Árbók VFÍ/TFÍ - 01.06.2004, Blaðsíða 268

Hingað til hefur höfundur ekki verið beðið að hreinsa eldunarútsog með minna en 3 mm
lag af olíu. Ef „einungis" 1 mm lag af olíu er í hliðum loftstokks sem er 30 cm í þvermál,
gerir það 1 lítra af olíu á metra, sem er töluverður eldsmatur. Olían, sem orðin er þykk-
fljótandi, brennur við hátt hitastig eða allt að 1200°C sem er nálægt bræðslumarki járns.
Þess ber að geta að mun fyrr hefði járnið misst allan styrk og stokkar yrðu væntanlega
dottnir í sundur.
Loftræsikerfi
Þegar loftræstikerfi eru smíðuð og sett upp er vert að hafa eftirfarandi atriði í huga:
Aðgangslúgur
Oftar en ekki þarf að setja aðgangslúgur til þess að hægt sé að komast að öllum hlutum
loftræsikerfisins, t.d. við öll stýrisblöð, 90° greinar og eftir tvær til þrjár 90° beygjur.
Millibil þarf að vera 7-10 metrar ef ekki er hægt að komast að í gegnum rist eða ventil.
Aðgangslúgurnar þurfa að vera með vandaðri þéttingu og auðveldar að opna án verk-
færa. Tíðkast hefur að borskrúfa blikkplötu fyrir aðgangsop og þétta hana með kítti. Slíkt
er þó óæskilegt því nauðsynlegt er að taka hana frá við næstu skoðun eða hreinsun. Oftar
en ekki eyðileggst platan við losun úr líminu og borskrúfur forskrúfast auðveldlega við
ítrekaða handfjötlun. Af því leiðir að með tímanum verður stokkurinn í kringum
aðgangsgatið útgataður, auk þess sem þetta veldur því að allt eftirlit með uppsöfnun
óhreininda verður seinlegra og dýrara. Aðgangslúgur á eldunarútsogi verða að þola jafn-
mikinn eða meiri hita en stokkakerfið sjálft áður en þær gefa sig og þéttingar á þeim
skulu vera úr olíu og eldþolnu efni.
Innblástur
Nýleg innblásturskerfi með F7-síum eru nær undantekningarlaust laus við óhreinindi.
Það er einungis ef síur eru hafðar of lengi í kerfum sem göt vilja myndast í síunum. Ef
þær offyllast er jafnvel hætt við að þær springi. Safnist snjór í síurnar þéttast þær og veikj-
ast vegna raka og eiga á hættu að rifna. Við hefur borið að frágangi á síufestingum í sam-
stæðum er ábótavant, einkum við hurðir. Er það miður því undir öllum venjulegum
kringumstæðum á ekki að þurfa að hreinsa innblástur.
Útsog
Þegar loftræstikerfi eru smíðuð og sett upp er vert að hafa eftirfarandi atriði í huga.
1. Hafa skal rofa við blásara. Þar sem ekki verður komist beggja vegna við blásarann
til að bursta úr blöðum blásarahjólsins er æskilegt að hafa innstungu annaðhvort
með agnhaldi eða skrúfaðri kló til að auðvelda aftengingu þegar losa þarf
blásarann úr kassanum.
2. Þakblásara þarf að vera auðvelt að taka frá, jafnvel hafa þá á lömum og með nógu
langri rafmagnssnúru til að hægt sé að opna þá. Einnig þarf að vera rofi eða
vatnsheldur skrúfaður tengill.
3. Frá böðum, skiptiklefum og öðrum rýmum sem mikill raki eða ló kemur frá, ætti
að forðast að hafa blásara með þétt frambeygðum blásarahjólsblöðum. Blásarinn
missir fljótt afkastagetu við lítil óhreinindi.
4. Ristarbox/stillibox eru ekki hentug í útsogi því reynslan sýnir að ló o.fl. safnast
fyrst í stilliplötu sem oftast er gataplata og stundum með áföstum svampi.
2 6 6
Arbók VFl/TFl 2004