna rás, svo sem vænta má, en arfinum, sem forfeður vorir höfðu
með sér að heiman í nýtt land, höfum vér ekki glatað, og dæmi
þess blasa við hvert sem litið er. Hin ríka tilfinning fyrir því að vera
sérstök þjóð, þótt fámennir séum, viljinn til sjálfstæðis og að ráða
sjálfir málum vorum, hin forna tunga sem enn leikur oss á vörum
og bókmenntaarfurinn, sem henni er tengdur. Og hugsunarháttur