Læknablaðið - 01.10.1971, Qupperneq 40

196
LÆKNABLAÐIÐ
Frá 1961 hefur orðið veruleg aukning á fjárframlagi til heil-
brigðismála, og nýjasta örugga tala um þetta atriði er frá 1967,
en þá var varið 5.0% af þjóðarframleiðslu íslendinga til heil-
brigðismála, en það er sama hlutfallstala og Júgóslavar vörðu
til þeirra mála árið 1961.
Það er rétt að benda á, að þótt litlu af fé hafi verið varið hér
á landi til heilbrigðismála samanborið við aðrar þjóðir, þá sýna
staðtölur, að fjárveitingar þessar hafa borið góðan árangur. Hér
á íslandi er meðalaldur fólks með þvi hæsta, sem gerist í heim-
inum. Dánartala ungbarna hefur komizt niður í lægsta sæti og
mun nú vera næstlaagst. Dánartala af völdum berkla er einnig
sú lægsta, sem þekkist.
íslendingar hafa þó eigi fundið nein töfraráð til þess að láta
litið fé bera mikinn og góðan árangur á sviði læknisþjónustu
og heilbrigðismála, og þess vegna skal á það bent, að ýrnsar
réttmætar óskir þegnanna um bætta og aukna læknisþjónustu
eru ekki uppfylltar og verða ekki uppfylltar, nema til komi
bætt skipulag heilbrigðisþjónustu, styttri vinnutími lækna, auk-
ið húsnæði, tæki og starfslið heilbrigðismála, þ. e. a. s., að ís-
land leggi álíka mikið af mörkum hlutfallslega til heilbrigðis-
mála eins og aðrar þjóðir gera.
í sömu grein er að því vikið, að ábyrgð lækna sé næsta léttvæg
og beri þeir naumast ábyrgð gegn öðrum en sjálfum sér. Um
enga stétt í landinu gilda jafnströng lög um starfsréttindi og
skyldur eins og lækna. Þessum lögum hefur verið beitt, þegar
yfirvöld hafa talið ástæðu til.
Varðandi ábyrgð lækna í starfi var eftirfarandi greinargerð
flutt í Ríkisútvarpið á sl. vetri, en greinargerð þessi var samin
af Guðmundi Ingva Sigurðssyni hrl.:
„Bótaábyrgð læknisins byggist á hinni almennu skaðabóta-
reglu eða saknæmisreglunni, eins og hún er einnig kölluð. Efni
reglunnar er það, að hver sá, sem bakar öðrum manni fjárhags-
legt tjón með ólögmætu og saknæmu atferli, skal bæta hinum
það tjón, sem telja má sennilega afleiðing þess atferlis.
Samkvæmt þessu eru skilyrði bótaskyldu þessi:
1. Ólögmætt atferli, og er þá átt við athafnir, sem eru óæski-
legar vegna hættusjónarmiða.
2. Sök hjá skaðavaldi, sem þýðir, að hann hafi valdið tjóninu af
ásetningi eða gáleysi.
3. Fjárhagslegt tjón.
4. Tjónið þarf að vera fyrirsjáanlegt eða sennileg afleiðing hins
ólögmæta atferlis.
Hér má og benda á 6. gr. læknalaga nr. 80/1969, en í grein
þessari er læknum boðið að gegna störfum sínum með árvekni,
halda þeklíingu sinni sem bezt við, fara nákvæmlega eftir h'enni
og gæta fyllstu samvizkusemi í hverju einu. Það er eftirtektar-
vert, að í þessari grein læknalaga er læknum lögskipað að halda
þekkingu sinni sem bezt við. Mér vitanlega er læknastéttin
eina stétt. þjóðfélagsins, sem þessi lagaskylda er lögð á herðar.