Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1934, Blaðsíða 75
Björnstjerne Björnson og faðir minn
57
hvorugt. við sig, en hún sagðist
minnast vel föður míns, er hann
heimsótti þau og þessvegna lang
aSi hana nú til aS kynnast mér.
Því miSur var eg þá á förum frá
Osló og gat ekki þegiS boSiS—og
hefi eg stundum harmaS þaS hve
eg þá var tímabundinn, en sannast
að segja var eg þessvegna síSur
áfjáSur aS kynnast g'ömlu konunni,
aS eg vissi aS hún var þá hrum
orSin og karlæg og erfitt aS tala
viS liana vegna heyrnardeyfu
liennar, enda liugsaSi eg sem svo,
aS lítiS myndi nýtt fram koma í
málinu.
En af föSur mínum er þaS aS
segja, aS honum ])ótti í fyrstu kyn-
legt aS hann skyldi aldrei fá þakk-
arlínur frá Björnson fyrir kvæSiS.
Þá rifjaSist þaS upp fyrir honum
aS liann hefSi skrifaS utan á tii
hans til Gaustad í staSinn fyrir
til Gausdal þar sem búgarSur lians
stóS, en Gaustad er geSveikrahæli,
m. ö. o. langstærsti vitlausra spít-
ali í Noregi, og gat hann þess í
spaugi aS út af þeim vistaskiftum
mundi Björnson 'hafa stygst og rif-
iS sundur bréfiS meS öllu saman.
Annars held eg aS pabbi hafi fijótt
sætt sig viS þá hugsun, aS hréfiS
hafi hlotiS aS glatast fyllilega og
síSan gerSi liann sér ekkert far
um aS grafast frekar eftir því
hvernig í hlutunum lá.
Iíann var þá löngu búinn aS
fyrirgefa Björnson þröngsýniS viS
íyrstu viSkynningu þeirra, þegar
hann furSaSi sig á aS Björnson
var ekld lengra kominn « andans
B:ið en aS vera enn þá kreddu-
bundinn kirkjumaSur. En eins og
hann einnig tekur fram breyttist
veSur í lofti fyr en varSi, og Björn-
son kastaSi öllum kreddum og
samdi síSan hvert ritiS öSni and-
ríkara og snjallara og hlaut á-
hevrn alls hins mentaSa. heims.
En föSur mínum þótti liann
seinast fara svo langt í vantrú,
vafasemdurp og trúleysi aS næst
lá andlausri efnishyggju. Fanst
honum þá, sem seinni villan ætlaSi
a.S verSa verri þeirri fyrri. Um
þaS vitnar kvæSi, sem faSir minn
orti aS gamni sínu veturinn 1907.
ÞaS var í tilefni af grein, sem
birtist í tímaritinu Samtiden, þar
sem Björnson svaraSi stuttlega
spurningu eins blaSamanns um
þaS hvernig liann liti á ódauSleik
sálarinnar. Þótti föSur mínum
svariS neikvætt og þunt og sæma
illa slíkum andans manni. Þess-
vegna stældi hann liiS alkunna
kvæSi Björnsons*): “Over de höje
Fjelde”—og sneri því upp á hann
sjálfan; þar í er þetta:
“Undrer mig hvad du fik at se
over de höje fjelde.
Öjnet du bare is og sne?
Hvad blev der af det grönne træ?
Kommer det aldrig over,
drömmer det endnu og sover?
og þetta:
Hvad —?— Kunde du heller aldri naa
over de höje fjelde?
Blev det hele du vandt og saa,
det hele som ung du troede paa
vrag af et skib, som forliste
bund I din dödninge kiste?
FaSir minn hirti ekki aS ergja
Björnson meS því aS senda honum
þessar stökur og tæplega mun
þeim hafa veriS veitt eftirtekt í
*)Sjá blaðið Norðurland 7. des. 1907 og I
4. árg. Iðunnar 1918, bls. 315 er þessum
gamanstökum snúið á Isienzku af Jónasi
Jónassyni.