19. júní - 19.06.2001, Page 32
Eftir Þórunni Sveinbjarnardóttur alþingiskonu
Stelpur í
r
FDKUS
I
í
Þú ert frábær, falleg, klár og skemmtileg. Eins og þú ert!
Hvenær sagðir þú siðast eitthvað þessu líkt við litla stelpu,
lesandi góður? Hversu oft skyldu stelpur fá skilaboð á borð við
þessi frá samfélaginu; foreldrum, fjölskyldunni, kennurum og
íþróttaþjálfurum, svo einhverjir séu nefndir? Ég er hrædd um að
það gerist ekki nógu oft. A.m.k. velti ég því fyrir mér þegar ég
heyri sjö ára gamlar telpur hafa áhyggjur af útlitinu.
Höfum við kannski gleymt að brýna fyrir þeim að PoppTíví
gefur ekki rétta mynd af útliti þorra kvenna á jörðinni? Það er
gömul saga og ný að kvenlíkaminn eins og hann birtist á síðum
tímarita, dagblaða, í sjónvarpi og á hvíta tjaldinu er víðs fjarri
veruleikanum. Samt berjast milljónir kvenna um allan heim allt
sitt líf við ímyndardraugana. Orrustan sú kostar blóð, svita og
tár, og ómældar fjárhæðir. Hún getur líka verið banvæn.
Þess vegna skiptir það svo miklu máli að litlar stelpur séu ekki
ofurseldar skrumskældri kvenímynd, sem á ekkert skylt víð
raunveruleikann. Það gerist varla nema að þeim sé innrætt
trúin á sjálfar sig eins og þær eru í öllum sínum fjölbreytileika.
Þá fyrst eiga þær raunhæfan möguleika á að snúa
ímyndardrauginn niður í glímunni við eigin líkama, útlit og
velliðan.
Gríðarlegur samfélagslegur þrýstingur er á að steypa allar
konur í sama mót. I þjóðfélagi þar sem slík viðhorf ríkja eru
fegrunaraðgerðir ekki taldar tiltökumál. Ekki flóknara mál en að
fara til tannlæknis, að því er virðist. Konur á öllum aldri eru
tilbúnar til þess að reiða fram 170 þúsund krónur og leggjast
undir hnífinn og láta troða sílikon-púðum í brjóstin á sér.
Þegar umræðan um brjóstastækkunaraðgerðir hér á landi
komst í hámæli síðastliðinn vetur rak mig í rogastans. I einfeldni
minni hélt ég að fólk færi ekki sjálfviljugt í svæfingu og
skurðaðgerð. Ef maður slyppi við það að leggjast inn á
sjúkrahús á lífsleiðinni væri það hraustleikamerki og í
sjálfu sér eftirsóknarvert.
Upplýsingar um fjölda brjóstastækkunaraðgerða hér á landi
er sláandi. Reyndar er það einnig umhugsunarvert að tæman-
di upplýsingar um fjölda slfkra aðgeröa liggja ekki fyrir hjá
landlæknisembættinu. Um er að ræða 200-250 aðgerðir á ári.
Það gerir um það bil eina aðgerð á dag hvern virkan
dag ársins. Og 90% þeirra eru gerðar f fegrunarskyni. Gerðar á
færibandi, að því er virðist, án þess að nokkrum manni í lækna-
stétt detti í hug að grennslast nánar fyrir um ástæður þeirra.
Hvað segir þessi mikli fjöldi brjóstastækkana okkur í raun og
veru um andlega líðan íslenskra kvenna? Ber þessi fjöldi vott
um jákvæða og heilbrigða sýn kvenna á líkama sinn? Ber hann
vott um gott sjálfstraust og sterk bein til að standast kröfurnar
sem til okkar eru gerðar úr öllum áttum? Dæmi hver fyrir sig.
Fullorðnu fólki verður auðvitað ekki sagt hvernig það á að lifa
lífi sínu og konur geta látið gera á sér alls kyns aðgerðir ef þær
svo kjósa. Öðru máli gegnir um börn og unglinga. Það er undir
okkur, sem eldri erum, komið hvort íslenskar stelpur alast upp
í þeirri fullvissu að þær séu í lagi, flottar og fínar, eins og þær
eru. Það er undir okkur komið að stelpur hafi aörar fyrirmyndir
fyrir augunum en þær sem ráða lögum og lofum í heimi
auglýsinga, kvikmynda og popptónlistar. Það er undir okkur
komið að ungar konur hafi forsendur til þess að hafna
kvenímynd sem á sér enga stoð í veruleikanum.
i
a
i
{
(
I
k
30