19. júní - 19.06.2001, Qupperneq 22

inn um dyrnar og hélt þá að ég væri ritarinn. Svo sagði það „Takk fyrir, góða," þegar það gekk út,“ rifjar Guðrún hlæjandi upp. Hún
bætir við að tortryggni í sinn garð hafi ekki komið sér á óvart, enda hefði fólk einfaldlega verið óvant því að konur væru löglærðar,
hvað þá héraðsdóms- eða hæstaréttarlögmenn. En kynferðið hafði áhrif á fleira sem starfinu tengdist. „Já, égtók eftir því að konur
í skilnaðarmálum leituðu meira til mín, þeim fannst það betra vegna þess að ég var kona. Þetta er að vissu leyti eðlilegt og á örugg-
lega ennþá viö á lögmannsstofum."
Þegar Guðrún kenndi við lagadeild Háskólans, frá og með árinu 1972, leiðbeindi hún fjölda stúlkna með ritgerðir og enn kemur
fyrir að þær leita til hennar. „Ég kenndi aðallega sifjarétt og persónurétt auk stjórnarfarsréttar og þar af leiðandi voru ritgerðir þeirra
sem til mín leituðu einmitt á því sviði. En það voru ekki einungis stúlkur sem sýndu áhuga á sifjarétti, það voru líka piltar, rétt eins
og margar stúlkur velja að skrifa ritgerðir í skattarétti. Ég get ekki séð að konur fari eingöngu í fjölskyldutengd málefni og karlar í
viðskiptin, það er ekki afgerandi kynjaskipting í því.“ Guðrún tekur þó fram að konur og karlar, I lögfræði sem á öðrum sviöum, hafi
oft ólík sjónarhorn og mismunandi reynslu að baki. Þess vegna sé sjálfsagt að fólk af báðum kynjum skipi dómarasæti á æðri og
lægri dómsstigum. „Það er nauðsynlegt að hafa dómara sem víðsýnasta; að þeir séu af báðum kynjum, en ekki síður að þeir komi
úr ólíkum áttum með tilliti til aldurs og starfsreynslu. Hvað sjálfa mig varöar verð ég að viðurkenna að forsjármál barna hafa mér
oft fundiö erfiðustu málin. Það kann að helgast
að því að ég er kona og móðir, en hins vegar trúi
ég því að slík mál komi jafn illa við alla dómara."
Hún er sátt við ferilinn hingað til I Hæstarétti og
telur vinnuna þar hafa gengiö vel. „Vissulega
finnur maöur oft fyrir mikilli ábyrgð, þar sem
þetta er endanlegt dómsstig, og það verður ekki
annað sagt en starfið sé krefjandi. í kringum það
er líka ákaflega mikill lestur, bæði hér í húsi og
heima viö, og þegar Hæstiréttur situr er mjög
lltiö um frí.“
Verjandi hleypur ekki frá klukkan fimm
Það fór fyrir stúdínunni ungu eins og ýmsir spáðu, hún gifti sig og eignaðist
börn. Það var þó ekki eins fljótt og spáð hafði verið og hafði heldur ekki áhrif á
áform hennar um starfsferil á lagasviðinu. Guðrún eignaðist þrjú börn á fimm
árum, 1963-8, en sagði þó aldrei alveg skilið við starfsframann. „Reyndar vann
ég alls ekki allan daginn á þessu tlmabili. Ég var lukkunnar pamfíll að því leyti,
gat hagað seglum eftir vindi. Á þessum árum var erfitt að fá dagvist fyrir börn
hjóna, en ég fékk au-pair stúlkur mér til aðstoðar og tók svo frl frá lögmanns-
störfunum þegar þurfti. En það var líka alltaf ég sem tók frí,“ áréttar hún og vísar
þá aftur í samvinnu þeirra hjóna á lögmannstofunni. „Einhvern veginn tókst
þetta allt saman með góðra manna hjálp. Málið einfaldaðist líka þegar börnin
stækkuöu. En þótt þetta hafi stundum verið snúið meðan börnin voru Iftil, var
þetta ekkert á miðað við það sem einstæðar mæður þurfa að leggja á sig. Að
sækja og keyra börnin út og suður, vinna og vera samt alltaf til staöar á heimil-
inu. Það er erfitt."
Guðrún bendir á að þótt henni hafi lánast að byggja upp starfsferil og sinna
heimili samtímis, sé starf lögmanns ekki vel til slíks fallið. „Lögmennskan er
ákaflega erfitt starf. Og þótt margar konur séu lögmenn í héraði og hæstarétt-
arlögmenn, þá eru ekki svo margar konur sem starfa sjálfstætt - þeim hefur
farið fækkandi upp á síðkastið. Þetta er erfitt starf, og þá komum við enn og aftur
að því að ef konan er gift og á börn, lendir sú umsýsla oftast á henni. Sem betur
fer er þetta að breytast, en engu að síöur er þetta starf þannig vaxið að erfitt er
að sinna því fyrir þann sem er bundinn heimili. Verjandi í opinberu máli
hleypur til dæmis ekki til að sækja barn klukkan fimm þegar verið er að úrskurða
mann í gæsluvarðhald. Það er gamla sagan: jafnrétti næst aldrei almennilega I
gegn fyrr en konur og karlar deila aö fullu ábyrgðinni á heimilinu. Þá er ég ekki
að tala um „þú f dag, ég á morgun" heldur eðlilega samábyrgð." Og Guðrún er
langt í frá svartsýn á að breytingar verði enn til batnaðar. „Þetta er allt í áttina,
tvímælalaust, og ég held tíl dæmis að fæðingarorlof feðra sé stórt skref í rétta
átt.“ Lagasetningar breyta þó ekki heiminum einar og sér, hugarfarið þarf að
breytast með, bendír Guðrún á. Hún tók þátt I að semja fyrstu jafnréttislögin hér
á landi, árið 1975, um sama leyti og hún var fyrsti formaður Jafnréttisráös. „Við
gerðum okkur fulla grein fyrir því þá þegar, að lögin sem slík myndu ekki duga
20