Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1913, Side 65

61
mörg og merk rit1). Úr þcim er að mestu þetta tekið, sem
lijer er sagt um tilraunir fyrirrennara hans. Hann hefur manna
mest prjedikað um hættuna, sem sjúklingum geti staðið af þess
konar utsæði, og bent á, hvernig það geti líka orðið í börm-
unum á skurðinum, og komið njdr sullir í örið, ef þess sje
ekki gætt vel að varast það, þegar skorið er til sulla, og lagt
það ráð á að spýta inn í sullina, þegar skurður er kominn
inn að þeim, en áður en skorið er í þá, formalínþynningu
1—2% (»formolage préalable«) og dæla hana út aftur eftir 2—3
mínútur; með því móti drepast hausarnir, og er þá ekki liætt
við útsæði. Það er ekki að efa, að þetta er gotl ráð við
óbyrjusulli, ungalausa.
Nú mun mega fullyrða, að svo sje komið, að allir læknar
þekki útsæðishættuna, og liagi verkum sínum eftir því, hvort
sem þeir viðhafa þessa aðferð. Úað má því fremur öðrum
þakka Dévé, að ástungur eru nálega lagðar niður.
Eftir þennan langa útúrdúr víkur þá aftur sögunni til Is-
lands og skurðlækninga við sullum lijer á landi.
Hvaða aðferð Schierbeck (landlæknir á íslandi 1882 —1894)
hafi haft við sullaveiki er ekki auðvelt að segja með vissu.
Hann getur þess ekki í skýrsluin sínum til heilbrigðisráðsins;
raunar skrifaði liann nokkrar greinar um lækningar og sjúk-
dóma á íslandi2), en liætti því áður en hann hafði framkvæmt
þá fyrirætlun, sem kemur fram í 1. og 3. greininni, að skrifa
um sullaveikina. í þessum greinum getur hann þess, að árið
1883 hafi hann gert ástungu á 5 sullasjúklingum og brent 1
með plaiina candens. Sá sjúklingur dó eftir 10 daga úr líf-
himnubólgu, og það er því ekki líklegt, að hann hafi haldið
þeirri aðferð áfram. Af næstu grein má sjá, að hann hefur
notað ástungu næsta ár, að minsta kosti á 1 sjúklingi; annað
hef jeg ekki getað fundið eftir hann um þetta efni. Jeg tel
engan efa á því, að hann mundi hafa getið þess, ef liann
1) F. Dévé: De l’echinococcose secondaire. Thése inaugurale.
Paris 1901.
Sami: Des greífes hj'datiques postopératoires. (Revue de Chi-
rurgie Ocl. 1902).
Sami: Les Kystes hydatiques du foie. Paris 1905.
Sami: Traitement chiruigical moderne des kystes hydatiques.
(Journal de Chirurgie, mai 1910).
Ennfremur margar ritgerðir eftir sama i Comptes rendus de
Société de Biologie 1901—1912.
2) Schierbeck: Bidrag til Islands Nosografi. (Hospitalstidende
1884 og 1885).