Tímarit um uppeldi og menntamál - 01.01.1892, Blaðsíða 87

85
meiðandi eðu særandi orðum, sem ekki var nóg ástæða
til að hafa, þá á hann að bæta yfirsjón sina með
játningu, með fyrirgefningarbón og jafnvel með skaða-
bótum, einlcum hafi hann skert heilsu, fjárhag eða
heiður barnsins. Sé yfirsjónin ekki beinlinis móðgun
við barnið, heldur við aðra eða þá sjálfan hann eða
við Guð beinlínis, t. d. allt ranglæti í orðum og verk-
um, öll óregla í lifnaði, ósiðlegt tal og hegðun, guð-
last o. s. frv., þá á hann mjög einarðlega að játa
þetta fyrir kennslubarni sínu, og segja því, að hann
hafi gjört það, sem var rangt og ljótt, segja, að sér
þyki það slæmt, og að hann aldrei vilji gjöra það
oftar, og biðja það að varast víti hans og leiða því
fyrir sjónir, hve skaðlegt sé að breyta eins oghann
breytti. Einkum á hann samt að gjöra þetta við
þau börn, sem honum er sérstaklega trúað fyrir.
S. Heegaard, hinn ágæti uppeldisfræðingur, segir,
að kennarinn megi að eins í stöku tilfellum biðja
barnið afsökunar á breytni sinni við það; þetta held
eg sé ekki rétt. Kennarinn er meiri máttar en
barnið. Ranglæti hins sterka við hinn veika er skað-
legra og tilfinnanlegra en afbrot hins veika við hinn
sterka. En því skaðlegra og þyngra sem ranglætið
er, þess meira ríður á að bæta það. Og ranglæti
kennara og annarra við börn kemur oftar fyrir en í
»stöku tilfellum«. Menn segja, að barnið missi virð-
ingu sína fyrir kennara þeim, er þannig skriftar. —
Sé brot hans stórkostlegt, þá á hann einmitt skilið,
að missa nokkuð af virðing sinni. Og dylji hann
brotið fyrir barninu eða fegri það, þá stelur hann
sér virðingu. Og honum tekst sjaldan að dylja það
svo, að barnið ekki fyrr eða síðar uppgötvi það.
Og ef hann fegrar það fyrir þvi, villir hann barnið