Árbók VFÍ/TFÍ - 01.06.2005, Blaðsíða 303

Helsta niðurstaða þessa hluta er að símafyrirtæki ættu að fylgjast grannt með þróun jafn-
ingjaneta, bæði til að uppgötva nýja tæknilega möguleika í hagnaðarskyni og til að vera
viðbúin nýrri samkeppni.
Verkefninu lauk í október 2005 en það hófst í apríl á sama ári. Finna má frekari upplýs-
ingar um verkefnið á heimasíðu Eurescom [11].
Hámörkun gæða á sjónvarpsþjónustu yfir ADSL
Haustið 2004 hóf Síminn sjónvarpssendingar yfir símalínur landsmanna til heimila á
landsbyggðinni og á Reykjavíkursvæðinu að vori 2005. ADSL-tækni er nýtt í þessu viða-
mikla verkefni. Með ADSL er unnt að flytja háhraðamerki yfir venjulegar símalínur þrátt
fyrir að koparnetið sé í besta falli hannað til að bera ISDN-símtöl með tiltölulega lágum
bitahraða.
Símiim er í fararbroddi símafélaga við að bjóða dreifingu sjónvarpsefnis yfir koparnetið
og hefur unnið að viðamikilli uppfærslu ADSL-kerfisins í ADSL2+ kerfi til að geta boðið
viðskiptavinum meiri bitahraða og aukna þjónustu á borð við myndveitu (Video on
Demand, VoD).
Við flutning sjónvarpsmerkisins beitir Síminn MPEG 2 kóðun, sem krefst um 4 Mb/s
tengihraða fyrir hverja sjónvarpsrás. Þetta skilar hágæðamerki til viðskiptavinar. Þessi
flutningur bætist við internetflutninginn sem oftast nemur 1-2 Mb/s. Það þarf því allt að
6 Mb/s tengihraða á hverri ADSL-línu sem flytur sjónvarpsmerki. Þetta er mikill hraði á
ADSL-línu og þarf að leitast við að finna bestu stillingu margvíslegra stika (parametra)
kerfisins til að sem flestir fái notið þjónustunnar. Markmið þessa verkefnis er að finna
þessa bestu stöðu. Með þessu eru mestu mynd- og hljóðgæði útsendingarinnar tryggð.
Verkefnið krefst ítrustu þekkingar á tæknilegum eiginleikum ADSL-kerfisins og hvernig
megi aðlaga þá að flutningi sjónvarpsmerkja. Eins og í flestum tæknilegum úrlausnar-
efnum þarf að grípa til málamiðlana, mismunandi þjónusta krefst mismunandi stillingar
kerfisins. Kerfismynd sjónvarps um ADSL er á mynd 6.
Annar mikilvægur þáttur verkefnisins er að rannsaka og ákvarða þær stærðir sem skipta
mestu máli við að ákveða hvort unnt sé að flytja sjónvarpsmerki yfir ADSL til viðskipta-
vina Símans. Ekki er hægt að dreifa sjónvarpi til allra sem þess óska en ýmsar tæknilegar
hindranir og takmarkanir valda því. Mörgum þeirra er ekki hægt að ryðja úr vegi.
Þó að Síminn sé allur af vilja gerður að gera sem flestum kleift að nýta sér þessa tækni til
móttöku myndefnis er ekki skynsamlegt að bjóða viðskiptavinum sjónvarpsþjónustu
• þar sem það tæki óþægilega langan tíma að skipta milli rása
• þar sem ekki tækist að skipta örugglega milli rása vegna truflana á línunni
• að pöntun bíómyndar tækist ekki, þar eð aðgangsorð viðkomandi kæmist ekki rétt
til skila
• þar sem truflanir á línu og/eða línudeyfing valda myndtruflunum
og svo mætti lengi telja. Helstu þættir verkefnisins eru að koma í veg fyrir að þessi staða
komi upp og að þær truflanir og tæknilegu hindranir sem óumflýjanlega eru til staðar
hafi sem minnst áhrif á gæði sjónvarpsdreifingarinnar.
Stafrænn sjónvarpsflutningur krefst þess að pakkastreymið sé stöðugt, að pakkar komi
óskemmdir í réttri röð til notanda. Ólíkt pakkaflutningi við t.d. internettengingar er ekki
hægt að biðja um endursendingu pakka sem orðið hafa fyrir hnjaski á leiðinni, t.d. vegna
truflana eða línudeyfingar. Ef ekki er hægt að leiðrétta upplýsingar í pakka sem truflast
eru truflanir á mynd og hljóði óumflýjanlegar.
Tækni- og vísindagreinar
3 0 1