Vera - 01.06.2000, Blaðsíða 3

J E I Ð A B L
Hver hafa lagt sitt á
vogarskálar jafnréttis?
Hver hafa unniá
jafnréttisbaráttunni
gagn og hver ógagn?
Jafnréttisbaráttan
er sífeiid nýsköpun
I byrjun júní héldu Sameinuðu þjóðirnar ráðstefnu í NewYork undir heitinu
Peking+5 þar sem þjóðir heims fóru yfir það hvernig tekist hefur að bæta
stöðu kvenna í heiminum miðað við það sem ákveðið var á kvennaráðstefnunni
í Peking fyrir fimm árum. I yfirlýsingu sem ríkisstjórnir aðildarlandanna 189
samþykktu á þeirri ráðstefnu kom skýrt fram sá skilningur að baráttan fyrir
jöfnum rétti kynjanna sé lykilatriði til þess að hægt verði að leysa félagsleg-,
efnahagsleg og pólitísk vandamál heimsins. Það er fyrir áralanga baráttu kvenna
fyrir jafnrétti sem þessi staðreynd er nú almennt orðin viðurkennd.
Yfirskrift Peking+5 fundarins var: Jafnrétti kynja, þróun og friður á 21. öldinni.
A heimasíðu kvennavettvangs Sameinuðu þjóðanna (www.un.org.women-
watch/daw) er að finna margar fróðlegar staðreyndir um stöðu mála og við-
fangsefni þessarar baráttu. Vonandi munu íslensku fulltrúarnir sem fóru til New
York í júní skýra nánar frá niðurstöðum fundarins en á heimasíðu kvennavett-
vangsins stendur m.a.: „Þrátt fyrir bætta stöðu kvenna í ýmsum samfélögum
hefur leiðin til jafnréttis kynjanna verið hæg og óstöðug.
- Málefni kvenna eru nánast alls staðar sett í annað sæti.
- Konur þurfa enn að þola kúgun og að vera ýtt út á jaðar samfélagsins,
bæði leynt og ljóst.
- Þróunarstarf skilar sér ekki jafnt til kynjanna, þar njóta konur afrakstursins
í minna mæli en karlar.
- Konur eru 7 0% þeirra sem eru fátæk.
Félags- og jafnréttimálaráðherra Islands, Páll Pétursson, skýrði á fundinum frá
stöðu mála hér á landi og bar sig vel. Hann nefndi m.a. fjölda kvenna á Alþingi
og ný lög um foreldraorlof.
Vissulega er það mikilvægur árangur en jafnréttisbaráttan er sífelld nýsköpun
- þegar einu takmarki er náð blasir annað við. A þessu ári eru 25 ár liðin frá því
kvennaáratugur Sameinuðu þjóðanna hófst en hann stóð frá árinu 1975 til 1985.
Islenskar konur tóku á eftirminnilegan hátt þátt í upphafi áratugarins, þær
ákváðu að leggja niður vinnu í einn dag og völdu til þess dag Sameinuðu þjóð-
anna 24. október 1975. Allan áratuginn var mikill kraftur í íslenskri kvennabar-
áttu og eftir því tekið í öðrum löndum, t.d. sérframboði kvenna og kjöri
Vigdísar Finnbogadóttur. En hvar stöndum við nú?
VERA er afsprengi þessa tímabils og hefur verið gefin út af Kvennaframboðinu
og Kvennalistanum í 18 ár. En nú skilur leiðir. Þetta er síðasta tölublaðið sem
Kvennalistinn telst útgefandi að. Nýtt útgáfufélag umVERU er í burðarliðnum
þar sem önnur samtök kvenna ætla að sameinast um að taka við því fjöreggi
sem málgagn um kvennabaráttu er. Við megum vera stoltar af því að eiga þennan
vettvang og skulum nýta hann sem best í framtíðinni.
Sendu Veru ábendingar
L Ú S
Ragnhildur Vigfúsdóttir fv. jafnréttis-
og fræðslufulltrúi á Akureyri
fyrir sigur I Hæstarétti í máli slnu gegn Akureyr-
arbæ þar sem hún krafðist þess að fá sömu laun
og atvinnumálafulltrúi bæjarins sem vann sam-
bærilega vinnu og hún en hafði 78.000 kr.
hærri föst laun á mánuði, ellefu fleiri fasta yfir-
vinnutíma og 600 km. fastan akstur, en hún
samkvæmt akstursbók. Mál Ragnhildur er mikill
sigur ( baráttunni fyrir launajafnrétti og sannar
mikilvægi starfsmats.
Skorður á starfsemi nektardansstaða
sem fengust með tveimur lagabreytingum I lok
þings. Annars vegar lög um flokkun veitinga-
staða, þar sem nektardansstaðir eru flokkaðir
sem næturklúbbar, og hins vegar hertar reglur
um atvinnuleyfi fólks utan EES svæðisins sem
munu veita stúlkum utan þess veruleg réttindi
varðandi launagreiðslur, fargjöld til og frá land-
inu og heilbrigðisþjónustu.
Ritstjórar breskra kvennablaða
sem ákváðu á ráðstefnu um kvenlmyndina ný-
lega að banna myndir af ofurmjóum fyrirsæt-
um og birta I staðinn myndir af konum af öll-
um stærðum og gerðum. Ráðstefnuna sótti
einnig fólk úr tlskuiðnaðinum, Ijósmyndarar
o.fl. Kveikjan að henni var skýrsla bresku
læknasamtakanna sem staðfesti að ofuráhersla
fjölmiðla á skinhoraðar konur væri helsta
ástæða lystarstols en 60.000 manns þjást af
þeim sjúkdómi I Bretlandi og eru níu af hverjum
tlu konur.
Heilsufar íslenskra kvenna
sem er mun verra en heilsufar karla samkvæmt
nýlegri skýrslu nefndar um heilsufar kvenna
sem skipuð var af heilbrigðisráðherra. Islenskar
konur eru sendar I fleiri rannsóknir en karlar,
eru oftar sjúkdómsgreindar, eru oftar I meðferð
og fá meira af lyfjum en karlar. Nefndin telur að
úrlausnir sem konur fái séu ekki sambærilegar
við úrlausnir sem karlar fá og kemur með tillög-
ur til þess að úr þvl verði bætt.
VERA • 3