Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1913, Blaðsíða 74

70
að gera sjer grein fyrir þvi, hvort veikin sje í rjenun eða standi
í stað. Með því móti má fá hugmynd um, hvort tilraunir þær,
sem Iæknar og stjórnarvöld hafa haft í frammi til að draga úr
veikinni, hafi heppnast.
Þetta verður ekki sjeð af neinu öðru betur en skýrslum
Iæknanna eftir 1896. Að jeg miða við þetta ár kemur til af
því, að Jónassen var þá kominn í landlæknissess, og ljet sjer
mjög ant um að fá hjá læknunum vitneskju um alt, sem að
sullaveiki laut, og ámálgaði það við þá í brjefum sínum.
Fyrir hans daga hafði landlæknir að vísu heimtað skýrslur
um landfarsóttir, og sent þeim prentuð eyðublöð í því skyni,
en á þeim er sullaveikin ekki talin. Auk þess höfðu »auka-
læknarnir« sjaldnast gefið neinar skýrslur. Síðan Guðmundur
Björnsson varð landlæknir liafa sullir verið teknir upp í land-
farsóttaskrána, og er því miklu síður hætt við en áður, að
læknum gleymist að gela þeirra í skýrslum sínum.
Skrá ijfir tölu siillasjúldinga á Islandi, sem hafa viijað lœknis.
Ar Tala Ár Tala
1896 235 1904 80
1897 223 1905 81
1898 194 1906 105
1899 123 1907 82
1900 138 1908 85
1901 107 1909 80
1902 104 1910 69
1903 110 1911 68
Alliugascind. í þýsku ritgerð minni stendur lalan 235 fyrir árið
1897; það er rilvilla. Fá liafði ekki fundist nein samtalning fyrir árið
1902 í skjölum landlæknis, og mjer var þá ókunnugt, að skýrslur lækn-
anna væru til í Landsskjalasafninu. Nú er talan tekin eftir þeim. Ann-
ars eru tölurnar fyrir árin 1896—1900 teknar eftir prentuðum skýrslum
í Landshagsskýrslunum og sömuleiðis árin 1905—1908. Jón Rósenkranz
hefur gert mjer þann greiða að telja sullasjúklingana saman eftir
mánaðarskýrslum lækna í skjalasafni landlæknis fyrir árin 1909—1911,
og liafa komið fram skýrslur siðan þýsku ritgerðinni var lokið, sem
hækka töluna 1911 um 6.
Jeg skal ekki draga dul á, að í skýrslum læknanna um árin
1896—1904, sem eru i Landsskjalasafninu, eru tölurnar ekki þær liinar
sömu og í prentuðu skýrslunum, og munar víða töluvert, æfinlega svo,
að talan er lægri þar en prentuð er, og tölur settar stundum úr þeim
hjeruðum, sem ekki er nefnd nein tala í skýrslunum. Litur þvi út fyrir,
að Jónassen, sem samdi þessar skýrslur, liafi munnlega eða brjeflega
fengið fyllri fræðslu en í aðalskýrslunum, cnda þótt þess sjáist ekki