Árbók VFÍ/TFÍ - 01.06.2004, Blaðsíða 274

Mynd2. Nærmynd af hljóðdeyfiklæðningu.
Á bak við gataða álplötu er 10 cm steinull
sem pakkað er inn í sérstakan hljóðdeyfidúk.
Mynd 3. Fyrirlestrarsalur í höfuðstöðvum
(slenskrarerfðagreiningar. Horft frá inngangi
að sviði.
Mynd 4. Horft aftur eftir fyrirlestrarsal.
Veggskildir á bakvegg og aftast á hliðar-
veggjum eru gataðirtil þess að draga úr
óheppilegu hljóðendurkasti.
Kaupmannahöfn. Til þess að tryggja sem best hlust-
unarskilyrði var sérstaklega hugað að gólfkúrfu
salarins og sjónlínur áhorfenda að sviði skoðaðar. I
þessu efni fara saman hagsmunir sjónar og heyrnar.
Við það var miðað að yfirhæð geisla, frá höfði fyrir-
lesara sem stendur fremst á sviði að höfði áhorf-
enda, mæld yfir kolli næsta manns fyrir framan væri
ekki undir 12 cm.
Þar sem burðarbitar í lofti lágu þvert yfir salinn
neðan við loftplötu var afráðið að heilklæða loft-
flötinn með tvöföldu lagi af gipsplötum. Það þjónaði
þrennum tilgangi. í fyrsta lagi að sneiða hjá þeim
hljóðvandamálum sem bitarnir hefðu valdið, í öðru
lagi að skapa vel hljóðendurvarpandi flöt þar sem
loftflöturinn er mjög mikilvægur til þess að bera
hljóð frá fyrirlesara aftur í salinn og í þriðja lagi
hentaði aðgerðin prýðilega til þess að bæta rýmis-
hlutföll og minnka hljómrými salarins sem var í
stærra lagi. Til þess að jafna ómtíma salarins eftir
tónhæð var komið fyrir sérstökum veggskjöldum á
steinsteyptum veggjum. Aftast í salnum voru vegg-
skildir gataðir til þess að draga úr óæskilegu
hljóðendurkasti frá bakvegg. Sama gildir um loftflöt
aftast í salnum. Myndir 3 og 4 sýna salinn fullbúinn.
Athugulir lesendur geta séð hliðstætt samspil steypu
og trévirkja eins og minnst var á í tilfelli
Skálholtskirkju að framan.
Með hljóðhönnun var stefnt að því að vanur ræðu-
maður gæti hæglega haldið fyrirlestur án hljóðkerfis
fyrir fullan sal sem tekur tæplega 200 manns í sæti.
Líkanreikningar á skiljanleika talaðs máls fyrir
órafmagnaðan ræðumann sýndu STI-gildi á bilinu
0,65 til 0,80 sem telst gott eða mjög gott. Til þess að
tryggja sem minnstan mun á hljóm salarins eftir því
hversu þétt hann er setinn voru sæti höfð vel bólstruð.
í þétt setnum sal var markmiðið að meðalómtími
væri nærri 1,0 sekúndu og nálega 1,06 sekúndur í
salnum án áheyrenda. Mælingar í salnum full-
búnum án áheyrenda staðfestu niðurstöður útreikn-
inga. Mælikúrfa féll vel að þeirri útreiknuðu. Mæli-
gildi ómtíma reyndust að jafnaði einungis um 6%
neðan við útreiknuð gildi. Meðalómtími í mælingu
reyndist um 1 sekúnda meðan útreikningar gáfu
1,06 sekúndur eins og áður segir.
Það er bæði einstaklingsbundið og fer eftir eðli starf-
semi hversu viðkvæmir starfsmenn eru fyrir
hávaða. I opnum vinnustöðvum þar sem fjöldi
starfsmanna er við vinnu í sama hljómrýminu er
varúðar þörf, eigi slæm hljóðvist ekki að skerða
þann ávinning sem hlýst af opnara og meira lifandi
vinnuumhverfi. Þeir sem mikið þurfa að tala í síma
og sömuleiðis þeir sem sinna störfum sem krefjast
nákvæmni og einbeitingar eru að jafnaði við-
2 7 2
Árbók VFÍ/TFÍ 2004