Tímarit um uppeldi og menntamál - 01.01.1892, Blaðsíða 86

r
84
IV.
Gefðu öllum börnum gott eptirdæmi í orðum,
viðmóti og verkum. En vertu samt einkum vandur
að breytni þinni við barn það, sem elskar þig og
treystir þér. Þvílíkt barn tekur þig til fyrirmyndar
í mörgu, ef ekki öllu. Og þá ríður einkum á, að
fyrirmyndin só góð. Og sértu búinn að fá orð á þig
sem ágætur kennari, þá ríður þér einnig mjög á því
að vanda breytni þína. Ef þú þá ekki gjörir það,
þá villir þú smælingjana og fáfræðingana, en blekkir
og villir þá, sem betur sjá. Varastu að halda, að
dæmi þitt sé fullkomið. Rannsaka hegðun þína strang-
lega og dæm þig hart. Ef kennarinn sjálfur heldur,
að dæmi hans sé fullkomlega rétt, þá er hann fávls
eða hrokafullur. Sé hann vel menntaður og sam-
vizkusamur, þá hlýtur hann að sjá og finna, að hann
er ófullkominn. Hann verður aldrei svo réttlátur
eða góður, að hann ekki endur og sinnum gjöri
börnunum rangt eða hafi það fyrir þeim, sem þau
ekki mega taka eftir. Til rangindanna, sem þau
verða fyrir, finna þau optast nær. En óvíst er, hvort
þau ætíð geta séð galla þá á breytni kennarans, sem
ekki beinlínis koma fram við þau og valda þeim
óþæginda. Ef hann t. d. segir þeim ljótar og ósið-
legar sögur, baktalar, lastar, smánar eða fyrirlítur
aðra, þá getur farið svo, að barninu þyki gaman að
þessu. Ef hann enn fremur sýnir óvandað, klúrt
eða ljótt látbragð, þá er óvíst, nema stöku börn haldi,
að slíkt sé meinlaust og jafnvel skemmtilegt. Hvað
á þá kennarinn aá gjöra í þessu? Hann á að bæta;
hann á að játa. Hafi hann gjört börnunum veru-
lega rangt, annaðhvort með líkamlegu ofbeldi, óorð-
heldni eða ósannsögli, tortryggni eða óvirðingu, æru-