Birtingur - 01.06.1959, Blaðsíða 32
fram, og til þess eins að hún geti tekið saman við einkaritara hans, því
hann hefur talið sér trú um að hún og einkaritarinn eiski hvort annað.
Móðirin sem heldur að hann hafi bara viljað losna við sig og fyrirgefur
honum aldrei að hafa þannig stíað sér frá syninum sem þau áttu saman,
þeim eldri, tekur saman við einkaritarann af einhverri sljórri þolinmæði,
flytur burt með honum og elur honum þrjú börn. Þegar hann svo deyr,
lendir hún á vonarvöl með börnin og eldri dóttirin gc-rist vændiskona.
Undir þeim kringumstæðum hittir hún föðurinn sem ekki veit hver hún
er, og þar rekst móðirin á þau á síðustu stundu og ljóstrar öllu upp. Fað-
irinn tekur þau til sín, og þar búa þau öll undir sama þaki, hvert í sínum
eigin heimi, fullum af myrkri og kvöl, þangað til telpuhnokkinn, yngri
dóttirin, drukknar í tjörn í garðinum og yngri sonurinn skýtur sig. Lengra
nær ekki sagan. Leikritið er ekki annað en sundurlausir þættir úr þessari
sögu, leiknir eða kannski öllu heldur „lifaðir“ af persónunum sjálfum.
Leikararnir fá ekki að koma þar nærri: því hvernig á hann að vera ég,
þegar hann er ekki ég, heldur allt annar maður? 1 þessu leikriti eru nefni-
æga leikararnir bara áhorfendur! Og leikurinn endar á því, að persón-
urnar hverfa aftur af sviðinu, án þess að hafa fundið höfund.
Þetta er leikrit um hugmyndir sem eru of óstýrilátar og lifandi til að
geta lotið lögmálum sviðsins, leikrit til að binda enda á öll leikrit, eins og
stundum hefur verið sagt. Áfjáðust í „að komast á svið“ eru faðirinn og
eldri dóttirin. Hún til að hefna sín, hann til að réttlæta sig: því maður
ar alltaf það sem aðrir halda að maður sé, og það getur stundum verið
óbærileg kvöl. öll hin eru meira og minna þátttakendur í leiknum gegn
vilja sínum, eins og t. d. eldri sonurinn sem ekki getur fyrirgefið föður
sínum að hafa dregið þetta ókunnuga fólk inn í húsið.
í heild var þessi sýning Iðnó til sóma. Föðurinn lék Gísli Halldórsson af
næmum skilningi, en Þóru Friðriksdóttur sem lék eldri dótturina hætti til
að verða of gargansleg á köflum. Leikur hennar ber enn of mikinn skóla-
keim.
Báðar þær sýningar sem hér hafa verið nefndar áttu skilið að vera miklu
betur sóttar en raun varð á.
28
Birtingur