Árbók VFÍ/TFÍ - 01.06.2004, Qupperneq 82

Tekjur samkvæmt skattframtölum
Kaupmáttur launa á
íslandi og í OECD-ríkjum.
Heimild: Hagstofan og
OECD.
Samkvæmt skattframtölum hækkuðu atvinnutekjur landsmanna
um 8% í heild á milli áranna 2001 og 2002 samanborið við 12,6%
breytingu árið þar á undan. Með atvinnutekjum er hér átt við laun
að meðtöldum tekjuskattsskyldum hluta ökutækjastyrkja og dag-
peninga. Hækkunin á mann nam rúmlega 6%. Meðaltekjur kvenna
hækkuðu um rúm 8% en meðaltekjur karla um rúm 5% og
minnkaði því launamunur kynjanna. Samkvæmt framtölum nema
atvinnutekjur kvenna nú að meðaltali um 59% af atvinnutekjum
karla.
Athyglisvert er að bera launaþróun hér á landi saman við þróun-
ina í helstu viðskipta- og samkeppnislöndum en töluvert meiri
hækkanir hafa átt sér stað hérlendis en erlendis. Ef skoðaður er
kaupmáttur launa á almennum vinnumarkaði kemur í ljós að frá
1999 til 2003 hefur kaupmáttur þessara launa aukist tvöfalt meira á
Islandi en í OECD-ríkjum í heild. Miðað við spá fjármálaráðuneytis
um launa- og verðlagshækkanir á þessu ári mun kaupmáttaraukn-
ing á þessu tímabili vera 10,5% hérlendis en ekki nema 4,8% í
OECD-ríkjunum. Munurinn er enn meiri ef þróunin er skoðuð
lengra aftur í tímann.
Tekjur heimilanna
Launavísitala Hagstofunnar hækkaði um 5,2% frá desember 2002 til nóvember 2003 og
útlit er fyrir að hækkunin innan ársins, þ.e. frá desember 2002 til desember 2003 verði um
5%%. Launahækkun á milli ársmeðaltala þessara ára er talin geta orðið svipuð.
Heildarhækkun launa hefur þó líklega verið minni en launavísitala Hagstofunnar gefur
til kynna þar sem hún undanskilur tekjur sjómanna. Aætlað er að heildarlaun hafi
hækkað um 414% á milli ársmeðaltala 2002 og 2003.
Kaupmáttur launa miðað við launavísitölu Hagstofu er talinn hafa aukist um 314% á milli
ársmeðaltala 2002 og 2003. Arið 2003 verður þar með níunda árið í röð sem kaupmáttur
launa eykst.
Aætlað er að ráðstöfunartekjur á mann hafi aukist um 314% í fyrra og kaupmáttur ráð-
stöfunartekna um 114%.
Meðaleignir og skuldir eftir
aldri.
Heimild:Hagstofa íslands.
Eignir og skuldir heimilanna
Samkvæmt skattframtölum 2003 námu heildareignir landsmanna í
árslok 2002 1.525 milljörðum. Þar af námu fasteignir 1.053
milljörðum. Heildarskuldir námu 586 milljörðum. Þessum tölum
ber ekki alfarið saman við tölur Seðlabanka íslands en hann áætlar
að skuldir heimila við lánakerfið hafi numið um 760 milljörðum
króna árið 2003 sem er 174 milljörðum hærri fjárhæð en heildar-
skuldir samkvæmt framtölum. Það má því gera ráð fyrir að tölu-
vert af skuldum landsmanna sé vantalið í framtölum.
Þrátt fyrir þennan mun er áhugavert að nota skattframtölin til að
skoða þróun eigna og skulda landsmanna síðustu ár. í þeim kemur
fram að eignir heimilanna hafa aukist að meðaltali um 14% á ári á
tímabilinu 1998-2001. Fasteignir hafa á þessu tímabili aukist held-
ur meira eða að meðaltali um 17% á ári sem kemur einnig fram í
8 0
Arbók VFl/TFl 2004