Fjölnir - 30.10.1997, Blaðsíða 48

Hafa skal það sem betur hljómar
„Kafikari er fallin
stjama. Það var
mikíð lÁtið með
þennan mannjyrir
nokkrum árum en
hann er nú öllum
gleymdur. Það lýsir
best nesjamennsku
íslenskra safnssljóra
að vera að draga
þennan mann
hingað. Það er
álíka spennandi og
efvið fengjum
Muhameð Ali til
að boxa við ein-
hvem í Laugardals-
höllinni. “
punktar og línur eru í raun mynd af hugarheimi
listamannsins — sjálfsmynd hans. Ólafssyni hef-
ur tekist að skapa nýja gerð af sjálfsmyndum.
Hann horfir ekki á andlitsfallið heldur kafar ofan
í hugarfylgsnin og dregur mynd af þeim í skörp-
um og ákveðnum dráttum. Og í leiðinni afhjúp-
ar hann hvernig sundurgreinandi þekkingarmolar
hlaða upp heimsmynd okkar og sjálfsmynd á
upplýsingaöld og hvernig þessir molar nærast
hver á öðrum. Þetta verk Ólafssonar er mikils-
verðasta framlag myndlistarinnar til að tjá firr-
ingu nútímamannsins síðan Munch lauk við
Ópið.“
Fuimomiiir HHwggr hrörnq____________________
Næstum helmingur vestursalar Kjarvalsstaða er
undirlagður undir verk MatthIasar Bjarnasonar,
fyrrverandi stjórnarformanns Byggðastofnunar.
Þar má sjá ljósmyndir, líkön og uppdrætti af
fiskeldisstöðvum af öllum stærðum og gerðum.
„Ég vona að ég móðgi engan en ég tel
Bjarnason vera ykkar mesta myndlistarmann.
Þegar ég heyrði fyrst af verkum hans hugsaði ég
með mér: CHRISTO who? Það er í raun ótrúlegt að
svona hæfileikamikiU listamaður skuli vera nánast
óþekktur utan Islands," segir Kafskari.
Á suðurvegg salarins eru ljósmyndir sem Kaf-
skari sjálfúr hefúr tekið af nokkrum laxeldisstöðv-
um.
„Já, ég ræddi við Bjarnason og sagði honum
að mér þættu líkönin eða ljósmyndirnar af stöðv-
unum á meðan þær voru í notkun ekki gefa rétta
mynd af innsta eðli verkanna og hann féllst á að
ég tæki myndir af þeim eins og þær em nú. Ég
get varla lýst því hversu stoltur ég er af að hafa
mátt með þessum hætti leggja lítinn skerf til
heildarframlags þessa manns,“ segir Kafskari.
í sýningarskrá skrifar hann um verk Matt-
híasar að þau beri vott um ótrúlega þroskað
fegurðarskyn. Hann hafi komið þessu hreina
formi, hringnum, fyrir víða um land, smndum
uppi á landi, stundum fyrir utan strendurnar,
stundum í flæðarmálinu. Innan hringsins hafi
hann síðan reynt að búa til kjörlífsskilyrði fyrir
fiska. En þótt hann hafi aflað sér allrar tiltækrar
þekkingar þá hafi það ekki komið í veg fyrir áföll.
Á endanum var starfsemi hætt í flestöllum þess-
ara stöðva. Eftir standa hringarnir og morkna
niður, tákn fúllkomnunar sem varð að beygja sig
fyrir óskapnaði náttúrunnar.
„Tilvísanir í verkum Bjarnasonar em svo víð-
feðmar að það er í raun sama hvar gripið er niður
í hugmyndasöguna, alls staðar finnum við hug-
myndir sem Bjarnason er að vinna með, allt ffá
flatarmálsfræði Pýþagorasar og fmmmyndakenn-
inga PLATÖNS að lífeðlisfræði nútímans. í verkum
hans kristallast skilningur mannsins á sköpunar-
verkinu og tilraunir hans til að endurskapa það
og betrumbæta. Þegar maður virðir verkin fyrir
sér nú skilur maður þá fegurð sem Speer sá í
hnignun mannvirkja. Hringirnir hans Bjarnason-
ar eru eins og tákn um týnda fúllkomnun — eins
þverstæðukennt og það kann að hljóma. Bjarna-
son er tindrandi snillingur. Þegar maður stendur
frammi fyrir verkum hans fyllist maður þakklæti
fyrir að vera uppi á sama tíma og hann.“
Heffur eKlcert að segla lengur
Að sögn EirIks PorlAkssonar, núverandi forstöðu-
manns Listasafns Reykjavíkur, kom val Hoyja
Kafskari á myndlistarmönnunum honum
nokkuð á óvart.
„Kafskari er ákaflega umdeildur listfræðingur
og sýningarstjóri og þótt sjónarmið hans hafi
vakið athygli á undanförnum árum þá er það
síður en svo að hann eigi sér marga fylgismenn
meðal listffæðinga eða annarra fagmanna í list-
geiranum. Ég hef persónulega ekki hrifist af hug-
myndum hans og ég verð að segja að uppsetning
hans á þessari sýningu hefúr ekki breytt viðhorf-
um mínum. Fyrirrennari minn í starfi fékk Kaf-
skari hingað til lands. Mér fánnst ekki stætt á
öðru en setja sýninguna upp þar sem að baki
henni liggur vinna sem hófst áður en ég kom
hingað til starfa,“ sagði Eiríkur.
Gunnar Kvaran, ffáfarandi forstöðumaður
Listasafns Reykjavíkur, sagði í samtali við Fjölni
hafa hin Kafskari á ráðstefnu sýningarstjóra í
Malmö fyrir fjórum árum og ráðið hann þá til
starfsins.
„Kafskari var þá ákaflega effirsóttur sýningar-
stjóri. Og hann er það enn þótt hugmyndir hans
hafi orðið djarfari með árunum. Ég veit til dæmis
að hann setti upp sýningu í nútímalistasafninu í
Bogota fyrr á þessu ári. Ég held því að við getum
verið fúllsæmd af að fá hann til íslands,“ sagði
Gunnar.
Viðmælandi Fjölnis, sem vel þekkir til í lista-
heiminum en vildi ekki láta nafns síns getið,
sagði að þessi sýning hefði vakið úlfúð meðal
myndlistarmanna.
„Kafskari er fallin stjarna," sagði hann. „Það
var mikið látið með þennan mann fyrir nokkr-
um árum en hann er nú öllum gleymdur. Það
lýsir best nesjamennsku íslenskra safnsstjóra að
vera að draga þennan mann hingað. Það er álíka
spennandi og ef við fengjum Muhameð Ali til að
boxa við einhvern í Laugardalshöllinni. Lista-
heimurinn er harður heimur. Stundum emm
menn stjörnur en stundum em menn einfaldlega
búnir að vera. Kafskari hefúr ekkert að segja
lengur. f það minnsta fest enginn til að hlusta á
hann.“ ■