19. júní - 19.06.2000, Page 47
Þetta var ti'mi blótsyrða og
upphrópana.
Leikendum var raðað í þjóð-
ernislega einfaldaða og hreins-
aða hópa. Sagt var: „Arabarnir
og Frakkarnir" og líka „gyðing-
arnir og kaþólskir" (og ekki ber-
bar) - (og ekki mótmælendur).
[...]
Hughrif, spor, speglar
Það hefði verið hægt að sjá ekki,
að sjá ekki eymdina, sjá ekki kon-
urnar; sjá ekki hina sjúku, þá
berklaveiku, gröftinn og hrákana.
I huga mínum var þetta land
augna: Við höfðum auga hvert
með öðru, menn sáu, menn
hefðu ekki, ekki getað séð, menn
vissu og menn vissu að menn
vissu að menn vissu, við vorum
nakin, við vorum útskúfuð, okkur
var ógnað, við ögruðum, við
vorum litin hornauga. Þetta var
land hinna, ekki land jafningja. [...]
Ég var nærsýn, en mig skorti
blindu. Ég hefði viljað ekki sjá.
Það var ómögulegt. Angist með-
bræðra minna nístir mig. Ég var
slegin, særð, merkt, í eiginlegri og
óeiginlegri merkingu, mörkuð.
Ég hefði gjarnan ekki viljað sjá
betlarana, börnin í lörfunum, hina
blindu, hina fótalausu en ég sá og
ásýnd þeirra ásótti mig.
Beiskt bragðið af nestinu sem
ungur arabadrengur heimtaði af
mér. Að borða það útivið án
þess að deila því var ómögulegt.
En sannleikurinn er sá að ég
deildi ekki: Ég reiddi af hendi án
afláts vaxtagreiðslur fyrir gríðar-
lega og óendanlega skuld, gjöf
var ekki til í dæminu, aðeins
smánarlegur vanmáttur barns
sem á hús og skólatösku. [...]
Þegar ég var þriggja ára vissi
ég að mér var ætlað að fara.
Vitaskuld ekki í bráð en eins fljótt
og auðið yrði. Þessi stefna, þetta
hlutskipti, þessi ákvörðun var svo
afgerandi að ég hef getað sagt:
Þegar ég var þriggja ára fór ég.
Þetta var hrein brottför Ég hafði
ekki áfangastað í huga, engan
ákveðinn tilgang. [...]
Farandvera
Ég trúði því alls ekki að land með
sál gæti gengið undir óbærilegu
oki til eilífðarnóns. Við fyrsta
tækifæri, þegar hún yrði 18 eða
19 ára, eins og móðir mín þegar
hún yfirgaf Þýskaland nasismans,
mundi Alsír taka örlögin í sínar
hendur Ég efaðist aldrei um það.
Svo einkennilega vildi til að
þetta rættist á sama tíma í sögu
Alsír og í lífi mínu. Árið 1954,
ýttum við úr vör Alsfr og ég. Ég
bjóst við því, ég vissi það, þetta
var hreyfing sjálfs lífsins.
Ég upplifði brottförina eins og
fæðingu, alger hamskipti: Ég sagði
skilið við sýndarmyndina, villurn-
an erfiðleikana og refsinguna. Og
allt þetta kynti undir ástríðu
minni. [...]
Lengi vel hélt ég að tilviljunar-
kennd tilvera mín í Alsír hefði
gert úr mér farandkonu. Ég veit
ekki hvernig og hvar þetta byrj-
aði en það var þegar ég ,,kom“
til Frakklands án þess að koma til
sjálfrar mín að ég uppgötvaði
eftirfarandi: Allar ættfræðilegu og
sögulegu hendingarnar í lífi mínu
eru þannig skipaðar að ég á
þann kost vænstan að vera far-
andi [...].
Að fara, að koma ekki til Alsi'r
jafngildir því einnig, á skringilegan
hátt, að hafa ekki slitið tengslin
við Alsír. Ég hef alltaf glaðst yfir
því að hafa komist undan
„kornurn". Ég vil komanda, hreyf-
inguna, hið ólokna í lífi mínu.
Hreyfingin er aflvaki skrifa minna.
Ég hrífst af setningunni: ,,Ég kem"
- og óendanlegu og hárfínu spá-
dómsgildi hennar Boðun þess
sem koma skal kemur til mín frá
Alsít [...]
Alsír kemur aftur...
Mér til mikillar undrunar kom
hún til mín aftur en hingað, til
hins útlenda í Frakklandi; sú Alsír
sem að ég þráði þegar ég var tíu
ára. Hún kom mín i'fangi kvenna,
Messoudu, Hamidu, Kassíu og
Jamílu. Hún kom til mín sveipuð
sorginni. Þessu hafði ég alls ekki
átt von á. Hún sneri sér að mér í
fyrsta sinn síðan ég fæddist, líkt
og við hefðum aldrei skilið, sýndi
mér viðurkenningu og þakklæti
sem ég hafði ekki einu sinni látið
mig dreyma um.
Það var eins og það væri eitt-
hvað til sem væri sterkara en
stríð, sterkara en gleymskan,
gremjan, eitthvað mýkra, fornara,
bráðara, holdlegra, frjálsara, eins
og til væri afl óháð öllum stríðs-
rekstri og sem gerir hetjudýrkun,
ásakanir og hefndir hjákátlegar;
afl sem ég mundi nefna Algeirs-
hviðu.
Þessar nýju systur mínar og ég
gáfum hver annarri Alsír og fortíð
okkar er framtíð án ofbeldis sem
okkur dreymir í sameiningu. ■
* Nýynðið Algériance er þýtt með
Algeirshviða til að ná fram hreyfing-
unni og (fæðingar)hviðunni sem
onöið vísartil. Á einum stað talar hún
um Algériade eða Algeirskviðu og
vísar með þeirri orðmynd til kvið-
unnar sbr kviður Hómers þar sem
stn'ð og hetjuskapur er mærður
47