Morgunn - 01.06.1922, Blaðsíða 21

M 0 R G U N N
15
Lagði bann þau fram á fundinum, svo að ekki var auð-
hlaupið að þvi að rengja hann.
En Faustinus hinn danski hafði talið landslýð trú um
það síðastliðinn vetur, að draugagangur væri ekki til.
Þegar slikt kæmi upp, þá væri það ekki annað en svika-
prettir lifandi raanna. »Politiken« endaði þá lika á því,
að tala fremur kuldalega um friherrann. En nú sér þú,
lesari góður, að viðar er talað utn draugagang en á ís-
landi.
Næstur talaði prófessor Vilctor Milcuska frá Prag (í
Czeko-Slovakíu). Flutti hann ágætt erindi um »lífsgátuna
i ljósi lífeðlislegra sálarrannsókna«. Hann taldi lífeðlis-
fræði vorra. tíma hafa fært fullgildar sannanir fyrir, að
lifið se ekki kviknað af efninu, en sé sjálfstæður náttúru-
kraftur, sem hagnýti sér efnið og móti það eftir vild
sinni. Haeckels kenningarnar séu um leið úr sögunni. Það
líf8aíl eða sú orka, aem liggur að baki allri líffærastarf-
semi, eigi aldrei neinn aðsetursstað í rúminu — — vér
sjáum aldrei lifið, heldur aðeins verkanir þess. Lifsaflið
stjórni öllum efnabreytingum í likamanum, andardrættin-
ura, meltingunni o. s. frv. Lífsaflið megi telja náttúrukraft
og líkja því við þyngdarkraftinn og rafmagnið. En lífs-
aflið geti þó stundum vikið lögmálum efnisheimsins frá;
dæmi þess megi sjá lijá hinum indversku Yogíum. Engin
ástæða væri til að undrast það, að »mekanisku« lögmál-
in hætti að verka. við og við (af því að andleg lögmál
grípa inn í). Ný vísindi væru að verða til: hin dulræna
(okkúlta) lífeðlisfræði, en það þurfi andlega hreysti til
þess að halda henni fram gagnvart árásum afturhalds-
samra vísindamanna.
Mér þótti svo vænt, um þetta erindi, að eg gekk þeg-
ar til próf. Mikuska og bað hann um að láta prenta það.
Jafnvel »Politiken* hrósaði því daginn eftir. Kveður nú
svo ramt að, að hún játar, að efnisbyggjan sé orðin ger-
samlega úrelt lífsskoðun, og er nú farin að hallast að
»vitalismanum« svonefnda.