Morgunn - 01.06.1922, Blaðsíða 38

32
M 0 R G U N N
einni þjóð og að meira en eitthundrað mismunandi trúar-
félög væru við fundinn riðin. »Ekki er unt að meta,
hversu mjög sá fundur hefir örvað og sameinað þá menn,
er aðhyllast frjálslynd, skynsamleg og andleg trúarbrögð
um allan heim, hve mjög hann hefir aukið virðingu fyrir
og álit á frjálslyndum átrúnaði hjá mönnum alment, og
hve mjög hann hefir eflt skilninginn á kjarnanum í öll-
um trúarbrögðum og bræðralag mannannac, segir einn af
rithöfundum þeim, sem um þetta efni hafa skrifað. Enda
er þar skemst af að segja, að fjöldinn allur af merkustu
guðfræðingum Norðurálfunnar og Vesturheims hafa veitt
forstöðu og mótað fundi þessa. Á fundinum í Berlíu bar
t. d. langmest á Adolf von Harnack, professor í kirkju-
•og trúarlærdómasögu við háskólann í Berlín. Um hann
segir dr. Jón Helgason biskup, að hann sé »frægastur
talinn allra guðfræðinga mótmælendatrúar, sem nú eru
uppi. Hjá honum haldast i hendur afbragðslegur lær-
dómur og óviðjafnanleg rýnigáfa og hin mörgu og miklu
ritverk hans bera jafti skýran vott undraverðs starfs-
þreks og óvenjulegrar ritsnildar*1.
1 JPegar athngnð er saga þessara alþjóðafnnda, ber enn að hinnm
sama brnnni, sem svo margt annað bendir á, hversn hættulegt oss er,
Islendingnm, að einskorða oss við Norðnrlönd um ný menningaráhrif.
Um þan lönd er það að segja, að þeirra er svo að segja að engn getið
í þessn.stórmerka menningarmáli. Að eins ein dönsk kona hefir komist
í stjórnarnefnd þessa fundafyrirtækis, en sú kona er ritari litils frjáls-
lynds fríkirkjnfélagsskapar, s«m stendur á öndverðnm meið við þjóð-
kirkjuna í Danmörku. Og fróður maður hefir sagt mér, að þegar fund-
urinn i Berlín hafi verið haldinn, sem auk annara svo að segja allir
frjálslyndir guðfræðingar Þýzkalands tókn þátt í og allur heimnrinn
veitti hina mestu athygli, þá hafi eitt af helztu blöðum Danmerkur að
visn ekki komist hjá þvi að fá eitthvert veður af fundinum, en ekki
hafi þó vitneskjan yerið nákvœmari en það, að þaö hafi frætt leBendnr
sína á þvi að þetta væri flokksfnndur Unítara, sem verið væri að
halda. Það þarf naumast að taka það fram, að Unitarar voru að sjálf-
sögðn ekki nema litið brot allra þeirra frjálslyndn manna, sem þar
vorn saman komnir.