Tímarit lögfræðinga - 01.02.1995, Page 43

IV.
Samkvæmt fyrstu lögunum um Hæstarétt nr. 22/1919 voru kennarar laga-
deildar háskólans einir varadómarar í réttinum, ef sæti hæstaréttardómara varð
autt. Eftir gildistöku laga nr. 111/1935, sbr. lög nr. 112/1935, voru varadómarar
í einstökum málum, þar sem hæstaréttardómarar viku sæti, valdir úr hópi laga-
prófessora, hæstaréttarlögmanna eða héraðsdómara, sem fullnægðu skilyrðum
til að vera skipaðir dómarar við Hæstarétt. Ef hæstaréttardómari forfallaðist
eða sæti hans varð laust af einhverjum ástæðum, skyldi hins vegar einhver
prófessor lagadeildar taka sæti hans, þar til hinn reglulegi dómari tæki aftur
við því eða nýr dómari yrði skipaður. Með lögum nr. 57/1962 komst sú skipan
á, sem enn er við lýði, að lagaprófessorar, héraðsdómarar og hæstaréttarlög-
menn, sem fullnægja dómaraskilyrðum við Hæstarétt, eru jafnt bærir til að
vera varadómarar í einstökum málum og hljóta setningu um tiltekinn tíma.
Eins og áður sagði, var með lögum nr. 39/1994 heimilað að kveðja til vara-
dómara, ef sérstaklega stendur á vegna anna, þótt sæti einskis hæstaréttar-
dómara sé autt.
Einstakir varadómarar hafa verið kvaddir til dómstarfa í fjölmörgum málum
frá upphafi, sbr. yfirlit í dómasöfnum Hæstaréttar 1938 og 1970 og registur
1976-1986 og 1988. Sérstaka athygli vekur, að á árinu 1943 hljóp dr. Einar
Amórsson þrívegis í skarðið í forföllum Gizurar Bergsteinssonar og dr. Þórðar
Eyjólfssonar, en hann var þá dóms- og menntamálaráðherra, eins og áður
greinir. Fjórtán menn hafa verið settir dómarar við Hæstarétt um lengri eða
skemmri tíma, og eru tvær konur í þeirra hópi. Aftan við nöfn dómaranna,
sem hér fara á eftir, eru tímabil setningar og samanlagður setningartími.
Ólafur Lárusson (16.2. - 10.5.1920, 16.9.1923 - 2.7.1926, 13.10.1930 - 31.8.1932 og 22.9.1933 - 31.3.1934) 5 ár og 5 mánuðir
Isleifur Arnason (1.1.1943 - 21.9.1944) 1 ár og 8 1/2 mánuður
Magnús Þ. Torfason (1. - 29. 4.1960) 1 mánuður
Armann Snævarr (15.9. - 31.12.1970) 3 1/2 mánuður
Þorsteinn Thorarensen (1.10. - 31.12.1980) 3 mánuðir
Guðmundur Jónsson (15.9. - 31.12.1982) 3 1/2 mánuður
Guðmundur Skaftason (15.9.1982 - 30.6.1983) 9 1/2 mánuður
Guðrún Erlendsdóttir (15.9.1982 - 30.6.1983) 9 1/2 mánuður
Gaukur Jörundsson (10.1. - 30. 6.1983 og 18.5. - 31.12.1987) 1 ár og 1 mánuður
Hjörtur Torfason (20.2. - 30.6.1988 ) 4 1/2 mánuður
Haraldur Henrysson (1.9. - 31.12.1988) 4 mánuðir
Arnljótur Bjömsson (1.1. - 31.7.1989 og 1.1. - 30.6. 1995) 1 ár og 1 mánuður
Gunnar M. Guðmundsson (1.8.1989 - 10.7.1990 og 1.1. - 30.6.1991) 1 ár og 5 1/2 mánuður
Ingibjörg Benediktsdóttir (1.1. - 31.12.1994) 1 ár
37