Prentarinn - 01.01.1972, Síða 40

Hrappsey
§É?iX5_
mmwmmmW’ mmmmmmmm w-
aseass^tæsís®®®'. (es«®s;ii» eís.iSie&eie ®e®is ses
laasMeaðö
liiin"
ffiap. j.
► IftiL- ()ítt mnbtir fon 23ía(pu/ 03 ^aílbent ítotíet UIp itts
i«Ki) onvgn, fimit oav ©9(icv Aalibiacuar bpatljtroHá, j fKaftiiftU
'^l?? foDiti’ 2<ccilavpceiKjt!/ IKfue t>ac maDitc fo niifill 03 flert’uc/ aD
ei vovn Ijamisf jafniitiinc. (riin cv Ijaittt vac at 111130 ollDvt-, lot !;aim t
öíijfingtmi 03 bcviiáDi. ÍKcD f>otutm vor i ftJaaíEop fainiaDiir er fait
aDnv vov i'a’DÍitfííce, gofu.anc maDttc'03 &imr%f!e afvcymaDitv'aD «ft>
lc 03 atvaDi. -vjctntt voc S&ecfcrtuc, |kiv Ulfui- atttit cirtt ftooÐ-boaDe
cv, 03 onr tttcD{icini f>in Ftœcafla viiiauta: (£itn cc foeic vicDttjl tvr l>ci? -
itoDi, foc Z\ari lil SSmé fijnS i föci’Diu, [>aim vac maDtic jíoocovDíauv.
Zvici autc iij. bovn, í)ict joit f)anuo (KtviiiCmc JlamLv, amtar Slulucc
tjmijta ®ottcc ijanná (jict 0oIbiOvg, Inv'it vac qvcmia vcctt|E, 03
ffoamguc niifill: Iicmiar fccf Ulftic, fov Ijaim fat 03 til 'ömo finna.
lílfuc vav inaDuc átiDtiauc, bœDi aD C'onDum'03 Caufum aucutn , ífan
t»f CciiDén'utnS victt, fo fcm í>aft i)ofDú CanafcDgav (jamio, 03 gievDi|T
maDiir vijfiuv @vo cr fagt aD tllfucvac InvfmlumaDuv mifitl, ÍBac
faD 'iDitr I)anu$ aD ciifa upp aivDcitiiá, 03 gainia fat um 0t)ituv matta.
cta poc cc 0attDcc vovit 03 ftait)fcc ftcnaD ftitit 03 Slfca: (gnri jtunD--
tun v'ar l)amt at tali viD mcnn fat, cv vaiDa bámié [un jtu, ftmnc' Ijntv.i
til allif aooD VvMD aC lcagia, .fvi aD I)amt sav f '
■ fovDÍtvi, <2mt !)Vocn taa
Upphaf Egils sögu Skallagrímssonar, útg. i Hrappsey árið 1782.
Prentsmiðjan i Hrappsey var
stofnuð 1773, að mestu fyrir fé
Boga bónda þar Benediktssonar
og áeggjan Ölafs Oliviusar, en
Bogi var talinn með rikustu mönn-
um hér á landi. Segir í Feðgaæf-
um um tildrögin, að Olivius hafi
„leitað fast eftir við Boga bónda
að lána sérálitlega summu peninga
til prentverksins innkaupa; ...
brást heldur ekki fögur loforð um
skaðlausa borgun lánsins með
rentum". „Kostöði prentverkið
12000 rikisdali courant. Kom Ölaf-
ur út með það og tilhöggna prent-
stofu til Stykkishólms 1773," seg-
ir Espólín.
Ólafur Olivius sá um rekstur
prentsmiðjunnar í einn vetur, en
mun þá hafa séð að ekki myndi
það þrífast sem skyldi. Því „yfir-
talaði" (eins og segir í Feðga-
æfum) hann Boga bónda til að
kaupa sinn hlut í fyrirtækinu. Þar
með var Bogi Benediktsson bóndi
í Hrappsey orðinn prentsmiðju-
eigandi. En hann taldi sig ekki
hafa mannkosti þá sem þurfti til
að reka slíkt fyrirtæki, sakir
menntunarskorts og takmarkaðs
áhuga á bókum. Fékk hann því
Magnús Ketilsson, sýslumann
Dalasýslu, til að taka að sér rekst-
ur prentsmiðjunnar. Reyndist það
hin gifturíkasta ráðstöfun, þvi
Magnús var með lærðustu lands-
mönnum og vel að sér í lögfræði,
sögu landsins og ættfræði, auk
þess að vera málamaður góður.
Með Oliviusi komu til prent-
smiðjunnar „bókþrykkjari og stíl-
setjari". Prentarinn var Eiríkur
Hoff og stílsetjarinn Magnús Mó-
berg.
Af helztu ritum Hrappseyjar-
prentsmiðju má nefna Islandske
Maaneds Tidende, elzta tímarit
íslenzkt og fróðlegt á margan hátt
vegna efnisvals, en það fjallaði um
alla helztu þætti mannlífsins á Is-
landi. Hins vegar varð útbreiðsla
þess aldrei mikil á Islandi þar
sem það var gefið út á dönsku og
munu um 200 danskir fastakaup-
endur hafa verið orsök þeirrar
firru. Þá má nefna Stutt ágrip um
ítölu búfjár i haga (1776), Nokkrar
tilraunir gerðar með nokkrar sáð-
tegundir og plöntur (1779), Lög-
þingsbókina (22 árgangar), Annál-
ar Björns á Skarðsá (2 útgáfur),
auk Islendingasagna, rímna, guðs-
orðabóka og lögfræðibálka.
Hrappseyjarprentsmiðja leið
undir lok árið 1795.
38
PRENTARINN