Ný félagsrit - 01.01.1857, Blaðsíða 124

124
UM STAFROF og hneigingar.
og eptir þorbjörn hornklofa:
læbrautar1 vavb flœja
Orbií) œgir, œgilegr, sem þó aufesjáanlega er komife af
óg, kemr opt fyrir í abalhendíngum, og vill ætíb svo til,
þab eg til man, afe þab er sett mdti œ. AÖ œ sö rétt
hljóbvarp af ó, má og sanna, því þegar o hefir sérstakt
Jiljóbvarp — vanalega hefir þab y eins og u — þá er þab e;
þetta sérstaka hljóbvarp kemr fram í nokkrum orbum, t.
d. 1) sagnir: treb, kem, sef, (troba, koma, sofa); 2)
mibst.igin og hástigin: efri efstr, nerbri nerbstr, (of,
norbr); 3) fleirt.: hnðtr, stebr (hnot, stob); þelli gefandi af
þollr; en fyrst nú e er hljóövarp af o, |)á er þab sam-
liljóba, ab œ sé hljóbvarp af ó, þannig:
o — e
ó — ce
Hljóbvarpib er einhver hin mesta prýbi íslenzkunnar, og
er miklu reglubundnara í lienni en þab nokkurntíma hefir
verib í Ðanmörku eba Noregi, og sýnir þab, ab málib
hefir hvergi náb þeirri fullkomnan sem á íslandi. Sína
miklu aublegb og orbgnótt á íslenzkan mjög*liljóbvarpinu ab
þakka, og er þab óþrotlegr brunnr til ab heyja nýjan orba-
fjölda. Ab hljóbvarpib sé gamalt sýna hinar fornu drótt-
kvebnu drápur, því allt frá dögum Braga gamla sést
varla nokkurn tíma ab a, e; á, œ; u, y, ú, ý; au, ey
o. s. frv. gjöri aöalhendíngar2, og þó nú í elztu hand-
ritum frá 1200 (t. d. Reykh. máld.; Ágrip, o. s. frv.)
finnist mót til, ab sama rún sö höfb fyrir t. d au og
*) Á þó ef til vill ab vera lýbrautar (sbr. HeiÖarv. s.).
2) Grautar-Halli sagbi reyndar: „hleyp (hlaup?) ek fram at skyr-
kaupum,11 en þetta er líklega skothenda, því Halli kvab þetta
í snatri.