Fjölnir - 30.10.1997, Blaðsíða 86

Fjölnir - 30.10.1997, Blaðsíða 86
Thomas Huber Sýningin „Eins og ég sagði dðan þd œtlaði ég að vera búinn að koma hillunum burtu dður en sýningin yrði opnuð. Ég ndði því ekki. Hillumar komu hvort eð er ekki Jyrr en siðar inn í mynd- ina. Efþið kœmust mer myndinni sœjuð þið að þœr er mdl- aðar inn í myndina. “ myndrýmið verði gert að nýju lífsrými. Það er af svo skornum skammti nú orðið en í öllum þessum myndum sem við eigum opnast ónotaðar víddir fýrir útþensluþörf okkar. Hef ég yfir ein- hverju að kvarta? Nú kemur fúllt af fólki til að fylla myndrýmin mín. Það hjálpar ömgglega til við að þétta myndrýmin hjá mér. Annað margreynt efni til að þétta myndir er saltið. Flæðið milli tveggja vökva leitar ávallt til þess vökvans sem er mettaður jónum. Þetta er grundvöllur frumustarfseminnar, efna- : skipta almennt. Og þar em sölt nauðsyn- leg. Salt bindur vatn. Það dregur í sig vatn. Þess vegna salta ég myndir mínar. Þið getið séð það hér. Saltið hefúr meira að segja botnfallið. Myndir mínar em mjög saltar. Þéttleiki efnis kemur líka í ljós í gagnflæðisþrýstingnum á yfirborð þess. í söltuðum myndum er yfirborðsþrýstingur- inn vegna gagnflæðisins allt of mikill. Ég held að með vatninu hafi ég fúndið góða skýringarmynd við myndina. Áttið þið ykkur ekki núna skyndilega á því hvað mynd er? Mynd er ílát. Hún er eins og þessi skál með vatni. Það sem er í mynd- inni er inntak hennar. Þetta inntak birtir dýptina. Mynd opnar líka ævinlega dýpt sína til að horfa á. En dýpt gemr hæglega breyst í ómæl- anlegt hyldýpi. Þess vegna em myndir líka hættulegar. Svo margur málarinn hef- r ur staðið á barmi hyldýpis í mynd sinni. Fjöldi félaga minna hefúr steypt sér ofan í þetta hyldýpi. Þess vegna er mikilvægt að sérhver dýpt sé mælan- leg. Mælistika er gmndvallarforsenda fyrir gæfúríkum samskiptum við myndir. Nú er ég eiginlega feginn að ég skyldi ekki hafa fjarlægt hillurnar. Því þá get ég sýnt ykkur þessi þrjú ílát. Ég nota þessa vasa til að hella myndefn- inu inn í myndir mínar. Td að gæta hófs í þessum hluta sköpunarinnar er mynddýptin í vösunum nákvæmlega stillt. Ég get valið úr mis- munandi mynddýptum í samræmi við inntak myndarinnar. Þannig em vasarnir mælistika fýrir dýptina, fýrir djúphygli mynda minna. Það að geta metið dýpt myndar- innar, mótað þennan höfúðþátt í áhrifúm myndarinnar er gmndvallarforsenda fýrir sjálfstæðu sam- bandi við myndir. Afstaða módernism- ans til dýptar var í rauninni klofin. Á þeim bæ fannst mönnum mynddýpt- in gmnsamleg og kusu að eyða henni eftir föngum en leggja áherslu á flöt mynd- anna. Mér finnst þessi afstaða ábyrgð- arlaus í dag vegna : i Auglýsing KTMSa GRÁI KÖTTURINN KAFFISTOFA Opiðvirka daga kl. 07.00-18.00 laugardaga og sunnudaga ki. 09.00-18.00 þess að með henni er lokað fýrir mikilvæga möguleika myndarinnar. Dýptin er eðlis- skyld okkur. Við erum líka líkami og þessi líkami felur í sér dýpt. Innra með okkur opnast ómælanlegar víðátmr sem teygja sig langt út yfir allar skorður sem líkaminn setur. Með því að skoða myndir gætum við hins vegar ^ fúndið mælistiku fýrir eigin dýpt. Þið haldið að ég taki ekki effir því að athygli ykkar hefúr minnkað? Hugur ykkar hvarflar frá viðfangsefninu. Þið eruð fárin að spyrja sjálf ykk- ur hvaða þýðingu þessir blævængir hafi sem hall- ast upp að hillunum. Hvers vegna skyldi allt hafa einhverja þýðingu? Eins og ég sagði áðan þá ædaði ég að vera búinn að koma hillunum burm áður en sýningin yrði opnuð. Ég náði því ekki. Hillurnar komu hvort eð er ekki fýrr en síðar inn í myndina. Ef þið kæmust nær myndinni sæjuð þið að þær er málaðar inn í myndina. Ég mála oft margar myndir samtímis. Ég lendi þá oft í vandræðum vegna plássleysis. Þá getur reynst nauðsynlegt fýrir mig að flytja tmflandi hluti úr einni mynd nfcgr yfir í aðra. Þannig var það með hillurnar. Þetta er stærsta myndin sem ég hef málað undanfarið. Það lá bein- ast við að setja hillurn- ar hér. Enda er listiðkun plássleysisvandamál nú orðið. Hversu mikið rými sæmir listiðkuninni í samfélagi okkar tíma? Þið hljótið að samsinna mér í því að rými fýrir listamennsku í daglegu lífi okkar minnkar stöðugt. Ég má til að nýta vel þetta naumt skammtaða rými sem myndir mínar veita mér. Það gengur ekki án þess að flytja hluti til og frá. Ég verð alltaf mjög feginn þegar efni- viður minn og kraftar gera mér kleift að opna stærri myndrými. Og þegar djúpt og víðáttumik- ið rými opnast mér í mynd sannfærist ég um að listiðkun hafi jafúvel nú á tímum verið skapað rúm til áhrifa. Rúm fýrir listiðkun er það sem alla jafna er kallað list. „List“ er samfélagslegt hugtak. Því er haldið fram að list sé staður til listiðkunar. Af þessu eru svo orðin lista-safn, Ust-gallerí, lista-akademía dregin og staðfest sem fýrirbæri. Ég viðurkenni að ég vonaðist alltaf til að ég myndi finna mér þar rúm sem listamaður. Ég varð fýrir vonbrigð- um, mér leið ailtaf illa á þessum listastöðum. Því þar var hvert rúm þegar skipað list- sagnffæðingum, listheimspekingum, listaverkasölum eða listprófessorum. Það henti sjaldan að þau væru fúll af lífi listarinnar. Þið getið ekki ímyndað ykkur hvað mér létti þegar ég uppgötvaði myndrýmið. Einstaklega viðeigandi rými fýrir iistamann! í eigin verki býr hann sér til sinn sjálfsagða stað. Hér finnur hann líka loksins rétta um- hverfið fýrir sköpun sína. í upphaflegri hrifningu minni hafði ég séð þetta allt í hillingum. Það er óendanlega erfitt, það þarf ótrúlega þolinmæði og kraft til að gera slíkt myndrými aðgengilegt. Og hafi manni um síðir tekist að opna það getur maður gengið inn, hafist handa við hinn eiginlega leyndardóm þess að búa til mynd. Til þess þarf maður fýrst af öllu að koma sér upp birgðum af myndefni. „Þið þarfúist brunns sem þið getið ausið úr,“ sagði ég með litlum árangri við nemendur mína. Komið ykkur upp fjársjóði. Ég varðveiti dýrmætu mynd- efnin mín í myndunum mínum. Slík mynd er svampur. Svampar eru hluti af fýrstu formum lífsins á jörðinni. Það sem þeir drekka í sig hefúr þroskast í langan tíma. Það er ævagamalt. Ég vinn úr myndefninu. Ég móta það. Að móta eitthvað merkir að hlaða það orku. Með formmómn er myndefnið líka hitað. Það þarf að gæta ýtrusm varkárni, það er að segja beita mæli- stiku, við þessa himn. Til þess hef ég þróað hita- mæli. Ég nota hann til að fýlgjast með hita myndefnisins og til að fýlgjast með hitastigi mál- verkanna minna. Líklega hafa læðst að einhverjum ykkar efa- semdir á meðan á údistunum mínum stóð um það hvort það sem ég er að segja sé rétt. Kannski getið þið skrifað undir að þetta eigi við um myndir. En í daglegu lífi séu þessar niðurstöður lítt eða alls ekki nothæfar. Þið lítið svo á að raun- veruleiki myndheimsins sé aðskilinn ffá þeim raunveruleika sem umlykur myndina. Tengsl þessara tveggja raunveruleika em af nákvæmlega sama toga og aðskilnaður olíulitanna og vatnsins. Líkt og annað hefði ekkert með hitt að gera. Með því að hræra í má blanda saman olíu og vatni um stundarsakir. Effir svolítinn tíma skilur lausnin sig. Þannig er hegðun flestra. Myndheimi og lffsraunveruleika hefúr hér í þessum fýrirlestri verið hrært saman. f síðasta Iagi á morgun mun þetta tvennt skiljast að og halda sig hvort sínum megin línunnar eins og vökvarnir tveir hér. Það er hægt að binda olíu og vatn varanlega með hjálp bindiefna. Við það verður til blöndu- efni. Sápa hentar sem bindiefni. Ég er hér með stóran klump af sápu. Það þarf ekki nema lítið af henni til að binda þessa báða vökva. í massa þessa klumps felast hreint óendanlega margar blöndur. Litirnir sem þessi mynd er máluð með em blönduefni, olíulitir sameinaðir vatni. Liturinn sem blönduefni sýnir með þessum hætti fýrirfram hverju myndin sem með honum er máluð gemr áorkað. Liturinn sem fer að ljóma og sýna þýð- ingu sína í myndinni, miðlar sínu eigin gmnd- vallareðli til myndarinnar sem hann er hluti af. Myndin sameinar þann raunveruleika sem hún sjálf opinberar þeim skilyrðum sem við göngum út frá á stefnumóti okkar við myndheiminn. Málverk blandar hina takmörkuðu möguleika til- vistar okkar dýpri horfum sem opinberast okkur í myndum. Svona var ég búinn að hugsa íhugulan endi ræðu minnar. Með tali mínu er ég eigin- lega að reyna að útskýra — einkanlega fýrir sjálfúm mér — að myndir hafi tilgang. En skynjanlegan tilgang hefúr í okkar augum það sem gemr bundist/ tengst öðru, það sem verður hluti af hinni stóru heild samveru okkar. En myndir eru svo hræði- lega einar síns liðs. Hafið þið líka tekið eftir þessum einmanaleika mynda, t. d. á sýningu? Þón þær séu hér þá em þær víðs fjarri. Ef talað er til þeirra svara þær ekki. Þær þegja og þegar verst lætur horfa þær í gegnum mann. Hvers vegna geta myndir ekki talað? Hvers vegna er þessi fjarlægð í andliti okkar á milli augnanna og munnsins? Þessi fjarlægð samsvarar því að við getum lagt höndina þar á milli. Reyndar líka á milli auga og eyra. Hönd kemst líka vel fýrir á milli munns og eyra. Þess vegna þarf maður á höndunum að halda. Með þeim má mála myndir svo að þessi sundmng í andliti okk- ar verði að einni heild. ■ Jórunn Sigurðardóttir pýddi
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100

x

Fjölnir

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Fjölnir
https://timarit.is/publication/985

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.