Tímarit lögfræðinga - 01.09.2003, Blaðsíða 32

ingar á samsvarandi ákvæðum Rómarsamningsins, fyrirmyndar laganna. Þá
verður getið nokkurra erlendra dóma, en nokkur reynsla er komin á Rómarsamn-
inginn og telja verður að þessir dómar séu til þess fallnir að varpa ljósi á nokkur
þeirra vandamála sem menn standa helst frammi fyrir við skýringu á ákvæðum
laganna. I þessu sambandi er athyglisvert að í almennum athugasemdum með
frumvarpi til laga þeirra sem urðu að lögum nr. 43/2000 kemur fram að heppi-
legt verði að telja að tillit verði tekið til dómaframkvæmdar dómstóls EB sem
varðar túlkun og beitingu samningsins, auk dómaframkvæmdar í einstökum rtkj-
um EB. Eigi því hér við svipuð sjónarmið og gildi um EES samninginn yfirleitt,
sbr. einkum 6. gr. hans, og þau sjónarmið sem gildi um túlkun og beitingu
Lúganósamningsins, sbr. bókun 2 við þann samning. Þá kemur fram að íslenskir
dómstólar séu að sjálfsögðu ekki á neinn hátt bundnir af þeim dómsúrlausnum
dómstóls EB eða úrlausnum dómstóla aðildarrrkja sem varði Rómarsamninginn.
Engu síður sé eðlilegt að tillit verði tekið til þeirra eigi markmiðin með lögfest-
ingu frumvarpsins að nást.1
Við skýringu laga nr. 43/2000 er nauðsynlegt að hafa hliðsjón af greinargerð
sem fylgdi frumvarpi til laganna. En það er einnig nauðsynlegt að hafa hliðsjón
af því alþjóðlega löggjafarsamstarfi sem reglur laganna eru sprottnar úr. Hér
hafa langmesta þýðingu undirbúningsgögn með Rómarsamningnum. Samningn-
um fylgdi ítarleg greinargerð tveggja prófessora, Italans Mario Guiliano og
Frakkans Paul Lagarde.2 Sú greinargerð hefur haft mikið vægi við skýringu á
Rómarsamningnum og hefur mjög verið til hennar litið í skýringum fræðimanna
og í réttarframkvæmd. Með hliðsjón af því að Rómarsamningurinn er fyrirmynd
laga nr. 43/2000 er tvímælalaust að greinargerð þeirra Guiliano og Lagarde
hlýtur að vega þungt við skýringu laganna.
I því yfirliti sem hér fer á eftir verður gerð grein fyrir almennum atriðum um
lögin (2. kafli); gildissviði laganna (3. kafli); samningum um lagaval (4. kafli);
lögum sem gilda þegar ekki hefur verið samið um lagaval (5. kafli); sjónarmið-
um að baki neytendasamningum (6. kafli) og vinnusamningum (7. kafli); ófrá-
víkjanlegum reglum (8. kafli); reglum um efnislegt og formlegt gildi samnings
1 Sjá Alþt. 1999-2000, A-deild, bls. 697. Sjá til hliðsjónar Stefán Már Stefánsson: „Samræmd
túlkun Luganosamningsins". Tímarit lögfræðinga. 2. hefti 1993, bls. 33 o.áfr. og Davíð Þór
Björgvinsson: „Þýðing fordæma dómstóls EB við framkvæntd og beitingu EES-samningsins“.
Afmælisrit til heiðurs Gunnari G. Schram sjötugum. Reykjavík 2002, bls. 93 o.áfr.
2 Sjá Mario Giuliano & Paul Lagarde: „Report on the convention on the law applicable to
contractual obligations". Official Journal of the European Communities 1980 C 282, bls. 1 o.áfr.
Onnur helstu rit fræðimanna sem ritað hafa heildstætt um Rómarsamninginn og stuðst er við í
þessari grein eru: Allan Philip: EU-IP. Kaupmannahöfn 1994, bls. 127-187; Cheshire & North:
Private International Law. London, Edinborg, Dublin 1999, bls. 535-603; Dicey & Morris: The
Conflict of Laws. London 1993, bls. 1191-1284; Joseph M. Lookofsky: Intemational formueret
pá privatrettens omráde. Kaupmannahöfn 1997, bls. 56-81; Lennart Pálsson: Romkonventionen -
Tillamplig lag för avtalsförpliktelser. Stokkhólmur 1998; Peter Arnt Nielsen: Intemational privat-
og procesret. Kaupmannahöín 1997, bls. 485-542 og Torben Svenné Schmidt: Intemational
formueret. Kaupmannahöfn 2000, bls. 213-255.
140