Tímarit lögfræðinga


Tímarit lögfræðinga - 01.05.2001, Qupperneq 17

Tímarit lögfræðinga - 01.05.2001, Qupperneq 17
Með breytingunum, sem gerðar voru á stjómarskránni með stjskl. 97/1995, voru ákvæði hennar þannig í verulegum atriðum tengd alþjóðlegum mannrétt- indasamningum. Yar það líka eitt af meginmarkmiðum frumvarpsins að taka mið af þeim þjóðréttarlegu skuldbindingum sem íslenska ríkið hafði gengist undir með aðild sinni að alþjóðlegum mannréttindasáttmálum.14 Þessi tengsl eru nú augljós og sjást m.a. af því að sum ákvæði stjómarskrárinnar em tekin upp með líku orðalagi og notað er í alþjóðlegum samningum. Þar má til dæm- is nefna 1. mgr. 68. gr. stjórnarskrárinnar um bann við pyndingum sem sækir fyrirmynd beint til 3. gr. Mannréttindasáttmála Evrópu (MSE) og 7. gr. Alþjóðasamnings Sameinuðu þjóðanna um borgarleg og stjómmálaleg réttindi (SBSR), 70. gr. um réttláta málsmeðferð með fyrirmynd í 6. gr. MSE og 14. gr. SBSR og jafnræðisreglu 65. gr. stjómarskrárinnar með fyrirmynd í 14. gr. MSE og 26. gr. SBSR. Þótt 1. mgr. 76. gr. stjórnarskrárinnar eigi sér ekki nákvæm- lega samsvarandi fyrirmynd í alþjóðasamningi þá er vísað til slíkra samninga í skýringum á því hvernig beri að túlka ákvæðið. Það er því engum vafa undir- orpið að alþjóðlegir mannréttindasamningar hafa talsvert meira gildi við túlkun og skýringu á inntaki 1. mgr. 76. gr. sem og annarra mannréttindaákvæða stjóm- arskrárinnar eftir breytingamar sem gerðar voru með stjskl. 97/1995.15 Vafa- laust hefur það aukið tilhneigingu dómstóla á undanfömum árum til að túlka stjómarskrána með hliðsjón af alþjóðasamningum. Þess utan er ekkert álitamál að þekking manna á efni þessara samninga og tilvísun til þeirra hefur vaxið hröðum skrefum á undanförnum árum og þjóðfélagsleg umræða um mannrétt- indi blómstrar sem aldrei fyrr. Einn samninganna, Mannréttindasáttmáli Evr- ópu, hafði þó öðmm fremur haft mikil áhrif hér á landi undanfarandi áratug fyr- ir stjómarskrárbreytingamar, en þau áhrif sjást hvað gleggst af lögfestingu hans með lögum nr. 62/1994. Var lögfesting hans jafnvel talin geta orðið skref í átt- ina að því framtíðarmarkmiði að veita ákvæðum hans stöðu stiómskipunar- laga.16 Um áratuga skeið hafði íslenska ríkið verið skuldbundið til að tryggja þegn- um sínum þau réttindi sem mælt er fyrir um í Félagsmálasáttmála Evrópu og Alþjóðasamningi um efnahagsleg, félagsleg og menningarleg réttindi, án þess að séð verði að reynt hafi verið að byggja rétt á þeim fyrir íslenskum dómstól- um með skírskotun til eldra stjórnarskrárákvæðis um félagslegt öryggi. Þótt orðalag 1. mgr. 76. gr. stjórnarskrárinnar sé að mestu leyti hið sama og í eldri 70. gr. er augljóst að breytingarnar er gerðar voru með stjskl. 97/1995 settu ákvæðið í nýtt samhengi við alþjóðlegar skuldbindingar á þessu sviði. 14 Alþt. 1994-95, A-deild, bls. 2081. 15 Gunnar G. Schrani: Stjómskipunarréttur. bls. 461. 16 Alþt. 1992-93, A-deild, bls. 5890. 85
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84

x

Tímarit lögfræðinga

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit lögfræðinga
https://timarit.is/publication/586

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.