Morgunblaðið - 21.12.2008, Blaðsíða 32

Morgunblaðið - 21.12.2008, Blaðsíða 32
32 Baráttuþrek MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 21. DESEMBER 2008 Eftir Orra Pál Ormarsson orri@mbl.is H austið 2006 sprakk sprengja á þaki húss í útjaðri bæjarins Yusi- fiyah suðvestur af Bagdad með þeim af- leiðingum að tveir bandarískir her- menn týndu lífi og sá þriðji, Ivan Castro liðsforingi, slasaðist lífs- hættulega. Sprengjubrot læsti sig í líkama hans, mölvaði handlegg og öxl og olli verulegum skaða í andliti, auk þess sem lungun féllu saman. Eftir að gert hafði verið að sárum Castros til bráðabirgða í Írak var hann fluttur á hersjúkrahús í Mary- land. Þar var honum vart hugað líf. Fjarlægja þurfti annan vísifingur liðsforingjans en það var hátíð sam- anborið við ástand augna hans. Það hægra hafði hreinlega orðið eftir á þakinu í Yusifiyah og málmflís sat föst í því vinstra. Ekki var hægt að bjarga sjóninni á því auga. Castro var haldið sofandi í sex vikur og alls liðu tveir mánuðir uns hann var útskrifaður af spítalanum. Sjónmissirinn var vitaskuld þungt högg fyrir mann sem haft hafði við- urværi sitt af því að stökkva út úr flugvélum og stjórna hermönnum í bardaga en Castro var hvergi af baki dottinn. „Þegar maður er orð- inn blindur þarf bara að setja sér ný markmið,“ sagði hann nýverið í sam- tali við AP-fréttastofuna. Ætlaði alltaf aftur í herinn Meðan Castro lá enn á sjúkrabeð- inum setti hann sér strax það mark- mið að hlaupa maraþon og það hvarflaði ekki að honum eitt augna- blik að yfirgefa herinn sem hann hefur þjónað í átján ár. Eftir sautján mánuði í endurhæfingu sneri hann aftur til starfa. Hann er með gervi- auga og annar handleggurinn ber þess merki að hafa orðið sprengju að bráð. Að öðru leyti er Castro vel á sig kominn – líkamlega og and- lega. Samkvæmt tölum frá í sumar hafa eitt hundrað bandarískir hermenn snúið blindir heim frá skyldustörf- um í Írak og 247 til viðbótar misst sjón á öðru auga. Raunar fullyrða Samtök blindra hermanna í Banda- ríkjunum að augnáverkar séu þriðja algengasta ástæðan fyrir því að her- menn þurfa á aðhlynningu að halda í Írak á eftir heilaáverkum og áfalla- röskun. Aðeins þrír blindir menn þjóna í bandaríska hernum í dag og Castro er sá eini sem er meðlimur í sér- sveitunum sem sérhæfa sig í bar- dögum við afar erfið skilyrði. Inn- tökuprófið í þær sveitir er víst ekki á færi vesalinga. Hinir tveir hafa skrifstofustörf með höndum. „Ég er ekki hingað kominn til að sitja á rassinum á einhverri skrif- stofu. Ég verð að hafa skýr mark- mið og láta á getu mína reyna á hverjum degi,“ sagði Castro við AP en hann starfar á vegum 7. sérsveit- arinnar í Bragg-virki. Ekki er ráð- gert að senda Castro á vígvöllinn en hann mun taka þátt í svo til öllum undirbúningi fram að því. Þá hefur hann umsjón með því að skerpa á spænskukunnáttu hermanna en Castro fæddist á Púertó Ríkó. „Hlutverk mitt er að styðja við bakið á mönnum mínum og gera þeim kleift að leysa sín verkefni með farsælum hætti,“ segir Castro. Engin brjóstgæði Yfirmaður hans, Sean Mulholland ofursti, staðfestir að hér sé engin meðaumkun á ferð, þvert á móti hafi sérsveitin mikil not fyrir þekkingu Castros og reynslu. „Það þjónar enginn í 7. sérsveitinni nema hann hafi burði til þess,“ segir Mulhol- land. Thomas Zampieri hjá Samtökum blindra hermanna tekur í sama streng. „Það sem Ivan er að gera er frábært fordæmi fyrir blint fólk og staðfestir að það getur hæglega tek- ist á hendur spennandi og þýðing- armikil störf,“ segir hann. Castro hefur aðstoðarmann en hann hefur eigi að síður lagt áherslu á að læra allar helstu leiðir innan virkisins, m.a. með því að telja skrefin milli bygginga. „Það segir sig sjálft að Ivan getur ekki gert allt eins og sjáandi maður en hann finn- ur alltaf leið til að standa skil á sín- um verkefnum. Það sem vekur mesta aðdáun hjá mér er aftur á móti sú staðreynd að hann skuli áfram vilja þjóna landi sínu eftir allt sem á undan er gengið. Eins lengi og Ivan vill vera í hernum hefur hann minn stuðning,“ segir Mulhol- land. Og kappinn hefur gert gott betur en halda sjó eftir að hann sneri aftur því í febúar síðastliðnum var hann hækkaður í tign og gerður að höf- uðsmanni. Castro hefur látið málefni blindra til sín taka eftir áfallið og meðal annars átt fundi með þingmönnum um aukna fjárveitingu vegna end- urhæfingar fólks sem misst hefur sjónina. Ætlar í Járnmanninn Castro æfir af kappi, einkum langhlaup og lauk Boston-maraþon- inu fyrr á þessu ári ásamt félaga sín- um úr hernum. Hann ræðst greini- lega ekki á garðinn þar sem hann er lægstur en næsta markmið er hin ofurmannlega þríþraut Járnmað- urinn á Hawaii en þar þarf hann að synda, hjóla og hlaupa. Einnig hefur sést til hans á skíðum. Castro er þekktur fyrir jákvæðni og hressilegt viðmót í Bragg-virki. Að sögn AP liggur honum víst hátt rómur. En hann gerir líka kröfur til sinna manna. Þegar Castro hækkaði birgðavörð í tign á dögunum gerði hann það með þeim orðum að hann ætti ávallt að standa sig eins og hann væri tveimur flokkum ofar. „Í sérsveitunum eiga allir að stefna að því að fara fram úr vænt- ingum. Það er mitt viðhorf. Þar er enginn undanskilinn, allra síst ég sjálfur. Ég krefst þess að fá sömu meðferð og aðrir yfirmenn og vil ekki að nokkur maður sjái aumur á mér og láti mig hafa eitthvað sem ég hef ekki unnið fyrir.“ Blindi hermaðurinn Ákveðinn Það hvarflaði ekki að Ivan Castro að láta af herþjónustu enda þótt hann hafi misst sjónina. IVAN CASTRO HÉLT ÁFRAM HERMENNSKU ÞRÁTT FYRIR AÐ HAFA MISST SJÓNINA Í SPRENGJUÁRÁS OG HEFUR NÚ VERIÐ HÆKKAÐUR Í TIGN Í HNOTSKURN »Ivan Castro er fertugur aðaldri, fæddur árið 1968 í Trujillo Alto á Púertó Ríkó. »Eiginkona hans, EvelynGalvis, er talmeinafræð- ingur en lét af störfum til að hjálpa bónda sínum að ná heilsu og vera honum innan handar. »Castro á fimmtán ára sonfrá fyrra hjónabandi. AP Í fantaformi Ivan Castro á hlaupaæfingu í Bragg-herstöðinni ásamt tveimur félögum sínum. Hann hleypur jafnan með aðstoðarmann sér við hlið. Bandaríski uppfinningamað-urinn Elias Howe er sagðurhafa fengið hugljómun í draumi að vél, sem hann hafði lengi pælt í og átti að verða hið mesta þarfaþing; saumavél. Hug- mynd hans gekk út á vél með nál og þræði sem átti að fara gegnum efnisbút – spor eftir spor. Vandinn var sá að honum var ómögulegt að finna út með hvaða hætti slíkt væri mögulegt. Fyrst reyndi hann að nota nál með oddi á báðum endum og gati í miðjunni, en sú tækni reyndist ónothæf. Þá vildi honum til happs nótt eina að hann dreymdi að hópur indíána hefði tekið hann til fanga. Þar sem þeir dönsuðu í kringum hann með spjót í hendi tók hann eftir að spjótin voru öll með gati nálægt öðrum endanum. Þegar hann vaknaði áttaði hann sig á að lausnin á vandanum var í hendi. Með því að hafa gatið, þ.e. nálaraugað, nálægt oddinum, var hægt að grípa þráðinn eftir að hann hafði farið gegnum efnið. Howe breytti hönnun sinni í sam- ræmi við drauminn og þá skipti engum togum að vélin virkaði eins og sannkölluð saumavél. Margir höfðu gengið með sömu hugmynd í kollinum, t.d. Walter Hunt, sem fann upp öryggisnæl- una, en Howe náði forskotinu og fékk einkaleyfi fyrir saumavélina 1846. Átta árum síðar þurfti hann þó að verja leyfið því landi hans, Isaac Singer, hafði komið fram með saumavél, sem var með sams konar stingsaumi og saumavél Ho- wes. Elias Howe setti á laggirnar saumavélafyrirtæki í Connecticut 1865, en lést tveimur árum síðar, aðeins 48 ára og þá orðinn marg- faldur milljónamæringur. Sama ár vann uppfinning hans til gull- verðlauna á heimssýningunni í París 1867. Saga hlutanna | Saumavélin Hugljómun í draumi Saumavél Árið 2004 bættist nafn Elias Howes á lista hjá Frægðarhöll bandarískra uppfinningamanna.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.