Ný saga - 01.01.2000, Síða 24

Ný saga - 01.01.2000, Síða 24
Gunnar Karlsson Björn heitinn Þorsteinsson ögraði stundum kollegum sínum og nemendum með þvíað segja að kirkjusaga Finns Jónsson- ar biskups, sem kom út í fjórum bindum á latínu á árunum 1772-78, væri langmesta heila sagnfræðiverk þjóðarinnar. Nú erum við að minnsta kosti komin upp að hlið Finns biskups AF BÓKUM FINNI JOHANNÆI EPISCOPI DIOECESEOS SKALHOLTINÆ IN ÍSLANDIA, HISTORIA ECCLESIASTICA ISLANDIÆ, IIISTORIIS, ANNALIBUS, LECIBUS ECCLESIASTICIS, ALIISQVE RERUM SEP'rENTRlONALlUM MONUMENTIS CONGESTA, ET CONSTITUTIONIBUS REGUM, BULLIS PONTIFICUM ROMANOKUM, STATUTIS CONCILIORUM, NATIONALIUM ET SYNODORUM PROVINCIALIUM, NEC NON ARCHIEPISCOPORUM ET EPISCOPORUM EPISTOLIS, EDICTIS ET DECRETIS MAGISTRATUUM, MUI.TISQVE PRIVATORUM LITTERIS ETINSTRUMENTIS WAXIMAM PARTEM HACfENUS INEDITIS, ILLUSTRATA. T O M u s I. <stai!etsisi8HS IUVNIÆ, Typis Ormiakotropiiii Regii Cxcudit Gerhardus G i e s e Salicath, MDCCLXXIL fleti er hún mestan part svarbrún á brún- bleikum grunni. Líklega er eins uni fleiri myndir af efnunr sem ég hef ekki horft eins mikið á. Jafnframt skartlegu úlliti helur kristnisagan allan venjulegan fræðilegan frá- gang, neðanmálsgreinar sem er komið einkar smekklega fyrir á spássíum, heimildaskrár og aðrar sjálfsagðar fræðiritaskrár. Hlutverk mitt hér og nú er nánast ekki annað en að gera þá játningu að verkið hefur tekist, ólíkt því sem ég gaf í skyn árið 1990. En úr því að farið er af stað er rétt að halda svolítið áfram umræðunni um kristnisöguna sem yfirlitsrit, hvað má læra af þessurn góða árangri hópsins sem vann hana og hverju hef- ur verið kostað til að ná honum. Allur á móti er ekki rúm hér til að ræða einstök álitamál um elni. Ég reyni að halda mig viö það sem einkennir verkið í heild eða stóra hlula þess. Yfirlitshöfundar og sérfræðingar Mér þætti auðvitað afar vænt um að mega hugsa að árangur kristnisöguhópsins stafaði aö einhverju leyti af heilræðum mínum, en líklega væri ég að gera mér of hátt undir höfði nreð því. Meginhluta verksins skrifa að vísu aðeins fimm höfundar. Ritstjórinn Hjalti Hugason skrifar fyrsta bindið, sem nær fram á tólltu öld, Gunnar F. Guðmundsson annað, til siðaskipla, Loftur Guttormsson hið þriðja, fram á 19. öld, Þórunn Valdimarsdóttir og Pétur Pétursson fjórða bindi, hún um 19. öld- ina en hann um hina 20. En inn í verk þessara fimm aðalhöfunda er blandað köllum eftir níu sérfræðinga á afmörkuöum sviðum. Flest- ir starfa þeir á einhverju sviði lista og skrifa um þær. Listfræðingarnir Guðbjörg Kristjáns- dóttir og Þóra Kristjánsdóttir skrila kafla um kirkjumyndlist og kirkjubyggingar. Tónlistar- mennirnir Njáll Sigurðsson og Hörður Ás- kelsson skrifa um tónlist. Bókmenntafræðing- arnir Ásdís Egilsdóttir og Margrét Eggerts- dóttir skrila um kristnar trúarbókmenntir, ásamt séra Gunnari Kristjánssyni, sem fjallar auk þess um lleiri gerðir táknrænu í kristilegu samhengi. Einar Sigurbjörnsson guðfræðipró- fessor skrifar sérfræði af öðru tagi, einkum trúfræði en líka um sálmabækur og handbæk- ur presta. Af enn annarri gerð er sérgrein Ingu Huldar Hákonardótlur; hún helur ann- ast það hlutverk að gæta að hlut kvenna í þessari sögu, sem heimildanna og venjunnar vegna hlýtur að sækja í að snúast nokkuð mikið um karla. Hlutdeildar Ingu Huldar gætir bæði í sérstökum köflum sem eru höf- undarmerktir henni og í umfjöllun annarra höfunda sem hafa tekið við ábendingum hennar. Auk þess lagði Inga Huld drög að og ritstýrði sérstakri bók sem er nokkurs konar fylgirit kristnisögunnar, þótt hún kæmi út fjórurn árum fyrr, og birtir árangur af hug- myndastefnu um konur og kristni vorið 1995.4 Loks hafa myndritstjórar unnið mikla sér- fræðivinnu, en þeir eru myndlislarfræðingar verksins, Guðbjörg Kristjánsdóttir og Þóra Kristjánsdóttir, auk Ingu Láru Baldvinsdóttur myndlistardeildarstjóra Þjóðminjasafns. Þann- ig má segja að málum hafi verið miðlað á milli þeirrar aðferðar sem ég varaði við árið 1990 og þeirrar sem ég mælti með. Þetta er auðvitað engan veginn gallalaus aðferð. Sérfræðingum hættir jalnan til að 22
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108

x

Ný saga

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Ný saga
https://timarit.is/publication/806

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.